Bu yazım görselde çok uzun gelebilir ama Nevruzu anlamak için okumanızı öneririm.
Yazının Baş Tarafı Sayfa 1’de
Canınızı sıkmayacak çekici bir üslupla yazdım.
Nevruz Orta Anadolu insanının ilk sahiplendiği Kardeşlik, Dostluk ve Bahar Bayramıdır.
Nevruzu anlamak Türk toplumu için uzunca bir zaman almıştır.
Anadolu insanı batıya gelip de 21 Martlarda Nevruz etkinliği yapmak istediğinde garipsenmiştir bu nedir nasıl bir bayramdır diye soru yağmuruna tutulmuşlardır.
Nevruz dil ve ırk ayrımı yapmaksızın tüm Türk âleminin büyük bayramıdır.
Ülkemizde batıda yaşayan çok insanımız hala bu bayrama şaşkınlıkla bakıp anlamaya çalışmaktadırlar.
Nevruz üç bin yıl önce Persler tarafından kutlanmaya başlanmıştır. Unutulan bu bayram ilk olarak Orta Asya Türklerinden Azerilerin sahiplenmesiyle Doğu ve Güney Anadolu bölgelerinde bilinmeye başlanmıştır.
Daha sonra Azerilere göre çoğunluk olan Doğu bölgelerimizde ki Kürtlerinde Nevruzu bayram kabul etmesiyle yaygınlaşmıştır.
Ancak batıda sonra sonra bilinmeye başlayan Nevruz Bayramı bir süre Kürtlerin bayramı olarak bilinse de özünde Azeri Türklerinin geleneğidir.
Nevruz Azerilerin bayramı olarak yüzyıllardır kutlanırken yakın dönemde bu bayram Kürt Türk Alevi ayrımcılığını yaratıp olaylar çıkartan ideolojik güçlerin malzemesi olmuştur.
Yine yakın tarihte bu gelişmeler neticesinde incelemeye alınan Nevruz bayramı resmi olarak Türk Devletinin kardeşlik, dostluk, barış ve bahar bayramı olarak kabul edilmiştir.
Yani Nevruz mezhep ayrımcılığını yok etmiş birleştirici olmuştur.
Şimdi tüm İslam âleminde olduğu gibi yurdumuzun da dört bir yanında resmi olarak kutlanan Nevruz iyi analiz edilmeli ve öğrenilmelidir.
Çünkü Nevruz da yakılan ateş ilim kültür kardeşlik barış ve dostluğun meşalesidir.
Bu meşale dileriz sönmez yanlış görüş ve düşüncelere alet edilmez.
El ele gönül gönüle bu bayram büyüyerek kutlanmalı ve anlamı yeni yetişen nesillere de aktarılmalıdır.
Nevruzu siz okurlarıma anlatmak isterim.
Nevruz bayramı ilk olarak Persler tarafından Baharın gelişi anlamında kutlanmaya başlanmıştır.
Nevruzun üç bin yıllık geçmişi olduğu sanılmaktadır. Ancak unutulan bu bayram daha sonra İran da yeniden hayat bulmuştur.
Nevruz 21 Martta Türkiye de ve bazı ülkelerde kutlanırken birçok ülkede ise 22-23 Mart tarihlerine denk gelir.
Nevruz kısaca Baharın gelişi anlamını taşısa da özünde kardeşlik ve barış vardır.
Bu anlamda kurulan sofralarda verilen ziyafetlerde tebrikleşmelerde küskünlüklerden uzak dost elleri insanlar arasında birbirine uzanır.
Baharla birlikte sıcak bağlar oluşur. Bütünleşir.
Perslerden sonra İran kökenli bir bayram olarak karşımıza çıkan Nevruz mahsum bir bayramdır.
Nevruzun farklı boyutlara çekilerek sen ben kavgası yaratıp ideolojik boyuta taşınması ise tamamen cehalettir.
Nevruzun özünde tartışma, kan dökme, sen ben davası yapma gibi içerikler yoktur.
Nevruz bir bayramdır özüne yakışır şekilde kutlanmalıdır.
Nevruzu ayrıcalıklı kılan nedenleri şöyle sıralayabilirim.
-Nevruz Azeriler ve Türkmenler tarafından doğanın dirilişidir. Onlar için kötü günlerin sona erdiği doğanın hayat bulduğu andır.
