Sevgili dostlarım bu hafta perşembe
 günü 19 Mayıs Atatürk’ün samsuna çıkışı, Gençlik ve Spor Bayramını Kırklareli
 halkı olarak şehir stadında kutladık.

Bende ailem ile birlikte stadyumdaydım
 ve coşkuyla törenleri izledik. İçimiz de tarifsiz bir hüzün ve hayal kırıklığı
 oluştu.

Bu önemli günde stat yarı yarıya
 boştu, sanırım sadece öğrencilerin aileleri gelip töreni izlemişlerdi.

Ben sanıyorum halkımız o kadar
 ekonomik ve sosyal sıkıntı halinde ki bu gibi kuruluşumuzda önemli olan bir
 bayramı neşe ve coşkuyla kutlayamadı.

Törenler esnasında dikkatimi çeken
 şeylerden biri de sanki halkımız ve devletimizi oluşturan kurumlar arasında bir
 hoşnutsuzluk var gibi geldi.

Törenler de askeri birlikler yoktu,
 tüm kamu kurumlarını temsil eden tören kıtalar yoktu, okulların birçoğu temsil
 edilmedi. Sadece genel olarak spor lisesinin çalışmaları sergilendi.

İlimiz de birçok askeri birlik var,
 üniversite var, Sağlık lisesi var, Güzel sanatlar lisesi var, Sosyal bilimler
 lisesi var, meslek liseleri var, fen lisesi var, imam-hatip lisesi var, en
 önemlisi ülkesini seven Atatürk ilke ve inkılaplarına bağlı halkı var ama
 bunların hiçbirini tören alanında göremedik.

Törenler sanki âdet yerini bulsun
 şeklinde, baştan savma elelüstü hazırlanılmış gibi görünüyordu.

Milli bayramlar tüm ulusun geçmişi ile
 bağ kurmasını sağlar ve milliyetçi duygularının tekrar tekrar uyanmasını ve
 vatanını kuruluş sürecin de ödenmiş olan bedelleri gelecek nesillere aktarımın
 da vesile olur.

Bu gibi milli bayramların
 kutlanmasında devletimizin ve vatandaşlarımızın azami özeni göstermeleri
 gerekir.

Törenin akabinde akşam yapılması
 planlanan fener alayı da tam bir fiyasko idi. Hemen yarım saatte yapılıp
 bitirilmiş bir etkinlik olarak kaldı.

Fener alayı askeri birlikleri temsilen
 guruplar, kamu kurumlarının temsilcileri ve öğrencilerden oluşan bir kortej ile
 hava karardıktan sonra şehrimizin ana caddelerinde dolaşarak olabilirdi ki çok
 daha estetik ve akılda kalıcı olabilirdi.

Yetişen yeni neslimizin ve
 çocuklarımızın hafızalarına kazınır ve günün anlam ve önemini sorgulamalarını
 sağlaya bilirdi.

&nbsp;Bu milli bayramımızı bana göre layığı ile
 kutlayamadık, insanlarda bir heyecan ve geleceğe umut ile bakacak ortam
 oluşturulamadı.

Burada öncelikli olarak görev
 Valiliğe, belediye başkanlığına ve tüm kamu kurumları ile okul görevlilerine
 düşmekte idi. Bu kurumlar vazifelerini bana göre layığı ile yapamadılar.

Halkımıza gelince her ne olursa olsun
 bu gibi milli bayramlarımıza azami katılımı sağlamalılardı. O şehir stadını
 hınca hınç doldurmalılardı.

Tamam Ekonomik sıkıntı var, sosyal
 sıkıntı var ama bizim mevcut olan sıkıntılarımız cumhuriyetimiz kurulurken olan
 sıkıntılardan daha mı fazla.

Bu vatan yokluk, baskı, çaresizlik
 içinde milletimizin büyük fedakarlıkları ile kuruldu ve bedeli çok ağır
 ödenerek vücuda getirildi. 

Bu güzel vatanımıza dana özenli,
 kıymetini bilerek, büyük bedeller ödenerek oluşturulmuş olan milli
 değerlerimizi koruyup kollayıp sahip çıkarak göstermemizin ve gereğini
 yapmamızın zamanıdır. 

Bundan sonra ki milli bayramımız Cumhuriyet
 Bayramıdır umarım o büyük milli bayramımızda daha sahip kar ve özenli oluruz.
 Bizlere bu vatanın bu kadar kolay bırakılmadığını idrak ederek hazırlanır ve
 kutlarız.

Tanrım, tüm şehitlerimize, Türkiye
 cumhuriyetimizin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’e ve silah arkadaşlarına rahmet
 eylesin, hepsinin ışıklar yoldaşı olsun ve ışıklar içinde uyusunlar, mekanları
 cennet olsun.

Bu vesile ile tekrar bayramınızı
 kutlar, daha uzun yıllar şevk ve neşe içinde bayramlar geçirmenizi dilerim.

&nbsp;

Ajans haberciliği dilinde “flaş” (flash) deyimi vardır.
 İngilizce olan bu kelime sözlüklere göre; birden alevlenmek, parlamak,
 ışıldamak, parıltı, ani ışık anlamına gelmektedir. Ajans haberciliğinde çok
 önemli bir haberin (ülke ve dünya gündemini ilgilendiren önemli konular, savaş,
 afet, uçak kaçası, çok ölümlü trafik kazaları, önemli bir kişinin ölümü,
 saldırılar ve benzeri olaylar) en kısa sürede, dikkat çekici bir cümleyle uyarı
 niteliğinde verilmesi “flaş geçmek”tir.

&nbsp;Böyle bir durumda
 verilecek flaş haber, tek satır; bir ya da iki kısa cümleyi geçmeyecek
 büyüklükte olmalıdır. Ajans haberciliğinde flash kelimesini ilk kez 1906
 yılında San Fransisco’da meydana gelen büyük depremle ilgili haberi, önce
 birkaç kelimelik bir cümleyle veren Associated Press (AP) muhabiri Paul Cowles
 kullanmıştır. Flaş haber verildiği zaman flaş kelimesi dikkati çekecek bir
 biçimde, haber cümlesinden önce, en az üç kez arka arkaya yazılır. Böylece
 ajans aboneleri uyarılır. Bilgisayarlardan önce kullanılan teleks sisteminde,
 teleks makinelerinde, üç kez arka arkaya “flaş…” yazılması halinde abonelerin
 telekslerinde zil sesi duyulmaktaydı.

Bu kısa flaştan sonra, ilk gelen bilgiler derlenerek kısa
 bir haber 5-10 dakikayı geçmeyecek şekilde verilmelidir. Flaş haberden 12
 dakika sonra geçilen haberde ayrıntılı bilgilere yer verilmiştir. Bu kısa
 haberlerden sonra gelecek bilgiler de yine hızla haberleştirilerek kısa sürede
 yayına verilir. Belirli süreler içinde haber genişletilir.

Haber ajanslarında numaralı haber uygulaması, gün içinde
 haber akışı devam eden genel seçimler, deprem, kitlesel gösteriler,
 uluslararası kongreler gibi olayların haberleştirilmesinde kullanılır. İlk
 haberin başlığının yanına (1) rakamı yazılır. Daha sonra sürekliliği devam eden
 haberler sırasıyla numaralandırılır. Numaralı haber uygulaması, olay veya olaya
 bağlı doğrudan ya da dolaylı gelişmeler sona erinceye kadar sürdürülür. Eğer
 olay ertesi gün de sürekliliğini koruyorsa, bu kez o günün bülteninde aynı
 konulu haberlere sıra numarası verilmesine yeniden başlanır. Bir haberin olağan
 numarasının yanı sıra başlığının yanında özel bir numara bulunması, konuyla
 ilgili başka haberlerin de verileceğinin uyarısıdır. 

Bazı haber ajanslarında numara ile birlikte haberin sonunda
 “sürecek” uyarısına da yer verilir. Bunun anlamı habere ilişkin olayın
 gelişmekte olduğu, yeni gelişmeler beklendiği ya da elde edilen ek bilgilerin
 sırasıyla abonelere aktarılacağıdır. Bu uygulamadaki temel amaç ise kitle
 iletişim araçlarının haber servislerinde çalışanlara yardımcı olmaktır. Haber
 ajansından aynı konuda gelen haberler, numaralarının izlenmesiyle kolayca bir
 araya getirilir. Böylece söz konusu haberler üzerinde bazı bölümlerin
 kısaltılması, özetlenmesi, ayrıntıların derlenmesi gibi işlemler daha kolay
 yapılır.

&nbsp;Bazı haber ajansları
 bu tür gelişmeli ve özel numaralandırılmış haberlerin sonuncusunda ise
 abonelerin yeni bir haber beklememeleri için son haberi geçtiklerini
 bildirirler. Numaralı haberlerin sonunda daha önce aktarılan tüm bilgileri içeren
 ve daha derli toplu bir biçimde hazırlanan derleme bir haber de yayına
 verilebilir.

Haber ajansları ambargolu bir haberi, ambargo saatinden önce
 yayınlayarak abonelerine ulaştırırlar. Ambargolu haberleri verirken, ambargo
 uyarısının haberle birlikte yer almasına özen gösterirler. Bu nedenle habere
 ambargo konulacağı zaman ambargoyu gösteren uyarı ya da yazının, haber metinin
 en göze çarpacak yerinde olması gerekir.

&nbsp;Altı çizilerek ya da
 bold olarak yazılan “ambargo” genel olarak haber metninin üstünde yer alır.
 Ambargo gözden kaçmaması ya da dikkati bir kez daha çekmesi için, haber
 metninin sonuna ikinci kez yazılabilir. Ambargo konulan bir haber, belirtilen
 süre sona erdikten sonra yayımlanır. Bazı haberlerde ise “yayınlanması
 bildirilinceye kadar ambargoludur:” uyarısı konulur. Bu durumda haberi
 yayınlamak için, ambargonun kaldırıldığına ilişkin uyarıyı beklemek gerekir.

Haber ajanslarında, bütün dikkatli ve titiz çalışmalara,
 sıkı denetimlere rağmen, yoğun haber trafiği ve hızlı yayın zorunluluğu gibi nedenlerle
 bazen yanlışlıklar da yapılır. Bunlar bir adın, bir unvanın yanlış yazılması,
 bir sayının eksik ya da fazla verilmesi biçiminde olabileceği gibi, haber
 kaynağından gelen uyarılar doğrultusunda yapılan değişiklikler de olabilir. Bu
 tür durumlarda abonelerin ilgili haberi kullanmamaları için “düzeltme” geçilir.
 Düzeltmede, yanlışın yapıldığı haberin numarası, başlığı ve düzeltilecek
 bölümün paragrafı ve satırı uyarı notunda belirtilir. Ya da haber düzeltilerek
 yeniden geçilir.

Düzeltme yapılamayacak kadar yanlışlar bulunan veya tamamen
 yayından kaldırılması gereken durumlarda haberin iptali tercih edilir.
 Abonelere “İPTAL” uyarısı ile iptal edilen haberin numarası ve başlığı
 bildirilerek, haber iptal edilir. Bir haberin aynı metinle tekrar verilmesi
 gereken zorunlu durumlarda (teknik sorun, hatırlatma zorunluluğu vb.
 nedenlerle) haber, içerik değiştirilmeden tekrar yayınlanır.

