Kırklareli Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü, 30 Mart “Uluslararası Sıfır Atık Günü” kapsamında ülkemizde uygulanan Sıfır Atık Projesi ve ilimizde bu kapsamda yapılan çalışmalara ilişkin bilgi aktardı.
Kırklareli Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü’nden yapılan açıklamada, ilk olarak Sıfır Atık Projesi’nin nasıl başladığı ve nasıl devam ettiği konuları ele alındı.
Ülkemizde Sıfır Atık Projesi’nin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan’ın himayelerinde 2017 yılında başlatıldığı anımsatılarak, çevre konularında farkındalığı artırmak, sürdürülebilir kalkınma ilkelerine uygun olarak atıkları kontrol altına alabilmek üzere başlatılan “Sıfır Atık” projesiyle 2035 yılında, geri dönüştürülebilir tüm atıkların geri dönüştürülmesinin hedeflendiği belirtildi. Proje kapsamında 2018 yılında Sıfır Atık Bilgi Sistemi’nin kurulduğu, aynı yıl Çevre Kanunda plastik poşetlerin ücretlendirilmesi, geri kazanım katılım payı uygulaması, sıfır atık yönetim sistemlerinin yaygınlaştırılması, depozito-iade sistemine yönelik düzenlemeler yapıldığı kaydedildi.
Onbirinci Kalkınma Planı ile sıfır atığın ülke politikası haline geldiği vurgulanan açıklamada, “2019 yılında Sıfır Atık Yönetmeliği ve Sıfır Atık Yönetim Sistemi Uygulama Klavuzları yayınlanmıştır. 2020 yılında Çevre Ajansı kurulmuştur. 2021 yılında Türkiye Yeşil Mutabakat Eylem Planı ve Atık Getirme Merkezlerinin Kurulması ve İşletilmesi İle Sıfır Atık Uygulamalarına İlişkin Usul Ve Esaslar yayınlanmıştır. 2022 Orta ve Uzun Vadeli Programa sıfır atık dahil edilmiştir ve İklim Değişikliği Başkanlığı kurumuştur. 2022 yılında Atık Toplayıcıları Genelgesi yayımlanmıştır.
Türkiye'nin sürdürülebilir kalkınma planları kapsamında 2022 Yılında Birleşmiş Milletler'e sunmuş olduğu 'Sıfır Atık' kararı Genel Kurulda kabul edildi.105 ülkenin destek verdiği bu karar sonucunda her yıl 30 Mart günü 'Uluslararası Sıfır Atık Günü' olarak tüm dünyada kutlanmaktadır” denildi.
929 adet Sıfır Atık Temel Seviye Belgesi düzenlendi
Açıklamada, Kırklareli Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü’nün il genelinde gerçekleştirdiği çalışmalara da değinilerek şu bilgiler paylaşıldı;
“İl Müdürlüğümüzce Sıfır Atık Yönetimi konusunda çalışmalarımız devam etmekte olup, İlimizde 929 adet Sıfır Atık Temel Seviye Belgesi düzenlenmiştir.
Sıfır atık nedir?
Döngüselliğe dayalı bir kaynak ve atık yönetimi yaklaşımıdır. Sürdürülebilir üretim ve tüketim alışkanlıklarını teşvik eder ve kaynakların verimli kullanılmasını desteklemektedir. Sıfır atık, israftan kaçınmayı ve atığın önlenmesini, azaltılmasını, yeniden kullanılmasını ve geri dönüştürülmesini savunmaktadır.
Döngüsel ekonomi üç ilkeye dayanmaktadır:
• Azalt, yeniden kullan ve geri dönüştür: Bu ilke, öncelikle malzeme ve kaynak kullanımını en aza indirerek üretilen atık miktarını azaltmayı amaçlamaktadır.
• Uzun ömürlü tasarım: Bu ilke, ürün ve malzemeleri mümkün olduğu kadar uzun süre kullanılabilecek şekilde tasarlamayı amaçlamaktadır.
• Döngüyü kapat: Bu ilke, ürünlerin, bileşenlerin ve malzemelerin ekonomi içinde mümkün olduğu kadar uzun süre kullanımda kalmasını amaçlamaktadır.
Döngüsel ekonominin aşağıdakiler de dahil olmak üzere bir dizi avantajı vardır:
• Azaltılmış atık ve kirlilik: Döngüsel ekonomi, ürünleri, bileşenleri ve malzemeleri mümkün olduğu kadar uzun süre kullanımda tutmayı hedeflemesidir, bu da yeni kaynaklar çıkarma ve yeni ürünler üretme ihtiyacını azaltır.
• İyileştirilmiş kaynak verimliliği: Döngüsel ekonomi,malzeme ve kaynak kullanımını en aza indirmeyi, atık malzemelerin yeniden kullanımını ve geri dönüşümünü en üst düzeye çıkarmayı hedeflemesidir.
• Sürdürülebilir ekonomik büyüme: Döngüsel ekonomi,atık bertaraf maliyetlerinin düşürülmesine ve geri dönüşüm ve yeniden kullanım endüstrilerinde yeni işler yaratılmasına yardımcı olabilmesidir.
Kısaca döngüsel ekonomi uygulamaları şu şekilde sıralanabilir:
• Geri Dönüşüm: Atık malzemelerin yeni malzeme ve ürünlere dönüştürülmesi işlemidir.
• Tamir: Kırık veya hasarlı ürünlerin tamir edilmesi işlemidir.
• Yeniden Kullanım: Ürünlerin tekrar kullanım amacına uygun olarak kullanılması işlemidir.
• İleri Dönüşüm: Atık malzemeleri daha yüksek değere sahip yeni ürünlere dönüştürme sürecidir.
Daha mavi, daha yeşil, daha temiz bir dünya için atıklarımızı kaynağında ayrıştıralım, geri dönüşümlü malzemeler kullanalım ve kullanımını teşvik edelim, tüketim alışkanlıklarımızı azaltalım, çöplerimizi doğaya atmayalım, canlı yaşam alanlarını tahrip etmeyelim, çevre dostu ürünler kullanmaya çalışalım.”
Haber: H. Murat Taner