-Nevruz geceyle gündüzün eşitlendiği gündür.
-Nevruz kuzey yarım kürede uyanış ve yaradılış günü sayılır.
Ve Nevruz bayramı adı altında kutlanır.
-Nevruz bu toplumların bulundukları iklimden çıkış, bolluk ve berekete kavuşma günüdür.
Hareketlerin ve yeni dönemlerin başlangıç noktasıdır.
Nevruzda Nevruz çiçekleri kar altından tüm ihtişamıyla çıkarak toprağı uyandırır baharı müjdeleyip benden ala çiçek var mı dercesine o gün tüm hanelerin kapılarını bahara açma müjdesini verip dirilişe ve şenliğe davet çıkarır.
-Nevruz güneşin yedi renge kuşandığı gündür.
-Nevruz yorgunluktan Varoluşa geçme günüdür.
-Nevruz cömertliktir, paylaşmaktır. Fakiri fukarayı sevindirmektir.
-Nevruz; ziyafet ve şenliktir, mutluluktur.
-Nevruz; kaybettiklerimizin daha fazlasını yeniden kazanmak için umuttur.
-Nevruz; Doğu da başka batı da başka Türkmen ülkelerinde de başka başka renklerde kutlansa da sonuç aynıdır, dilek ve temenniler de aynı şeyler paylaşılır.
Örneğin;
-Göktürkler Nevruzu Ergenekon dan kurtuluş günü olarak benimsenmiştir.
-Türkiye de 1922 yılının 21 Martında Keçiören bağlarında Cumhuriyetimizin kuruluşu M. Kemal Atatürk’ün direktifleriyle Nevruz bayramı kutlanmış o günden sonra da Türk geleneğinde resmi sıfat kazanıncaya dek bayram olarak devam etmiştir.
21 Mart Baharın gelişi olarak benimsenmiştir.
Ancak kimilerine göre; Nevruz Hz. Ali’nin ve Hz. Hüseyin’in doğum günü kimilerine göre de Hz. Ali ve Hz. Fatma’nın Evlilik günü olarak bilinmektedir.
-Nevruz Yaratana teşekkürdür.
-Nevruz en köklü bayram olup kardeşlik bağıdır.
Azerbaycan’da
-Nevruz yaradılışın tekrar yaşanmasını temsil eder.
Türkmenistan’da
-Nevruz tek günlük bayram değil o günün tüm yıl boyu sürmesi inancını taşıyarak kutlanır.
Kazakistan’da
-Nevruz ulu gündür.
Özbekistan’da
-Kutlu gündür.
Kırgızistan’da
-Bahara giriş bayramıdır.
Türk Topluluklarında
-Birleştirici gündür.
-Bütün canlıların uyanış günüdür.
-Umudun sevincin birliğin coşkunun sevgiye dönüştüğü gündür.
Nevruz Orta Asya’dan Balkanlara kadar kutsal bir bayram olup renklerin mutluluk saçtığı gündür.
Bu nedenle sarı, yeşil, kırmızı renkler canlanmanın sembolüdür.
Kısacası Nevruz Türk Dünyasında doğanın dirilişi ve ilkyazdır.
Nevruz çok geniş bir coğrafya da kutlanır.
Azeri, Türk ve Türkmen ülkelerinde bu bayram çok önemlidir.
Türkiye’ de de yeni yeni önem kazanmaya başlamıştır.
Bilmeyen kesimlerimiz çoğunlukta olsa da, tarihi şöyle bir irdeleyerek köklü bayram Nevruzu öğrenebilirler.
Hani zaman zaman kardeşlikten barıştan söz ederiz ya, fakire fukaraya el atmak sevaptır deriz ya, Hani bencillikten uzak milli birlik ve beraberlikten söz ederiz ya…
İşte bunların hepsi üç bin yıllık bir geçmişten gelen inanışın temennisidir.
Bizlerde bu temennilere kısmen katılsak bile dostluğun kardeşliğin ve barışın yolunda kapıları en azından aralamış oluruz.
Bu dilek ve temennilerle Nevruz bayramınızı kutluyorum.
Yaşamınız Nevruz gibi mutlu evleriniz yedi renkli güneş gibi olsun.
Hoşçakalın…