Kırklareli, sınırda yer alan bir kent olması sebebiyle göç
 konularının oldukça büyük yankı bulduğu bir yer. Göç kavramı kısaca; süresi,
 yapısı ve nedeni ne olursa olsun insanların yer değiştirmeleri sonucunu doğuran
 nüfus hareketlerini ifade etmektedir. Birleşmiş Milletler (BM), bir birey veya
 topluluğun göç etmiş sayılabilmesi için, coğrafi hareketliliğin bir yıl ve
 üzerinde bir süreyi kapsaması, önemli veya uzun bir mesafe kat etmesi, siyasal
 sınırları aşması, yani uluslararası bir nüfus hareketliliğinin olmasını gerekli
 görmektedir. Ancak aynı şehir içinde de olsa, Doğu-Batı Berlin, Kuzey-Güney
 Lefkoşa veya Doğu-Batı Kudüs gibi, siyasal bir sınır aşılıyorsa, kayda değer
 bir yer değişikliği olmuş ve göç olayı gerçekleşmiş demektir. 

Birey ve toplumların coğrafi hareketlerinin göç
 sayılabilmesi için, bu hareketliliğin yerleşmek üzere yapılması gerekmektedir.
 Tatil, ziyaret, tedavi ve seyahat gibi amaçlarla yapılan değişiklikler göç
 kapsamında değerlendirilemez. Yer değiştirmelerin göçe konu olabilmesi için
 yerleşme amacıyla yapılmış olması gerekmektedir. Ancak, bu yer değiştirmelerin
 göçe konu olabilmesi için, kısa mesafeler arasında değil, “kişi veya
 toplulukların içinde yaşadığı fiziki ve çoğu kere sosyal çevrelerini değiştirecek”
 şekilde gerçekleştirilmesi şarttır.

Ülke içinde olsun veya uluslararası boyutta olsun göçü
 etkileyen temel faktörler itme ve çekme faktörleri olarak ikiye ayrılabilir.
 İtme faktörü göçün kaynak noktası, çekme faktörü ise göçün hedef noktası olan
 coğrafi kesim ile ilişkilidir. İtme faktörü, insanların yaşadıkları yerdeki
 koşulların katlanılamayacak boyuta varmasıdır. Bunlar, işsizlik, düşük
 ücretler, toprağın verimsizliği, eğitim ve sağlık imkânlarından yoksunluk,
 kıtlık, savaş şartları, çatışmalar, terör olayları, siyasi baskılar olabilir.
 Çekme faktörleri ise, yüksek ücretler, ucuz ve verimli topraklar, kariyer
 olanakları, daha iyi bir sağlık ve eğitim imkânı, bireysel ve toplumsal huzur,
 can güvenliği olarak özetlenebilir. 

Dünyada işgücünün serbest dolaşımını savunan Adam Smith,
 Milletlerin Zenginliği adlı kitabında yoksulluk, işsizlik ve düşük ücretlerin
 göçe zorlayan temel itici faktörler olduğunu, yüksek ücretlerin ise temel
 çekici faktör olduğu iddia ederek değişik coğrafi bölgeler arasındaki ücret ve
 işsizlik oranlarındaki farklılıklar devam ettiği sürece göçün de devam
 edeceğini söylemektedir. Smith’e göre, işgücü hareketliliği ancak bölgeler
 arasındaki eşitliğin sağlanmasıyla dengeye kavuşabilecektir.

Castles ve Miller Göçler Çağı adlı eserlerinde modern
 dünyadaki uluslararası göçü ve bunun nasıl yaşandığını ayrıntılı bir biçimde
 anlatmaya çalışır. Burada göç olgusunu çok boyutlu, göç alan ve veren toplumu
 da etkileyen toplumsal eylem olarak tanımlarlar. Göç, toplumsal değişimin neden
 olduğu kolektif bir eylemdir ve hem göç alan hem de göç veren ülkedeki bütün
 toplumsal yapıları etkiler. Küreselleşmenin toplumsal hareketliliği
 olabildiğinde artırdığı günümüzde, hiçbir devletin, homojen bir etnik ulus
 oluşturması mümkün değildir. Küreselleşen emek piyasasının işgücü hareketlerini
 ziyadesiyle ulus aşırılaştırmasıyla, az veya çok bütün toplumların içinde
 farklı etnik kökenden ve farklı ülkelerden gelen grupların olması kaçınılmaz
 olmuştur. 

Göçe sosyal, siyasal, ekonomik veya doğal afetler sebep olabilmektedir.
 Göçleri; amacına, gerçekleştiriliş tarzına, nedenlerine, iştirak edenlerin
 özelliklerine, göç edilen mekânın özelliklerine ve daha birçok faktöre göre
 sınıflandırmak mümkündür. İlk olarak göçler, gönüllü olup olmamasına göre
 sınıflandırılabilir.

&nbsp;Göç sürecine dahil
 olan kişi veya topluluklar yaşadıkları toprakları kendi rızalarıyla, yani
 serbest veya gönüllü olarak terk edebilecekleri gibi, ölüm tehlikesi, işkence
 görme ve cezalandırılma korkusu, birtakım şahsi hürriyetlerin sınırlandırılması
 ve resmi otoritelerin baskıları sonucunda zorunlu olarak da terk edebilirler. 

Gönüllü göçler, insanların yeni yerler görme, daha iyi hayat
 şartları, içinde bulunulan çevreyi beğenmeme, ailesinin geleceğini iyileştirme,
 ekonomik durumlarını düzeltme gerek iş gerekse mali bakımlardan daha fazla
 imkânlara kavuşma gibi şahsi arzularından kaynaklanan amaçlar doğrultusunda
 gerçekleştirilen göçlerdir. Gönüllü göçlerin en bariz örneği işgücü göçü ve
 beyin göçleridir. Bulundukları yerden daha iyi bir iş bulup çalışmak amacıyla
 göç edenler, uluslararası işgücü göçünü gerçekleştirmiş olurlar. Bu gruba giren
 göçler siyasal değil, ekonomik veya sosyal sebeplere bağlıdır.

Bir göçün ekonomik olup olmaması, aynı zamanda zorunlu olup
 olmaması ile bağlantılı olabilmektedir. Ülkelerindeki iç savaş yüzünden başka
 bir ülkeye veya aynı ülke içinde daha güvenli başka bir bölgeye kaçmaz zorunda
 kalan kişiler, hayatta kalabilmek için zorunlu olarak göç etmektedirler.
 Ekonomik göçler, “misafir işçilik”, “gurbetçilik” biçiminde geçici olabildiği
 gibi, kalıcı da olabilmektedir. Geçicilik veya süreklilik şartlara ve gidilen
 mekâna göre değişebilmekte, en az bir yıl gibi sınırlı bir süre olabileceği
 gibi, ömür boyu, hatta gelecek kuşakları da içine alacak kalıcı bir yerleşmeye
 dönüşebilmektedir.

&nbsp;

Bir insanın hayatı boyunca gözleriyle gördüğü, kulaklarıyla
 işittiği her insan ona bir şey katar. Günlük rutininizde otobüste karşınıza
 çıkan bir insan bile size bir şeyler öğretir. Kimi zaman toplum içinde
 insanlara karşı nasıl davranmanız gerektiğini kimi zaman da insanlara nasıl
 davranmamınız gerektiğini. 

Sadece anlık temaslarda bile küçükte olsa hayatımızda iz
 bırakan bu insanların yanı sıra kendi istediğimizle hayatımıza aldığımız veya
 hayatımıza dahil ettiğimiz insanların bizde bıraktıklarını bir düşününün. 

Arkadaşlık konusunda pek başarılı biri değilim. Bunun sebebi
 hayatımdan çıkan insanların bende bıraktıkları izler.&nbsp; Düşüncelerimde, hislerimde açılan yaraların
 kapanmasına izin vermiyorum. Oysa hayatımda bu izleri unutturacak,&nbsp; yok edecek güçte insanlar var. 

Bu yaraların sızısı ile yanımda olan insanlara haksızlık
 ettiğim çok an oldu ve oluyor da. Kendi için bir şeyler yapmayı beceremeyen
 biri olarak sevdiklerime, hayatın karışıma çıkardığı güzelliklere bu açıdan
 borçluyum. 

Dışarda dönen muazzam ve yepyeni bir film varken, dublaj
 geçmişten çalıyor. En mutlu anlarında gözlerindeki ışığı görme fırsatını
 bulduğunuz insanları, geçmişteki karanlığınızla boğmak adil değil. 

Bir rivayettir; uzun bir aradan sonra biriyle oturup geçen
 zamanın bir önemi olmadığını gösterirsiniz. Belki kısa denilemeyecek kadar bir
 vakit paylaştığınız, yollarınız bir değilken geçirdiğiniz zamanı bir şekilde
 telafi ettiğiniz insanlar, insanoğluna verilmiş en güzel armağanlardan biri. 

Yine insanoğlunun hiç başaramadığı bir nokta elindekinin
 kıymetini bilmeden, kıymetlisinin yokluğu ihtimali ile dertlenmesi. 

Tek başınıza yürümeye başladığınız yolda bir sürü yol
 arkadaşınız oldu. Kesin noktaları atlattıklarınız, hafif bir engebede
 kaybettikleriniz, yanında yürüdüğünü düşündüğünüz ama hiçbir zaman yanınızda
 yürümemiş insanlar. 

Ve en önemlisi yürüdüğünüz yolun farkında varmayıp ilerken
 arkanıza baktığınızda sizi kollayanlar. 

İleriye bakarak yürümeye devam ettiğinizde sizinle çok daha
 güzel yollar yürüyüp, kesin virajlarda destek aldığınız insanlar. 

Hayatımıza kadar çok insan girip, çıkıyor ki. Her biri bizde
 bir şeyler bırakıyor. İyi ya da kötü, sevgi ya da nefret. 

Her biri için ayırılan farklı farklı yerler. Kimseyi bir
 başkanın yerine koyup, başkası gibi göremiyorsunuz. Bu imkansızlığı başarmaya
 çalıştığınızda ya daha fazla boşluğa sahip oluyorsunuz, ellerinizden kayıp
 geliyor. Ya da sıkışıp sizi boğmaya başlıyor. 

Bu durum herkesin bir kere yaşayıp öyle öğrenebileceği bir
 durum. Dersimi aldığıma emin olduğum tek durum bu. Kimseyi birbirinin yerine
 koymuyorum. 

Ama tam anlamıyla değil. 

Herkesin farklı bir yeri olsa da başkalarını acılarını
 başkalarına yüklüyorum. 

Her insan beyaz bir sayfa. Her sayfa sadece iki kişinin
 yazmaya hakkı olan yeni bir defter. 

Sayfaları doldurmak için eski defterlerden kopya çekmek
 yapılan en büyük hatalardan biri. Sizin bile değil başkalarının yazdıklarını,
 bir başkasına okutmak en büyük haksızlık. 

