Plasebo etkisinin bireyin hastalığına herhangi bir etki gösterdiği, iyileştirdiği kanıtlanmamıştır fakat burada inanç faktörü devreye girer. Bir duruma yönelik şiddetli inanç hissi hem psikolojik hem de fiziksel etkiler yaratabilme gücüne sahiptir.
Plasebo etkisi farmakolojik bir etkisi olmadığı halde kullanılan boş bir kapsülün, psikolojik olarak hastalığa iyi gelmesi durumudur. Kelime Latince “hoşnut/memnun edeceğim” anlamına gelir. Plasebo ilaç niteliği taşımaz fakat görüntü olarak ilaç ile birebir aynıdır. Bu boş kapsülün etkisi bireylerin, o ilacın iyi etki edeceğine inanmasından kaynaklanır.
Genel olarak bu durumu açıklamaya kalktığımızda bu durumun aslında bir klasik koşullanma olduğunu söyleyebiliriz. Bu durumun bilimsel açıklamasına girmeden ve sizi bilimsel teorilerle yormadan açıklama yapmak istiyorum.
Aslında bu durum Kırklareli’de pek çok kez karşılaşabileceğiniz bir durum. Şifalı su kavramı size ne hatırlatıyor?
Kendi çevrenizde de pek çok kez duymuşsunuzdur bu kavramı. Kırklareli’de bazı doğal kaynak sularının şifalı olduğuna inanılır. Sadece Kırklareli’de değil tabii ki, dünyanın pek çok yerinde bu durum aşağı yukarı aynıdır. Mutlaka herhangi bir su için zührevi hastalıklara iyi geldiği konuşulur. Sırf bunun için neredeyse şehir değiştiren insanlara rastlayabiliriz.
Klasik koşullanma ve Plasebo etkisi ise kendisini burada ortaya çıkarır. Bahsedilen o su şifalı olmasa bile, çevremizdeki insanların suyun hastalıklarına iyi geldiğini dinledikten sonra beynimizde bir soru belirir: “Acaba olabilir mi?”
Bahsi geçen suyu elimize aldığımız zaman beynimizde suya yönelik düşünceler fazlalaşmaya başlar. Örneğin migren hastası bir birey o suyu içtiği zaman migren ağrısının kesileceğini düşünürse beyin de buna inanır. Suyu içtiğinde de migren ağrısının geçtiğini, tamamen kesilmese bile hafiflediğini düşünür. Oysaki su, standart olan, herhangi bir doğal kaynak suyudur fakat birey kendisini o kadar çok inandırmıştır ki, beyin aksini ispatlamak için çaba göstermez. Klasik koşullanma tam bu anda yaşanmaktadır.
Beyni kandırmak çok kolaydır. İnsan beyni tekrarlanan şeylere çok çabuk alışır. Sürekli duyduğumuz şarkıları hemen ezberleme sebebi sebebimiz de budur. Eğer beynimizi x durum gerçekleşirse a olayı da gerçekleşir şeklinde şartlarsak, beynimiz buna inanır.
Plasebo etkisini hayatınızın her anında kullanabilirsiniz. Benim size bu konuda verebileceğim en mühim tavsiye ise şudur;
Zor zamanlarınızda tekrarlayın,
“Her şey güzel olacak”
Mutlaka, sık sık tekrarlayın.
Zor günler geçecek, güzel günler kapıda.
Daha güzel günlerde görüşebilmek ümidiyle…