Zaman zaman Kırklareli’deki insanların, özellikle gençlerin, tüketime karşı zafiyetleri dikkatimi çekiyor. Gerçekten ihtiyaç olduğu için mi böyle yoksa tüketim toplumu haline mi geliyoruz?
Tüketim toplumu, sürekli olarak tüketmeye endeksli olan ve kendini tüketim üzerinden tanımlayan bireylerden oluşur. Günümüz dünyasında tüketim toplumunun tam bir yansımasını Dünya genelinde görmek mümkündür. Bireylerin kendilerini gerçekleştirmek için tüketmeye ihtiyaç duyması kapitalist sistemin de doğal bir getirisi olarak değerlendirilebildiği gibi postmodern anlayış ile de ilişkilendirilebilmektedir.
Tüketim toplumu ile birlikte literatürde anlam kazanan başka kavramlar da vardır. Bireyciliğin yükselişi, popüler kültür ve sınırların silikleşmesi bu noktada sıkça karşılaşılan kavramlardır. Tüketim toplumunun ivme kazanması ile birlikte bireyselcilik de ön plana çıkmaya başladı. Bireyselcilik kişinin toplumun çıkarından önce kendi çıkarını gütmesi ve davranışlarını buna bağlı olarak şekillendirmesi olarak ifade edilebilir.
Tüketim toplumu kapsamında yaşayan bireyler kendilerini tüketim üzerinden gerçekleştirir. Satın almak insana kendini iyi hissettirir. Bu bağlamlarda popüler kültür ve e-ticaretin yaygınlaşması ile birlikte tüketimin de artış kazandığını söylemek yanlış olmayacaktır. Kapitalist toplumun ilk ortaya çıkış sürecinde insanlar için itici güç olan kavram üretimdi. Ancak ilerleyen kapitalist süreçte tüketim toplumunun güçlenmesi ile birlikte tüketim kavramı kapitalist toplum için çok daha merkezi bir kavram haline gelmiştir.
Toplumda bireylerin kendilerini mutlu etmek için tercih ettiği yöntemler genellikle toplumun nasıl bir toplum olduğunu belirlemede etkileyicidir. Para harcayarak mutluluk elde etmek üzere kurulu olan tüketim toplumunda paranın getirisi olarak mutluluk oldukça kısa vadelidir. Bu noktada tekrar mutlu olmak isteyen bireyler tekrar harcamaya başka bir ifade ile tüketmeye başlar. Bir tüketim yarışı haline gelen mutluluk kovalaması tüketim toplumunu daha da yaygın ve büyük bir hale getirir.
“ Tüketim, çeşitli şekillerde ortaya çıksa da her zaman var olan bir olgudur. Postmodern eğilimler ile birlikte tüketime yüklenen anlamlar değişmiştir. Tüketim toplumu, tüketime toplumsal bir şekilde alıştırılma toplumudur. Temel değeri mutluluk olan tüketim toplumuna yönelik birçok eleştiri mevcuttur.”
Tüketim kavramına daha detaylı bir inceleme yöntemi ile eğildiğinizde tüketimin açık bir şekilde toplumsal bir olgu olduğunu gözlemleyebilirsiniz. İnsanların ne kadar tükettiğinin yanı sıra neyi nasıl tükettiği de önem taşıyan hususlar arasında yer almaktadır. Günümüzde tüketim toplumu ve e-ticaret arasında oldukça güçlü bir bağ olduğunu söylemek yanlış olmayacaktır.
Tüketimin günden güne kolaylaştığı teknolojinin bu yönde oldukça geliştiği bir toplumda e-ticaret üzerinden tüketimin gerçekleşme şekilleri ve hızı çok daha dikkat çekicidir. “Tüketim; ekonomik, toplumsal, psikolojik ve kültürel bir olgudur ve yeni dünyanın bir ideolojisi olarak kabul edilmektedir. Tüketimi sadece bireysel bir faaliyet olarak yorumlamamak gerekir. Tüketimin sosyal yönü de üzerinde durulması gereken bir konudur. Tüketime çeşitli övgüler ve eleştiriler yöneltilmektedir.”
üketim toplumu ve e-ticaret olgusu arasında koparılamayacak kadar güçlü bir bağ vardır. İnsanların ihtiyaç olarak tanımladıkları şeylere ulaşma şekilleri, ihtiyaçlarını ne denli giderebildikleri toplumun yapısı üzerinde etkilidir. Özellikle günümüzde e-ticaret olgusu ile birlikte tüketim toplumu çok daha fazla tüketen bir toplum haline gelmeye başlamıştır. Her yönden tüketim toplumunda toplumun kendini tüketerek gerçekleştirmesinin yanı sıra bunun yöntemleri de değerlendirilmelidir.
Bu noktada ihtiyaç kavramı devreye girer. İhtiyaçlar insanların yaşamak için gerek duydukları nesnelerdir. Kimi zaman bir elbise iken kimi zaman da online dizi platformu üyeliği olabilir. İhtiyaç kavramı toplumun niteliği üzerinde büyük etkiye sahiptir. Tüketim toplumunda ihtiyaç olarak görülen birçok olgu vardır. Bu noktada asıl ihtiyaç mutluluktur ve mutluluğu kazanmak için nesnelere yöneliş söz konusudur.
Günümüz teknolojisinin bir getirisi olarak e-ticaret olgusu sürekli olarak günden güne ilginin arttığı bir alandır. E-ticaret online platformlar üzerinden alışveriş yapma imkanıdır. Söz konusu olan online platformlar kişilere birçok yönden kolaylık sağlar. Normal şartlarda ulaşmak için yol kat etmeleri gereken birçok ürüne birkaç tıkla ulaşabilen kişiler için alışveriş yapmak çok daha kolay hale gelir. Bununla birlikte e-ticaret aynı zamanda ulaşım olanağı olmayan yerlerden de sipariş vermeyi mümkün hale getirir. E-ticaret bağlamında dünyanın öteki ucundan dahi alışveriş yapmanız mümkündür.
Günümüzde birçok firma e-ticaret ve kargolama yöntemi ile satışlarını arttırmayı hedeflemektedir. Özellikle sokağa çıkma kısıtlaması gibi durumlarda pandemi sürecinin doğal bir sonucu olarak da e-ticaret alanında ciddi bir canlanma yaşandığını söylemek yanlış olmayacaktır. Tüketim toplumunu daha da fazla tüketen bir toplum haline getiren en büyük faktörlerden biri e-ticarettir. Online alışveriş ile günlük hayatta yerinizden kıpırdamadan alışveriş yapmak mümkün hale gelir. Bireylerin kendilerini mutlu etmek ve ihtiyaç olarak gördükleri noktalarda ihtiyaçlarını karşılamak için teknolojik cihazları ve internet ağlarını kullanarak e-ticaretten faydalandıkları bilinmektedir.