Herkesin sayfası, gittiği gün yok oldu. Beni ben yapan bana
 faydası olan, beni iyi hissettiren kısımlar bende kaldı. Kötü olan kısımlar,
 defterimde benimle beraber olan insanlara haksızlık olmaması için yakıldı.

Her bir sayfada iki kişi ben ve sen. Bizim birlikte
 yazıklarımız. Ne benim kendi kendime yazdıklarım ne de eski sayfalardan
 doldurulanlar. 

Yapılan karalamaların ders olduğu, ortak doldurulan,
 yürüdüğümüz yolda eşit yükle taşıdığımız defterimiz. 

Zamanında yırtmanız gereken yazıları, kaybetmekten
 istemediğiniz sayfalara yazmayın.

Kırklareli, endüstriyel anlamda inanılmaz bir gelişme
 gösterdi. Bu dolaylı yoldan da olsa toplumun yapı taşlarının değişmesine de
 sebep oldu. Endüstri toplumundan post-endüstriyel topluma yöneliş beraberinde
 sadece yukarıda anılan değişmeleri değil, aynı zamanda toplumun diğer
 unsurlarında da köklü dönüşümleri getirmiştir. Örneğin teknolojinin giderek
 ucuzlaması ve yaygınlaşması bir taraftan kitle üretimi ve kitle haberleşmesinin
 çözülüşüne yol açarken diğer taraftan da bireyin konumunun güçlenmesine yol
 açmıştır. 

Öte yandan endüstri toplumunun otorite, disiplin, bağlılık,
 erkeklik, fiziki kabiliyetler, rekabet, saldırganlık, tutumluluk, hırs, güvenlik
 gibi değerlerinin yerini, karşılıklı danışma, unisex, özgürlük, bireysellik,
 gerçek, güzellik gibi iyimser bakış açısını ifade eden değerlerin alacağını
 belirtmektedirler. Masuda'ya göre endüstri toplumunun temel değerlerini
 fiziksel ihtiyaçların tatminini amaçlayan maddi değerler ile insan hakları ve
 Rönesans ruhu oluşturmasına karşılık, postendüstriyel/enformasyon toplumunda
 insanın kendini disiplin altına alması ve sosyal katkısına bağlı değerler ön
 plana geçecektir.

Yine Toffler'in “Üçüncü dalga” olarak adlandırdığı
 post-endüstriyel toplum, standartlaşmanın, merkeziyetçiliğin, fabrika düzeninin
 ortadan kalktığı, hızlı değişimin egemen olduğu toplum biçimidir. Bu
 toplumlarda Toffler'a göre sanayi toplumunun ürünü olan kitle demokrasisi son
 bulacaktır. Çünkü toplumun kitle olmaktan çıkmasıyla insanların ihtiyaçları
 dolayısıyla siyasal talepleri de değişmekte ve çeşitlenmektedir. 

Nasıl piyasa araştırmacıları giderek daha çok sayıda farklı
 parçacıklar buluyorlarsa ve bunlar hayat biçimlerindeki artan farklılığı
 yansıtıyorsa politikacılar da seçim bölgelerinden giderek daha çok talebin
 yağdığına tanık olmaktalar. Dolayısıyla enformasyon toplumunda egemen demokrasi
 Toffler'a göre “mozaik demokrasisi”, Masuda'ya göre ise “katılımcı demokrasi”
 olacaktır ve bu da ekonomideki mozaiğin doğuşuyla aynı döneme rastlamıştır. Bu
 gelişmeler neticesinde biz demokrasiye ilişkin görüşlerimizi yeniden gözden
 geçirmek zorunda kalacağız. Ancak muhtemel sorunlara ilişkin olarak henüz
 ortaya atılmış muhtemel çözümlerden bahsetmek şimdilik oldukça güçtür.

Bir taraftan transnasyonal ya da bölgesel bütünleşme
 eğilimleri ulus devleti dışarıdan sıkıştırırken; diğer taraftan da bunlara
 tepki niteliğinde yeni kabilecilik eğilimleri içeriden sıkıştırmaktadır.
 Transnasyonalizmin tam karşısında aşiretçiliğe doğru gidişin bir nedenini tipik
 bir işletmeci mantığı ile Drucker, büyük olmanın eskisi kadar avantaj
 sağlamamasına bağlıyor. Çünkü diyor, nükleer savaş çağında en büyük ülke bile
 vatandaşlarını tam anlamıyla koruyamaz.

&nbsp;Buna karşılık İsrail
 gibi küçük bir ülke gerekli enformasyon altyapısına sahipse korkunç silahlar
 üretebilir. Öte yandan Bell, ulusal yapıların günümüzün dev problemleri
 karşısında çok küçük, buna karşılık hayatın küçük problemleri karşısında ise
 çok büyük gelmeye başladığını iddia ediyor. Futuristlere göre, gelmekte olan
 yeni toplum, endüstri toplumunun merkeziyetçi eğilimlerinin zayıfladığı ve
 bireyselliğin güçlendiği bir toplum olacaktır.

Enformasyon ya da bilgi toplumlarını dinamikler ve trendler
 açısından ele alan Allen, “merkezde bilgi ve enformasyonun kullanımını”, onun
 hemen etrafında zihni işlerin, “enformasyon mesleklerinin”, bilgi elitlerinin,
 “yeni köle sınıfının”, enformasyonel gelişme modunun, enformasyon
 teknolojilerinin, çok uluslu işletmelerin, eşitsiz küresel gelişmenin, artan
 hizmetlerin ve yeni sosyal hareketlerin, yer aldığını belirtmektedir. 

Son halkada ise işin profesyonelleşmesinin, bilimsel ve
 idari işlerin bürokratikleşmesinin, ürün ve süreç olarak enformasyonun,
 merkezileşmiş kontrole karşı desantralize üretim birimlerin artışının,
 enformasyon networklerinin, post-materyal ihtiyaçların, gelişmiş ülkelerde
 bilgi üretiminin, buna karşılık gelişmemiş çevre ülkelerde kitle üretiminin
 olacağı toplumlardır.

Endüstri toplumu ve enformasyon toplumu teorileri arasında
 önceki alt bölümlerde görüldüğü şekilde bazı noktalarda benzerlikler var.
 Örneğin her ikisi de bilginin ve yükselen yeni sınıfların giderek artan önemini
 vurgulamaktadırlar. Yine hem ilk dönem endüstri toplumu teorisyenlerinde hem de
 bazı post-endüstriyel dönüşüm teorisyenlerinde geleceğe yönelik bir iyimserlik
 söz konusu. 

Öte yandan da oldukça köklü bir kopukluk da gözleniyor.
 Şöyle ekonomik yapıda endüstri öncesi toplumun tarımsal faaliyetleri,
 madencilik, kereste, petrol, gaz ve endüstri toplumunun mal üretiminin, ağır
 sanayinin, egemen olduğu fabrika düzenin yerini, enformasyon toplumunda
 bilgisayar, sistem analizleri, araştırma geliştirme gibi profesyonel hizmetler
 ile eğitim, sağlık gibi sosyal hizmetler almaya başlamıştır.

Ajans haberinin yazımında genel olarak ters piramit tekniği
 tercih edilir. Buradaki temel özellik, haberin içeriğini önemlilik sıralamasına
 göre düzenlemektir. Ancak bunun istisnaları da olabilir. Örneğin çeviri haber,
 kültür-sanat haberi, çevre haberi ve benzeri durumlarda farklı haber yazımları
 (dörtgen kuralı, düz piramit tekniği, hikâye anlatım vb.) tercih edilebilir.
 Ajans haberinin girişi mutlaka haberi özetleyecek şekilde olmalıdır. 

Çok kısa haber kullanmak isteyen bir radyo, o haberin
 girişini alarak dinleyicisine haberle ilgili bilgileri rahatlıkla
 iletebilmelidir. Bu bakımdan giriş bölümünde mümkün olduğunca haber özetlenir.
 Haber metni girişten itibaren okuyanı etkilemeli ve giriş paragrafı haberin
 içeriğini yansıtmalıdır. Haberin başlığı ile giriş bölümü arasında uyum
 olmasına özen gösterilmelidir. Haberin gövdesi ise ‘ters piramit yöntemi ile en
 önceliği olan konular öne çıkarılarak, önem sırasına göre yazılır. Haberde
 gereksiz tanım, sözcük ve cümlelere yer vermemeye, tekrarlardan kaçınmaya özen
 gösterilmelidir. Haber yalın bir dille, herkesin anlayabileceği şekilde kaleme
 alınmalıdır. 

Habere, “geçen yıl”, “dün”, “yarın” gibi zaman bildiren
 ifadelerle girilmemelidir. Paragrafların da tarihle başlamamasına özen
 gösterilmelidir. Haber mümkün olduğunca kısa cümleler kurularak yazılmalıdır.
 Uzun cümle, çoğu zaman anlaşılmayı güçleştirebilir. Haberlerde Türkçenin doğru
 kullanımına özen gösterilmelidir. Haberde kullanılan tanımların, kısaltmaların,
 sözcüklerin doğru yazılmasına ve yerinde kullanılmasına dikkat edilmelidir.

&nbsp;Haberde Türkçe
 olmayan sözcüklerin, zorunlu olmadıkça kullanılmamasına özen gösterilmelidir.
 Haber yazarken tırnak işaretinin kullanımına dikkat edilmelidir. Haberde adı
 geçen herhangi bir kişinin sözleri, onun yaptığı nitelemeler, benzetmeler vs.
 hep tırnak içine alınmalıdır. Tırnak kullanımı, o nitelemenin, haber yazan kişi
 tarafından yapılmadığını, o sözlerin haber kaynağına ait olduğunu anlatır.
 Haberdeki cümlelerin anlam bütünlüğüne dikkat edilmeli, farklı konular ya da
 olaylar, aynı cümlede anlatılmaya çalışılmamalıdır.

&nbsp;Muhabir tarafından
 izlenen ya da birinci el kaynaktan alınan haberlerde edilgen cümleler
 kurulmamalıdır. Uzun haberlerde mutlaka ara başlık kullanılmalıdır. Haberle
 ilgili gözlem, notlar varsa bunlar yine bir ara başlıkla ayırt edilerek
 yazılmalı ve yayınlanmalıdır. Haberle ilgili ‘background’ bilgiler varsa, daha
 önce geçilmiş haberlere atıfta bulunarak o haberin öncesini de bir anlamda
 okuyucuya, dinleyiciye, izleyiciye hatırlatmak için kısa bir derleme yapılarak,
 haberin son bölümünde verilir. 

Haberde, “bir cümle, bir fikir” kuralına uygun olarak,
 haberdeki cümlelerin anlam bütünlüğüne dikkat edilmeli, farklı konular ya da
 olaylar, aynı cümlede anlatılmaya çalışılmamalıdır. Haberde ‘5-N 1-K’ kuralı olarak
 benimsenen genel habercilik ilkeleri çerçevesinde okuyucunun, izleyicinin ya da
 dinleyicinin kafasında soru işareti bırakmayacak şekilde bütün önemli
 unsurların yer alması gerekir. İki tarafı bulunan olay ya da gelişmede,
 tarafların görüşlerine yer verilmeli, tek yanlı bakış açısından kaçınılmalıdır.

Haber, mümkün olduğunca kısa (kısa haberden anlaşılması
 gereken şudur: 400 kelimelik bir haber, aynı unsurları koruyarak 250 kelimeyle
 ifade edilebiliyorsa, 250 kelimelik metin tercih edilmelidir) ancak hiçbir
 önemli ayrıntı atlanmadan ve bütün unsurları içerecek şekilde yazılmalıdır. Bu
 ilke, uzun haber yazılmayacak anlamı taşımaz. 

Gerektiğinde, haberin önemi göz önünde bulundurularak uzun
 haber de yazılabilir. Ajans haberciliği söz konusu olduğunda, abonelerin
 tercihleri de dikkate alınarak, haberin uzun yazıldığı durumlar söz konusudur.

&nbsp;Bu da ajans
 haberciliği için genel habercilik ilkelerinin dışında bir başka unsurdur. İmza
 rumuzları (paraflar) Haberi yazanı, okuyanın imza rumuzları haber metninin sonunda
 kullanılır. Örneğin: (MÇ-MES) gibi. Haberi yazan muhabirin açık imzası
 kullanılacaksa, mahreç ve tarihten sonra yazılır. Özellikli haberlerde, özel
 haberlerde, ekip gönderilen görevlerde, dış bürolardan gelen haberlerde ve
 yayıncının gerek gördüğü diğer haberlerde muhabir adı her zaman açık olarak
 yazılabilir. Bütün haberlerde metnin sonuna imza rumuzu konulur.

Kırklareli Üniversitesi öğrencileriyle görüşmemizde paradokslar
 üzerine çalışma yaptık. Etimolojik olarak Latince modernus kelimesinden gelen
 modernlik kelimesi “şimdide olan, hali hazırda bulunan” anlamına gelirken
 antique kelimesi ile karşıt anlamlıdır. Zamansal farklılıklara dayalı bu karşıt
 ilişkinin tarihsel olarak eski ve yeni toplum düzenleri arasındaki kopuşları
 tanımladığını biliyoruz. Dünyasını eskilerin açtığı yoldan kurmaya çalışan
 Yunan ve Romalılar için modernus bir gerileme ve dejenerasyon anlamına gelir. 

Bununla birlikte yeni bir milat misyonu ile sahneye çıkan
 Hristiyanlık, pagan antikiteden kendini ayırmak için modern’de konumlanır.
 İsa’nın Tanrı olarak ikinci inişine kadar geçen süreçte insanları doğru yolda
 tutacak “yeni” bir dünya görüşü modernliğin güncel kullanımının başlangıcını
 oluşturur. Hristiyanlığın sonsuz bir hayata insanlığı götürme arayışı, geçmişteki
 hataların ve geleceğin belirsizliklerinden arınmış bir teolojik-tarih
 anlayışına hayat verir. Bununla birlikte Hristiyanlığın kurucu ethosu
 yerleşiklik kazandığı ve Katolik Kilisesinin merkezinde bir rejim imal
 edildiğinde antik-modern düellosunda yeni bir aşamaya girişilir. Yukarıda
 bahsettiğimiz devrimlerin aktörü olarak burjuvalar şimdinin yeni bayraktarı
 olarak tarih sahnesine çıkar.

&nbsp;İnsanların tarihini
 kilisenin teolojik boyunduruğundan kurtarmakla birlikte burjuvalar
 Hristiyanlık’ın modernliğe yüklediği kurucu misyonu devam ettirir. Burjuvaların
 iktidarının da, tıpkı kendisinin yaptığı gibi, farklı karşı devrimciler
 yarattığını söylemeye gerek dahi yoktur. Bununla birlikte burjuvanın özgünlüğü
 “şimdiyi” artık sonsuzluğun zoraki bekleyişi olmaktan çıkarması ve şimdiye yeni
 dünyalara tomurcuklanan bir tarihsellik yüklemesidir: “Modernite ile kast
 ettiğim bir yarısı sonsuz ve değişmez olan sanatın, gelip geçici, ele avuca
 sığmaz, koşullara bağlı olan diğer yarısıdır”&nbsp;
 Şimdinin tarihselliği, modernliğin herhangi bir dünya görüşü vaz
 etmediği anlamına kesinlikle gelmez ancak mevcut dünyanın hiçbir zaman en iyisi
 olmadığı ihtimalini unutmaya da izin vermez.

&nbsp;Modernliğin
 paradoksal doğasını en iyi ifade eden çalışmalardan biri Marshall Berman’ın
 Katı Olan Her Şey Buharlaşıyor isimli kitabıdır. Berman’a göre bir dünya kurma
 etkinliği olarak modernlik insanın önüne serilen birçok imkan ve zorluk
 arasında kendi hikayesini kaleme almasıdır. Yaratım ve yıkım, ilerleme ve
 çürüme yan yana yürürken, Marx’n deyişiyle, “nesnelerin üzerlerindeki kutsal
 hale” çekip alınmıştır. 

Modernlik insanın feth etmesi ve kendi elleriyle boşaltması
 ve yeniden doldurması gereken bir evren tahayyülüne hayat verir: “Modern olmak
 bizlere serüven, güç, coşku, gelişme, kendimizi ve dünyayı dönüştürme
 olanakları vaat eden; ama bir yandan da sahip olduğumuz her şeyi, bildiğimiz
 her şeyi, olduğumuz her şeyi yok etmekle tehdit eden bir ortamda bulmaktır
 kendimizi”. Bu bağlamda Newton’un sonsuz hareketi sistemleştiren mekanik doğa
 tasarı dahi aslında modern insanlar aleminin parçalayıcı ve bir araya getiren
 radikal ilişkilerine kök salmıştır.

&nbsp;Berman’a göre modern
 insan yükselmek ve başka biri olmak için ruhunu şeytana satmış Faust’a
 fazlasıyla benzer. Goethe’nin destansı kitabında değişim ve yıkımın hızından
 hem büyülenen hem de dehşete kapılan kahramanımız kendi küçük kasabasından yola
 koyularak bütün ülkeye yayılan bir alt üst edişin mimarı olur. Berman’a göre
 Faust’un trajik öyküsü ilerlemenin imkan kadar felaketleri peşi sıra getirdiği
 çelişkili zemininde tamamlanmamış ve tamamlanmaması gereken bir insanlık
 durumunu anlatır:

“Faust bir eleştiri olduğu kadar bir meydan okumadır
 da-Goethe’nin dünyasından daha fazla bizim dünyamıza meydan okumadır-insanın
 gelişme uğruna değil gelişmelerin insan uğruna olacağı yeni modernlik tazlarını
 tahayyül etmek ve yaratmak için bir çabadır. Faust’un tamamlanmamış inşaat
 alanı, hepimizin yerleşip kendi hayatlarımızı kurmamız gerekn canlı ve bir o
 kadar da kaygan bir zemindir”

Modernliğin “dünyanın büyüsünü bozduğu” artık klasikleşmiş
 argümanlardan biridir. Max Weber’in genellikle yanlış yorumlanan bu ifadesi,
 belirli bir değer merkezinde anlamlandırılan şeylerin artık kendinde bir varlık
 olamayacağını savunur. Yani insanlar hayatın tesadüfiliğini bir amacın,
 nedenselliklerin ve beklentilerin içinde düzenledikleri andan itibaren doğa
 kültüre dönüşür ve her sembolik düzen aslında dünyanın büyüsünün bozulması
 pahasına ortaya çıkar. Dolayısıyla dünyanın büyüsünü modernler kadar Aztek,
 Romalılar veya İslam uygarlığı da bozmuştur. Modern öncesi dünyanın sadece
 kozmogonik bir başlangıç olarak işlediği büyü bozumu modern dünyada mutat hale
 gelir

Kırklareli gibi küçük bir yerde kitle iletişim araçlarının
 asıl değeri daha kolay anlaşılıyor. Toplumsal bir kurum olarak medya
 sistemleri, diğer sosyal kurumların (sosyal, ekonomik ve siyasi kurumların)
 birbirleriyle olan eşgüdümlülüğü içinde biçimlenir. Toplumsal değişim süreci
 içerisinde siyaset kurumundaki değişim, bir ülkedeki rejim veya iktidar
 değişikliği, o ülkedeki medya sisteminde de köklü değişimlere neden olabilir.

Kitle iletişim araçlarının ürünleri hem fiziksel anlamda,
 hem de bireye maliyetinin oldukça az olması nedeniyle ekonomik olarak halkın
 çoğunluğu tarafından kolayca elde edilir. Kitle iletişim araçları ile yapılan
 iletişimin, diğer iletişim türlerinden ayrıldığı en bariz özelliklerden biri de
 “belgesel nitelik” taşımasıdır. Yazılı basından başlayarak, radyo, televizyon
 ve yeni medya olmak üzere bütün iletişim araçlarıyla yapılan yayınlar belgesel
 nitelik taşır. Yayınlanan içeriklere gerektiği zaman tekrar ulaşabilme,
 arşivlenebilme ve saklanabilme özellikleri vardır. 

Kitle iletişim araçlarının toplumsal yapı üzerindeki
 etkileri iletişim-kültür ve/veya kültürtoplumsal yapı ilişkisi çerçevesinde
 temellenir. Her ne kadar bu ilişkide kitle iletişimi önemli bir role sahip
 bulunuyorsa da konu bu hâliyle genel sosyolojik yaklaşımlarla ilgilidir. Kitle
 iletişim araçlarının kültürü oluşturmada/yansıtmada etkin bir güce sahip olması
 kültür-toplumsal yapı ilişkisini iletişimle sınırlamayı gerektirmez. Başka bir
 anlatımla, kültür-toplumsal yapı ilişkisini toplumsal sistemin genel
 işleyişinden bağımsız olarak ele almak mümkün değildir.

Medya, insanların mantıklı olanlar kadar duygusal
 tepkilerini de uyandırarak etkiler. Bu ahlaki panikle yakından ilgilidir.
 Örneğin, özellikle kadınlar için kişisel görüntü ve vücudun görünümünün
 öneminin medya tarafından duyguları uyandıracak şekilde arttırıldığı
 söylenebilir. İzleyici yaşlılık kremlerinin önemiyle ilgili iletilerin
 etkilerinin mantığını düşünmez. Ürünün işe yaramayacağını; çünkü derinin
 hücrelerini gençleştiremeyeceğini göz ardı eder. Buradaki etki, dış görünüş
 hakkında endişe ve istekler yaratmak içindir.

Kitle iletişim araçlarının bireyler için de öncelikli işlevi
 haber vermektir. Öncelikle yaşadığı toplum, sonra da dünya hakkında bilgi
 vermek, gelişen ve değişen olaylar ve şartlar konusunda hedef kitlesine
 enformasyon taşımaktır. Bireyler merak ve genel ilgilerini tatmin etmek,
 öğrenmek, kendilerini geliştirmek, bilgide güvenilirliği sağlamak, tavsiyeler
 almak, kendi anlayışını kazanmak, başkalarının görüşlerini bilmek ve davranış
 modelleri geliştirmek gibi birtakım nedenlerle kitle iletişim araçlarına
 yönelirler. Bunlara eğlenmek, sorunlardan kaçmak, rahatlamak, zaman geçirmek,
 duygusal boşalma da eklenebilir. 

Sosyal etkileşim açısından kitle iletişim araçlarının bireysel
 işlevlerine, sosyal empati kazanmak, toplumun diğer üyeleriyle özdeşleşmek ve
 aidiyet duygusunu geliştirmek, sosyal rollerini yerine getirmek de eklenebilir.
 Toplumsal değişim işlevini üstlenen belli başlı kurumlar ekonomi, güvenlik,
 aile, toplum, okul, iletişim olarak özetlenebilir.

Kitle iletişim araçları, toplumdaki ve dünyadaki olaylar ve
 şartlar hakkında bilgi sağlayarak, gündemi ve yenilikleri halka ulaştırır.
 Gelişen olayları iletmekle kalmaz, aynı zamanda olayları yorumlar ve
 anlamlarını da açıklar. Toplumu yenilikleri daha kolay benimsemesini ve
 ilerlemeyi kolaylaştırır. Kitle iletişim araçları güç ilişkilerine işaret
 ederken, kurulu otorite ve normlar için destek sağlar. Toplumsal değerlerin
 yaygınlığını ilerletip sürdürürken, toplumdaki bireylerin sosyalleşmesine de
 katkı sağlar. 

Sosyal tansiyonu azaltma ve eğlence aracı olarak da kitle
 iletişim sanayileri toplumda önemli yer tutmaktadır. Bu araçlar bir eğlence
 kültürü de üreterek eğlence, oyalanma ve rahatlama sağlamaktadır. Kitle
 iletişim araçları halka yeni özlemler aşılar. Empatik, bireysel, muhayyel hazla
 toplumsal başarının önüne geçer. Bu durum ise zaman zaman düş kırıklığı
 dediğimiz doyumsuzluğa yol açabilir. &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; 

Bu görüşler kitle iletişim araçlarının görünen veya olması
 gereken işlevleridir. Diğer taraftan 'kültür endüstrisi' ve 'bilinç endüstrisi'
 kuramları savunucularında olduğu gibi kitle iletişim araçlarının yayılmasının
 ve varlık nedeninin 'ekonomiye' dayandığını ifade eden ve konuya eleştirel
 yaklaşan toplumbilimciler de vardır. Kitle iletişim araçları basit ve tüketimi
 kolay eğlence ve kültür ürünleri üreterek orijinallikten ve estetikten
 hoşlanmayan kitle toplumuna sunarlar. 

İletişimin sözlü, yazılı ve sözsüz gibi türleri vardır.
 İster bireysel, isterse kitle iletişimi olsun, mutlaka bu iletişim türlerinden
 biri veya birkaçını kullanarak sağlanabilir. İletişim toplumun, kurumlaşmanın
 ve bir arada yaşamanın temelidir. İletişim eylemi, bireylerin kendilerini
 çevrelerine kabul ettirebilmek ve toplum içinde yaşayabilmek için zorunlu bir
 eylemdir.

Ajans haberciliğinde, haberlerin abonelere ulaştırılması
 aşamasından önce kullanılan bazı yöntem ve teknikler vardır. Bu uygulamalardaki
 amaç, haber ajanslarının aboneleri olan kuruluş, kurum ya da kişilere,
 yapacakları haber çalışmaları için kolaylık sağlamaktır. Gündem Haber ajansları
 günlük yayınlarına gündem geçmekle başlarlar. 

Gündem, o gün haber ajansı tarafından izlenecek haber
 nitelikli olayların, konu ve önem sırasına göre yazıldığı listedir. Bu listede
 izlenecek olay ya da gelişmelerin yerleri ve saatleri de belirtilir. Gündemde
 ayrıca, izlenecek konularla ilgili fotoğraf, grafik ya da görüntü yayınlanıp
 yayınlanmayacağı da kaydedilir. 

Gündemde, ajansların servise konulan özel haberlerinin
 başlıklarına da yer verilir. Anadolu Ajansı, ana gündemin dışında her gece saat
 00.05’te özet gündem yayınlamaktadır. Çok detaya girilmeyen bu gündemin
 özellikle geceden hazırlık yapan ve yayın akışı sürekli olan radyo ve
 televizyon gibi abonelere yöneliktir. 

Özel haberler bu gündemde yer almaz. AA ayrıca, her hafta
 Perşembe günleri saat 12.00’de haftalık gündem yayınlamaktadır. Bir sonraki
 haftanın bilinen gelişmeleri 7 günlük takvimle abonelere sunularak, haftalık
 değerlendirme olanağı sağlanmaktadır. 

Gündemin amacı, ajans abonelerinin çalışmalarını kolaylaştırmaktır.
 Aboneler, gündeme göre ajanstan gelecek habere, gazete sayfasında ya da haber
 bülteninde önceden yer ayırarak, sayfa düzeninde ya da yayın programında
 planlama yaparlar.

Haber ajanslarının bültenleri genellikle bazı başlıklar
 altında toplanır. Çoğunlukla ilk sayfada haber ajansının adı, amblemi, adresi,
 telefon ve faks numaralarının yer aldığı bir başlık bulunur. Bu başlık dikkati
 çekmek amacıyla renkli de olabilir. Bundan sonra söz konusu bülten hangi
 konuları kapsıyorsa ayrı başlık altında verilir. 

Bu başlıklar, “İç Haberler”, “Dış Haberler”, “Spor
 Haberleri”, “Ekonomi Haberleri”, “Kültür-Sanat Haberleri”, “Parlamento
 Haberleri” biçiminde sıralanabilir. Günümüzdeki uygulama, haber bültenlerini
 çok özel ayrımların dışında fazla özelleştirmemek ve haberlere kod vererek,
 “genel bülten” adı altında yayınlanmaktadır. Ayrıca, ekonomi haberleri için
 “eko”, dış haberler için “dış”, iç haberler için “iç” gibi kısaltmalar
 kullanılmaktadır.

Haber bültenlerinin sayfalarına, birinciden başlayarak
 sırayla numara verilir. Bu uygulama, o günün bülteninin yayını sona erinceye
 kadar sürer. Ayrıca bülten sayfalarında yer alan haberlere de sırayla birer
 numara verilir. 

Bunun amacı, hangi numaralı haberin hangi sayfada yer
 aldığının kolayca anlaşılmasını sağlamaktır. Herhangi bir haberle ilgili
 düzeltme ya da ek yapılması gerekiyorsa, verilen bu numaralar söz konusu
 haberlerin kolayca bulunmasını sağlar.

Haber ajanslarının haber formatları tarih ve saatlerin yazım
 yerleri gibi küçük farklılıklar gösterse de genel olarak birbirine benzer. 

Birinci başlık haber hakkında ilk bilgiyi verir. Haber
 indeksinde aboneye tarama kolaylığı sağlayacak şekilde, kısa ve öz olarak
 hazırlanmalıdır. İlk başlık, o haberi bir anlamda tanımlayacak özellikte
 olmalıdır, eğer haber önem sırasına göre başka haber başlıklarını da
 gerektiriyorsa alt başlıklarla desteklenir. 

İlk başlık tek satırla sınırlandırılmalıdır. Varsa alt
 başlıklar haberin özünü çarpıcı biçimde aktararak, başlık kriterlerine uygun
 olmalıdır. Haberlere çok uzun başlıklar atılmamalı, başlığın haberin okunmasını
 sağlamasına ve içeriğini sunmasına dikkat edilmelidir. Başlığın aynı zamanda
 haberin vitrini olduğu unutulmamalıdır. Başlıklar ne kadar ilgi çekici olursa
 haberin kullanılma şansı artar. Ancak, bunu yaparken sansasyondan, abartılı
 ifadelerden ve yorumdan kaçınmak gerekir. (Fotoğraflı-Görüntülü-Grafikli)
 Başlıklardan sonra haberin fotoğraf, görüntü veya grafiği varsa bu unsurlar
 parantez içinde yazılır. 

Böylece, abonelerin o haberle ilgili destek unsurlarını
 öğrenmesi sağlanır. Bu bilgilendirme, habere sayfada veya haber bülteninde
 ayrılacak yerin planlamasına yöneliktir.

Haberin nereden yazıldığı ve ajansın mahreci ANKARA (A.A),
 İSTANBUL (ANKA) gibi haberin girişinden önce belirtilir. Tarih ve Saat Ajans
 haberlerinde tarih ve haberlerin yayına veriliş saatleri bildirilir. Haber
 formatı içinde tarih ve saatin yazıldığı yerler haber ajanslarına göre
 farklılık gösterir. Anadolu Ajansı’nda tarih, ajansın rumuzundan hemen sonra
 yazılır.

Kırklareli’de en çok gördüğüm sorunlardan biri insanlardaki
 iletişimsizlik. Fakat ben bugün bireylerarası bir ilişkiden çok, bireyin kendi
 içsel konuşmasına adapte olmak istiyorum. Bireylerarası iletişim, klasik
 iletişim tanımlamalarında kullandığımız, “kaynak, mesaj, hedef” öğelerini
 sağlayan, belli bir yakınlık içinde gerçekleşen (yüz yüze ilişki gibi),
 karşılıklı olarak mesaj alışverişinin olduğu (çift yönlü), sözlü, yazılı veya sözsüz
 olarak gerçekleşebilen iki veya daha fazla kişi arasındaki iletişimi anlatır.
 Bireylerarası iletişimde yüz yüze iletişim kurulabileceği gibi, kitle iletişim
 araçları dışında kalan kişisel araçlarla da (mektup, telefon, faks vb.)
 iletişim kurulabilir.

Kişiler kendilerini çevrelerine kabul ettirebilmek ve toplum
 içinde yaşayabilmek için; bilgi, anlam ve düşünce alışverişlerini içeren
 iletişim eylemine girerler. Kişilerarası iletişim, toplumsal iletişimin ve onun
 bir çeşidi olan kurumsal iletişimin özünü oluşturur. İletişimin başlıca amacı,
 bireylerarası ilişkilerin kurulup devam ettirilmesini sağlamaktır. İletişim
 toplumun, kurumlaşmanın ve bir arada yaşamanın temelidir.

Bireylerarası iletişim, “insanların birbirleriyle amaçsal
 bir yönelimi gereği” ortaya çıkmaktadır. Dolayısıyla bu iletişim türünde, aile,
 arkadaşlık gibi küçük birincil grupların veya sendika, dernek gibi büyük
 ikincil grupların dinamiklerine göre yüz yüze, birebir veya birden fazla
 kişiyle kurulmaktadır.

Bireylerarası iletişim, bilgi edinme, seçme, algılama,
 yorumlama, saklama, başkalarını tartıp varılan yargılara göre davranma sanatı
 olarak tanımlanır. Kişi dış dünyayı anlamak için, kendi amacına uygun olarak
 çevresine ve çevresindekilere ilgi gösterir. Çevreden aldığı verileri/mesajları
 önemsemesi durumunda bilgiye dönüştürür. 

Bilgi edinmede veri seçimi, yorumu ve saklanması önemlidir.
 Seçimde, yorumda ve saklamada bireyin gereksinimi, tutumu, inançları, değer
 ölçüleri, hedefleri, yetenekleri, kullanım olasılığı, deneyimleri ve alışkanlıkları
 önemli etkenler olarak öne çıkar. Usluata’nın Ruben’den aktardığına göre,
 bireylerarası iletişim şu şekilde gerçekleşir.

Grup, ortak birtakım özellikleri paylaşan, birbiriyle
 etkileşim içinde olan, ortak bir amacı paylaşan insanlardan oluşan bir topluluk
 olarak tanımlanabilir. Grup yüksek oranda bir bağlılığı gerektirir ve grup
 üyelerinin paylaştığı özellikler ortak ilgi alanları, değerleri, ortak
 etnik/dil geçmişi ve akrabalık bağları olabilir.

&nbsp;Bir topluluğa grup
 diyebilmek için, yan yana veya bir arada bulunmaları yeterli değildir.
 Grupların oluşması ve varlığını sürdürebilmesi için mutlaka üyeleri arasında
 bir iletişim ve etkileşimin bulunması gerekir. Diğer yandan "grup"
 diye adlandırılan sosyal varlıklar; genel bir deyişle insanların "iletişim
 davranışı"nı etkilemektedir. İletişim yoksa, grup yoktur, sadece bir yığın
 veya kalabalık vardır.

Gruplarda iletişim, “bir grup olarak hareket etme özelliği
 kazanmış kişiler” arasında gerçekleşmektedir. Grubun ortak özellikleri, grup
 iletişiminin yoğunluğunu, içeriğini ve akışını büyük ölçüde belirlemektedir.
 Grup iletişimi de kişilerarası iletişimde olduğu gibi, aynı mekânı paylaşma ve
 yüz yüze gerçekleşme özelliklerini taşır. Gruplar iletişimlerini yüz yüze
 kurabilecekleri gibi, iletişim teknolojileri aracılığıyla da kurabilirler.
 Telekonferans teknikleriyle gerçekleştirilen iletişim, grup içi ve gruplar
 arası iletişimin bir aracı kullanılarak gerçekleştirilmesine güzel iyi bir
 örnektir.

Grup iletişimi, grup içi ilişkileri düzenleyen, grubu
 koordine eden ve grup normlarını belirleyip yayan bir iletişim türüdür. Bu
 sayede bireyler arasında koordinasyon sağlanmakta, otorite ve normlar
 tanımlanmakta, çevreyle veri alışverişi gerçekleştirilmektedir. Grup
 iletişimini etkileyen en önemli faktör grubun özellikleridir. Grubun
 özelliklerine göre kendine has iletişim yapısı oluşur ve grup üyeleri içinde
 yer aldıkları bu yapıya ters düşmemek için zorunluluğu olan veya olmayan
 iletişim kurallarına ve biçimine uymaya özen gösterirler.

İletimin gerçekleşme biçimi ve insani ilişkiler bakımından
 grupları, birincil ve ikincil gruplar olmak üzere iki kategoride
 değerlendirebiliriz. Birincil grup belli, tek veya birkaç amacı
 gerçekleştirmeye yönelik olmayıp; onun yerine bireylerin toplam yaşamıyla
 ilgili olarak destek ve anlayış temeli üzerine kurulmuştur. Bu nedenle aile ve
 arkadaş çevresi gibi birincil gruplarda ilişkiler kişisel ve senli benli
 (enformel) gerçekleşir.

Günlük yaşamda insanlar aynı zamanda ikincil gruplarda yer
 alırlar. İkincil gruplar geçicidir; amaçları değişir; yapıları ve rolleri
 gevşekçe tanımlanmıştır; birincil amaçları belli bir görevi tamamlamak
 değildir; paylaşılan eylem veya bağdan geçerek ortak tatmine ulaşmaktır.
 İkincil gruplarda sayı genellikle daha fazladır; ilişki kişisel, yakın ilişki
 değil, resmi sizli bizli (kurumsal, formel bir yapıda) ilişkilerdir.&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;

Bir televizyon habercisi, haberi yayına hazırlamadan önce
 haberle ilgili görüntüleri haber kaynaklarından toplamak durumundadır.
 Televizyon habercilerin haber kaynakları; Haber ajansları, Muhabirler ve kendi
 özel istihbarat kaynakları, Farklı kitle iletişim araçları, Basın toplantıları,
 Çeşitli kurum ve kuruluşların basın toplantıları.

Haber görüntüleri genellikle, haber kameramanları tarafından
 olay yerinde kaydedilir. Bu görüntüler televizyon haberciliği açısından en
 önemli ve en çok kullanılan görüntülerdir. Olay yerinden toplanılan görüntüler
 haber bülteninde verilirken haber metni ile uyum içinde olmasına dikkat
 edilmelidir. Ayrıca haber görüntülerinin kameraman tarafından kaliteli biçimde
 elde edilmiş olması da haberin izlenilirliğini artıracaktır. 

Ancak bazı zamanlarda olay yerindeki teknik koşullar ya da
 çalışma düzenini bozacak bazı nedenler olayla ilgili kaliteli görüntü
 alınmasına engel olmaktadır. Yine de başarılı ve deneyimli bir haber kameramanı
 her koşulda alınabilecek görüntünün en iyisini almalıdır. Olayla ilgili ani
 gelişmeleri dikkatle takip etmeli, ayrıntıları gözden kaçırmamalıdır.

&nbsp;Televizyon
 habercililiğinde haber kameramanı da en az muhabir kadar önemlidir. Bu durum
 televizyon kuruluşlarının haber kameramanlarının eğitimine daha çok önem
 vermesine de neden olmaktadır. 

Haberlerde sabit görüntüler de sık biçimde kullanılmaktadır.
 Haber yayımlanırken sabit görüntü ekrana yerleştirilir ve sunucu metni okumaya
 devam eder, sunucunu o haberi okumayı bitirmesiyle sabit görüntü de ekrandan
 kaldırılır. Kimi zaman da görüntüsü olmayan haberler için, bilgisayar
 yardımıyla hazırlanmış görüntüler kullanılır.

&nbsp;Bunlar haberin
 izlenilirliğini artıran, haberi renkli ve canlı kılan görüntülerdir. Sabit
 görüntü farklı içerik ve tekniklerde hazırlanmış olabilir. Hava durumu
 bülteninde kullanılan bir Türkiye haritası, teröristlerin eylem planı, bir
 şehir krokisi, ünlü bir aktristin gençlik fotoğrafı, genel seçim sonuçlarını
 gösteren bir grafik vb. gibi.

Stüdyolar veya herhangi bir kapalı ortam içerisinde de
 görüntü oluşturmak amacıyla çekimler yapılabilmektedir. Toplumu yakından
 ilgilendiren haberlerde izleyicileri bilgilendirmesi için sık sık stüdyoya
 konuk davet edilir. Bunun en bilinen örneği ülkemizde, 17 Ağustos depreminden
 sonra alanla ilgili çalışan pek çok akademisyenin, her gün televizyon
 programlarına konuk olarak katılmasıdır.

&nbsp;Tabii ki televizyon
 programlarına çağrılan konukların başında aktif ya da emekli siyasetçiler
 gelmektedir. Özellikle bakanlar kurulunun üyeleri, hükümet partisinin
 milletvekilleri, muhalefet partilerinin temsilcileri.

Bunları spor, sanat ve iş dünyasından isimler takip
 etmektedir. Haberin konusunu oluşturan olaya karışan, olaya tanık olan ya da
 olaydan mağdur olan ünsüzler de televizyon programlarına konuk olarak
 katılmaktadırlar. 

Stüdyoya davet edilecek konuk olayla ilgili olmalı ve olay
 hakkında anlatacaklarını açık ve anlaşılabilir biçimde ifade edebilmelidir.
 Haber programları genellikle canlı yayınlandığı için konukların canlı yayın
 sırasında heyecanlanmamaları ve sakin olmaları da önemlidir. Televizyon haber
 programı için stüdyoya çağrılan konuklar, programın izlenme oranını
 artırmaktadırlar. Olayla ilgili gerekli ve ciddi bilgi vermeleri durumunda
 haberin inandırıcılığı da artmaktadır.

Konu ile ilgili olan ya da bilgisi olan kişilerle ve uzman
 kişilerle yapılacak görüşmelerden haberle ilgili görüntü toplanabilir. Bu
 konuda sokaktaki vatandaşa mikrofon uzatmak ve onların görüşlerini almak önemli
 bir yöntemdir. 

Konuyla ilgili kişilerin, yerlerin değişik açılardan
 çekiminin yapılmasıdır. Örneğin Başbakanın bayramda gittiği sayfiye yerinin
 sokaklarını ve doğal güzelliklilerini görüntülemek gibi. 

Bulunmayan haberlerde özellikle cinayet, hırsızlık gibi ilgi
 çeken olaylarda başvurulan bir yöntemdir. Olayla ilgili gerçek görüntülerin
 bulunmadığı anlarda dramatize biçimde görüntü elde etmişse ekranda mutlaka
 “canlandırma” yazmalıdır. 

&nbsp;Kimi durumlarda bazı
 haberlere ilişkin elde hiç görüntü bulunamaması normaldir. Ancak haber çok
 ilginç ve önemliyse haber kanalına ulaşan amatör çekimler haberle birlikte
 kullanılabilir. Günümüzde geniş kitleler teknolojik açıdan birtakım imkânlara
 sahiptirler. Dijital kameralar, kameralı cep telefonları ve internet
 teknolojisi sayesinde artık binlerce görüntü haber merkezlerine ulaşmaktadır.
 Bu görüntülerden habercilik açısından değeri olanlar televizyon haberlerinde
 kullanılabilmektedir. Bazen kanalın elinde kendi ulaştığı görüntüler olsa bile
 eğer çok farklı bir açıda çekilmiş ilgi çekici bir görüntü varsa bu da
 televizyon haberinde kullanılabilmektedir.

Kırklareli’de zamanla büyük-küçük ölçekli işletmeler de
 rekabet içerisine girecek. Bunun en temel sebebi kentleşmenin artıyor olması. Küreselleşme
 şehirlerin rekabetinin arkasında yatan en önemli dinamik olup, küreselleşmenin
 rekabet üzerinde yarattığı sonuçlar da kentsel değişimi ve dönüşüm
 stratejilerini anlamak bakımından önemlidir. Kentsel dönüşümde yeni yerler
 arayan küresel iş göçünden, turizm hareketlerinden, doğrudan yatırımlardan pay
 almak için bunları çekebilecek ve rekabet avantajını koruyabilecek arayışlar
 peşindedirler. Bazı şehirler örneğin yatırım yapmak için, iş geliştirmek için
 rekabet üstünlüğüne sahiptirler. 

Ekonomik küreselleşme bağlamında şehirlerin rekabeti
 meselesi İngiltere’de ciddiyetle ele alınmış ve bir araştırma projesi
 yaptırılmış ve ayrıca bilgi ekonomisi, konut, girişimcilik, sosyal sermaye gibi
 başlıklarda tematik çalışmalar yapılmıştır. Bu çalışmalarda kentlerin ekonomik
 temellerinin genişletilmesi, sanayi çeşitliliğinin sağlanması, değişen sosyal
 yapıya ve işgücü yapısına uygun iş ve beceri geliştirme fırsatları yaratılması
 ve çevre kalitesi, kamu ve özel ulaşım ağları ile ekonomik gelişmeyi sağlayacak
 fiziksel bir varlık yaratılması hususlarının altı çizilmiştir. Yine Bristol’ün
 sanayisizleşme sürecinden diğer şehirler kadar etkilenmemesinde kültür-medya
 endüstrileri, finansal hizmetler gibi uzmanlaşmış kümelenmeler olsa da şehrin
 ekonomisinin yeni duruma adapte olma kapasitesi ve ekonomik çeşitliliğinin
 etkili olduğu değerlendirilmiştir.

Küreselleşme ve rekabette yerlerin birbiriyle yarışmasında
 dört itici faktör devreye girmektedir. Yatırım akımlarının küreselleşmesi
 şehirleri birbirleriyle daha bağlantılı ve birbirine daha bağımlı hale
 getirmektedir. Yatırımların ağır sanayiye nispetle daha kolay yer
 değiştirebilmesi kentlerin ekonomik büyümeleri için istikrarsız bir temel
 oluşturmaktadır. Bugün kentler arası rekabet ağları uluslararasılaşmaya
 başlamıştır. Piyasaların küresel yapısı nedeniyle yer seçimi kararları daha çok
 uluslararasılaşmıştır.

Kent girişimciliğinin yükselişi ve nihayet post fordist
 dönemin başlamasıyla ilişkili olarak ortaya çıkan esnek üretim biçimleri
 belirleyicidir. Fordist üretimin kitle üretimi ve tüketimine dayalı band
 üretimi, teknoloji temelli makinaların devreye girmesiyle üretimin daha esnek
 örgütlenebilmesine olanak sağlamıştır; artık hammadde nihai ürünün çok küçük
 bir parçasıdır ve bilgi ve yaratıcılık büyük payı almaktadır. Ekonominin bu
 hali firmaların yer seçim kararlarında bir konum olarak öne çıkmak motivasyonu
 şehirlerarasında rekabet üretmektedir. 

Şehirlerin rekabetinde yaratıcı sınıfı çekmek ve korumanın
 da bir payı olduğu, kent merkezlerinin dönüşümünde yeni pazarlar oluşturan ve
 dördüncü sektör olarak adlandırılan kültür endüstrileri ve medya, sinema, moda,
 tasarım, yaratıcı teknolojiler gibi sektörler ve kültürel mekân üretiminin
 önemli dinamikler olduğu bilinmektedir. Amerika ve İngiltere gibi ülkeler için
 kültür ürünleri ihracatından yaratılan gelir diğer endüstri faaliyetlerinden
 yaratılandan daha fazladır. Kentleri yaratıcı sınıf için çekici hale
 getirebilmenin en önemli aracı kültür olmakta ve kentler kültürle
 dönüştürülmektedir. Ayrıca kültür tüketiminin ve kültür endüstrilerinin
 büyümesi hem kentin dünyadaki imajını kurarken, hem de o kentin sakinlerine
 kolektif bir kimlik ve aidiyet sunmaktadır. 

Bilindiği gibi 1929 Dünya Ekonomik Bunalımı ile başlayan ve
 İkinci Dünya Savaşı sonrasında kurumsallaşarak, 1970’li yıllara kadar hâkim
 olan Keynezyen Refah Devleti, klasik liberal devletin karşısında, ekonomik
 planlama (karma ekonomi ve merkezi planlama) ile sosyal devlet anlayışına ve
 sosyal demokrat mutabakata dayalı düzenlemenin adıdır. Refah Devleti’nin
 ekonomik örgütlenmesi, seri-kitlesel üretime dayalı sanayi düzenlemesidir.

Toplumsal örgütlenmesi ise, kitlesel tüketim politikaları,
 kamu sektörü sendikacılığı, kamusal hizmetler alanının sağlıktan eğitime kadar
 genişlemesidir. Bu dönemde, devlet eliyle uygulanan sosyal politikalar, hem
 kitlesel üretimin tüketilebilmesi ve bu amaçla toplumun tüketim olanaklarının
 artırılmasına dönüktür, hem de savaş sonrasında ortaya çıkan güçlü işçi
 hareketlerini bu sayede uzlaşmacı bir sendikal örgütlenmeye yöneltmek
 amacıyladır. 1945-70 arası dönem, batıda kentlerin yeniden inşa edildiği; çok
 sayıda sosyal konutun üretildiği bir zaman dilimidir.

&nbsp;Bu süreçte kentler
 üretimin ve eğitimden, sağlığa, konuttan, altyapıya kadar devletçe karşılanan
 kolektif tüketimin mekânıdır. Kentler merkezi modernist planlama anlayışı
 doğrultusunda düzenlenmiş; sanayi kuruluşları ve büyük alan ihtiyacı olan
 kentsel kullanımlar kent dışına çıkarılarak büyük metropoliten alanların
 oluşumu desteklenmiş ve konut ve işyeri ayrıştırılarak, kentler işlevsel bölgelere
 ayrılmıştır. Bu dönemde alım gücü artmış orta sınıflar kent merkezlerini terk
 edip banliyölere yerleşirken, kent merkezi alımgücü gücü kesimlere kalmış ve
 böylece kentte yeni ayrışma biçimleri ortaya çıkarmıştır

&nbsp;

Haber ajansları genelde gündemi izlerler. Bu nedenle ajans
 haberlerinin ağırlığı olaylara yöneliktir. Önemli konularda gelişen olaylar
 gündemden uzaklaşmamak kaydı ile izlenir. Ajans haberlerinde dizi hâlinde
 konulara rastlanmaz. 

Ajans haberlerinin konuları da sınırlıdır. Uluslararası üç
 büyük haber ajansının yayınları incelendiğinde, ilk sırayı siyasal haberlerin
 aldığı gözlemlenmiştir. İkinci sırada savaş, çatışma, anlaşmazlık, uyuşmazlık
 haberleri yer almakta, üçüncü olarak ekonomik haberler gelmektedir.

“Genel haberler” adı altında değerlendirilen haberlerin
 oranı, yayın toplamının ancak yüzde 10’unu bulmaktadır. Sanat-magazin haberleri
 ise genel yayınlarda ancak yüzde 2’lik bir pay alabilmektedir. Bu ölçütler
 genelde bazı küçük farklılıklar dışında ulusal ajanslar için de geçerlidir.
 Ajansların haberlerinin önemli bir bölümü gelişmiş ülke kaynaklıdır. Gelişmekte
 olan ülkelerden ancak “felaket haberleri” ajans bültenlerinde yer bulmaktadır.

&nbsp;Böylece gerek
 gelişmiş gerekse gelişmekte olan ülkelerin halkları, haberleri büyük oranda
 uluslararası birkaç haber ajansının gözüyle izlemektedir. Reuters ajansının
 eski genel müdürlerinden Gerald Long, bu konuda şunları söylemiştir: 

“Bazen yapmayı amaçladığımız şeyler için de suçlanıyor.
 Günde 3 bin kelimeyle Hindistan’da olan biten her şeyi nasıl haber verebiliriz.
 Seçici olmak zorundayız ve sınırlı sayıda haber gönderebiliriz. Dahası
 Hindistan gibi 750 milyonluk bir ülkede ne olup bittiğini kim biliyor ki, biz
 tamamını haber verelim.”

Ajans haberciliğinin, hedef kitleye doğrudan ulaşan yayın
 organlarının bulunmaması, haberlerinin aboneleri olan kitle iletişim araçları
 aracılığıyla okuyuculara ulaşmasından kaynaklanan bazı farklılıkları ve
 zorlukları vardır. 

İhlas Haber Ajansı Genel Müdürü Fevzi Kahraman, Basın-Yayın
 ve Enformasyon Genel Müdürlüğü’nün Trabzon’da düzenlediği II. Yerel Medya
 Eğitim Semineri’nde “Ajans Haberciliğinin Geleceği” başlıklı konuşmasında bu
 farklılıkları ve zorlukları çarpıcı bir şekilde ortaya koymaktadır;

“Ajansta çalışanlar isimsiz kahramanlardır. Diğer yerlerde
 çalışanlara göre daha zor şartlarda, daha ağır şartlarda çalışmaktadırlar. Daha
 belki ne bileyim sıkıntılı çalışmaktadırlar. Neden? Gayet net, şimdi bir gazete
 muhabiri ister İstanbul'da yayınlansın o gazete, isterse burada yayınlansın bir
 gazete muhabiri sabahleyin geldiği zaman, yaptığı iş hepimizin bildiği mutat
 iş, oturur önce bir kere gazetesini karıştırır. Bir gazetecinin beklediği
 imzasını ve ismini görmesidir. Gördüyse fevkalade mutlu olur. İşin bu tarafı da
 var, haberini gördü ya yeter ona. Şimdi bakın haberini görür ondan sonra alır
 diğer gazeteleri neyi atlamış, neyi kaçırmış diğer gazeteleri bir gözden
 geçirir. Makaleleri, vakti varsa okur, ondan sonra kendi özel randevularına
 bakar, yazı işlerinin hazırladığı gündeme göre o gün ne yapacaksa, ne takip
 edecekse o takibi alır önüne. 

Bir plan yapar ve bu planla o güne başlar. Bilir ki gazete
 şu saatte basılacaktır. Yazı işleri de haberi şu saatte kesecektir. O biliyor
 saati, o saate kadar resmini, haberini neyse takip eder yetiştirir.
 Televizyoncuya gelelim; televizyoncu da aynı şekilde, onun yalnız bir tek
 farkı, haberi akşamdan izler veya haber bültenleri var belli saatlerde,
 hepsinin reytingi aynı anda çok yüksek haber bültenleri var, reytinglere bakarsan
 hepsi birinci olmuş! O bakar, oralarda varsa eğer haberi izlemiştir. Zaten
 yoksa o da kahretmiştir, o gün sabaha kadar uyuyamaz. 

Zaten ana haberde görmediyse haberini onun ki de çöpe
 atılmıştır. Ertesi gün gelir kamerasını sırtına alır, işte haber merkezinde ne
 hazırlanırsa gündem olarak o günkü olaylar, hatta polis telsizini dinleme yasak
 gibi bir şeydir ama dinlerler, oradan bir şey kapabilir miyiz? Neyse o güne
 başlar, onun da belli bir saati vardır. Şu saate kadar getirirsen haberi
 19.00'a girer, 19.30'a girer, 20.00'ye, 21'e girer. Şu saatte getirirsen
 kaseti, haberini o saate girer, getirmezsen girmez. Onun da bir marjı var onu
 söylemek istiyorum, bir marjı var. Yani o saate kadar getirdin haberi girdi,
 getirmezsen zaten belli ki haber girmeyecek.

Ajans muhabirinin böyle bir marjı yok. Onun için bir eserde
 okumuştum, kimse yanlış anlamasın sadece bir kitapta okuduğum için söylüyorum,
 ajans muhabirliği ile gazete ve televizyon muhabirliğini şöyle tarif ediyor:
 "Gazete ve televizyon muhabirliği tarifeli tren gibidir" diyor, ben
 onu değiştireyim de "tarifeli uçak gibidir" diyelim. Tarifeli tren
 gibidir, ne zaman kalkacağı bellidir. Ajans muhabirliği ise sürekli hareket
 halindeki helikopter gibidir”

Kırklareli Üniversitesi’nden mezun olduktan sonra öğrencilerle
 iletişimimi kopartmamayı tercih ettim. İnsan her yaşta öğrenmeyi sürdüren bir
 varlık olduğu için, bende bu etkileşimden ayrı kalmak istemedim. Eğitimle
 ilgili araştırmalarımı da öğrencilerle beraber yürütüyorum. Bir okulun
 öğrencilerine dışarıdan bakıldığında yekpare bir parça gibi görülebilir. Ancak
 öğrenciler, kendi içlerinde çeşitli etmenlere dayanarak farklılaşırlar. Bu
 farklılaşma toplumsal kökenlerine göre sınıf, statü, ırk, din etmenlerine göre
 bir ayrışmayı doğurabileceği gibi öğrencilerin alt-kültürlerine dayalı klikler
 şeklinde de gerçekleşebilir. Lise öğrencileri okulda yaşadıkları sorunları
 sıralarken birinci sıraya arkadaşlarıyla ilişkilerini yerleştirmektedir.
 Özellikle ortaöğretim düzeyinde öğrencilerin üç tür gruplaşma oluşturdukları
 görülmektedir: Samimi ve yakın arkadaşlık, klikler ve gruplar. Ergenlik
 döneminde seçilen yakın arkadaşlar genelde aynı cinstendir.

&nbsp;Hemen sonrasında ise
 karşı cinsten arkadaşlıklar artmaktadır, ancak kısa sürelidir. Yakın arkadaşı
 olan öğrencilerin toplumsal uyumu daha güçlüdür. Öğrenciler daha fazla kendi
 toplumsal kökenlerinden gelen arkadaşlarıyla samimi olurlar. Klikler, en az üç
 kişiden oluşan ve yüz yüze samimi ilişkinin kurulduğu toplumsal gruptur.
 Kliklerde düşünce ve davranışlarda benzerlik görülür. Ortak beğenilere sahip
 olmak onları diğerlerinden ayıran özelliktir. Genelde 14 yaşından itibaren yaşanan
 bir gruplaşma şeklidir. Kız öğrencilerin klikleri daha içe kapalıdır ve içine
 dahil olmak daha zordur. Erkek öğrencilerin kliklerine dahil olmak daha
 kolaydır ve spor gibi faaliyetlerde başarılı olmak etken olabilmektedir. Üst
 toplumsal sınıflardan gelen klikler spor, konser, sinema gibi faaliyetlerde bir
 araya gelirken alt sınıflardan gelenler evlerde, kafelerde, okul bahçelerinde
 bir araya gelirler. 

Sanayileşmenin toplumsal sonuçlarının yaygın olarak
 görüldüğü 19. yüzyıldan itibaren sanayinin gerektirdiği emek gücünün
 yetiştirilmesi için eğitim kurumlarının geliştirilmesi amaçlandı. Mesleki
 uzmanlaşma, kitlesel üretim, sanayide otomasyon gibi ekonomik ilerlemenin her
 gelişim evresinde eğitim kurumları yeni ihtiyaçlara göre yeniden
 yapılandırıldı. Modern siyasetin ve ekonominin küreselleşmesi, okullaşmanın ve
 okul sistemlerinin de küresel çapta yaygınlaşması anlamına geliyordu. Bütün
 ulus devletler küresel rekabette yer almak için okul sistemlerini yeni
 ihtiyaçlara göre yapılandırmak amacıyla büyük bütçeler ayırmak, yatırımlar
 yapmak ve okul reformlarını hayata geçirmek zorunda kaldılar. 

İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra okul reformları daha planlı
 hale geldi ve tekniği geliştirildi. Okulların reform edilmesi, “iç okul
 reformu” ve “dış okul reformu” olarak ele alınmaya başlandı. İç okul reformları
 müfredatın, ders programlarının, okul yapısının düzenlenmesi gibi reformları
 içerir. Dış okul reformları daha karmaşıktır ve okul kuruluş sistemlerini ele
 alır. 19. yüzyıl okul reformları daha çok iç okul reformları şeklinde
 gerçekleşirken 1940’lı yıllardan sonra dış okul reformları daha fazla önem
 kazanmıştır. Elbette bu iki alan birbirinden bağımsız değildir ve iç alandaki
 reformlar diğer alanı da etkiler. Örneğin okulun demokratik modele göre
 düzenlenmesi dış okul reformu olmakla birlikte sınıf düzenini de etkilediği
 için iç okul reformunu gerektirecektir.

Okullarda içinde yaşanılan toplum ve zamana göre reform
 yapılması, iki önemli sorunun cevaplandırılmasını gerektirir. Birincisi
 eğitimin toplumun devamlılığını ve bütünlüğünü sağlama işleviyle ilgilidir.
 Zira eğitim toplumsal değerleri, normları yeni nesillere aktararak toplumun
 hayatiyetini korur. Ancak aynı zamanda toplumun çağın yeniliklerine ve
 gerekliliklerine ayak uydurması gerekecektir. Şu durumda geleneksel değerler
 yeni toplumsal düzene aktarılırken bunların hangileri ve nasıl aktarılacaktır?
 İkinci soru ise bu aşamadan sonra eski değerler ile yeni değerlerin nasıl bir
 araya getirileceği ve nasıl bir senteze varılacağıyla ilgilidir. Çağdaş
 toplumlarda demokratlaşma ve endüstrileşme yeni olanı temsil etmektedir. Bu iki
 yeni değerin toplumun sürekliliğini sağlayan kültürel değerler korunurken okulu
 yeniden yapılandırarak eğitime nasıl dahil edileceği, reformların ana sorunsalı
 haline gelmiştir.

Endüstrileşme üretimin ekseriyetinin fabrikalarda yapıldığı
 bir ekonomik düzenlemeyi getirdi. Fabrikalarda ortaya çıkan işbölümü çeşitli
 alanlarda uzmanlaşmayı gerektiren profesyonel meslekleri edinmiş emek gücünü
 gerektirdi. Bu durumda okulların “öğretim” işlevi, mesleki bilginin öğretilmesi
 rolünü üstlendi. Ayrıca endüstrileşmenin ihtiyaç duyduğu yoğun emek gücü
 kadınları da işçi haline getirmiş ve ailenin yapısı ve işlevi değişime
 uğramıştı. Bunun sonucu olarak ailenin eğitici olma özelliği okul tarafından
 yerine getirilmeye başlandı.

&nbsp;Endüstrileşmenin
 okula yüklediği eğitim ve öğretim işlevi, ayrıca demokratik siyasal sistemin
 gerekleri doğrultusunda düzenlenmeliydi. Demokrasi, endüstrileşmenin dayandığı
 kapitalist ekonomik sistemin sebep olduğu toplumsal eşitsizliklere yönelik
 düzenlemeler yapmayı öngörüyordu. Buna göre, “herkesin mensup olduğu sosyal ve
 ekonomik menşeine bakılmaksızın, kabiliyetlerini en yüksek seviyede
 geliştirebilmesi konusunda uygun düşen eğitim ve öğretim hakkına sahip
 kılınması” gerekmektedir. Bu temel ilkeye dayanarak demokratik toplum düzenine
 özel okul kuruluş sistemi meydana gelmiştir

Ajans haberciliğinin üç temel özelliği bulunmaktadır. Bunlar
 güvenilirlik, tarafsızlık ve hızlılıktır. Bunların yanı sıra ajans haberlerinin
 eksik yönü bulunmamalı, haber değeri taşımalı ve kesin olmalıdır. 

Güvenilirlik sözü, basın ahlak yasalarında sıkça ele alınan
 bir kavramdır. Haberlerin doğru, yani gerçek olması ve dürüst bir şekilde
 hazırlanarak yayınlanması gerekmektedir. Haber ajanslarının en çok dikkat
 etmesi gereken konulardan biri güvenilirliktir. Haber ajanslarının
 güvenilirliğinin simgesi, haberlerinin doğruluğudur. 

Doğru haber, ajans haberciliğinin olmazsa olmaz
 kurallarından birisidir. Doğru haberciliğe katkıda bulunacak etkenlerden biri
 de haberde kaynak göstermektedir. Bu nedenle ajans haberlerinin kesinlikle
 kaynağı olmalıdır. Kaynak belirtmek, ajansın güvenilirliğini artırır. Verilen
 haberin kesinlik derecesini gösterir. Abonelerin haberi kaynaktan kendilerinin
 kontrol etmesine olanak tanır. Bir gelişmeyi en kısa süre içinde kaynağından doğrulatıp,
 haber hâline getirmek ajans haberciliğinin en zorlu tarafıdır. 

Haber ajansları haberlerinde yer verdikleri her unsurun
 doğruluğuna dikkat etmek zorundadırlar. Her ne kadar tüm kitle iletişim
 araçlarının doğru haber vermesi istenirse de bu doğru haber verme ilkesi
 uluslararası ve ulusal haber ajanslarında daha da önem kazanmaktadır. Haber
 ajanslarının aboneleri, haber ajansından aldığı habere güvenerek, kendi yayın
 politikası ve yayıncılık anlayışı çerçevesinde farklı unsurları öne
 çıkarabilir, ama mutlaka o habere güvenerek almak durumundadır.

Bir ajansın uluslararası ünü, güvenilirliği verdiği
 haberlerin doğruluğu ile orantılıdır. “Haberi ilk ben geçeyim” kaygısı
 içerisinde doğrulatılmadan geçilen haberin yanlışlığı, haber alma kanallarının
 çok olduğu kitle iletişim ortamında çok çabuk ortaya çıkacağı için ajansın
 güvenilirliğine gölge düşebilir. Bu açıdan doğru habercilik, haber ajanslarının
 saygınlıklarını, güvenilirliklerini sürdürebilmeleri açısından hızlı
 habercilikten önce gelir. 

Ajans haberlerinin ikinci temel özelliği “tarafsız olma”
 zorunluluğudur. Doğru haberin yanı sıra ajans haberciliği için önemli bir ilke,
 tarafsız haberciliktir. Haber ajanslarının aboneleri ya da müşterileri çeşitli
 görüşlere sahip, değişik yayın ilkeleri ve politikaları uygulayan kuruluş ve
 kişilerdir. Bu nedenle haberlerini objektif işlemek ve vermek zorundadırlar.
 Ajans haberciliğinde tarafsızlığa gerekli özen gösterilmezse, doğruluk ilkesi
 zedelenir. Haberde tarafsızlığı, dengeli ve adil habercilik yapmakla birlikte
 düşünmek gerekir. Muhabir haber yazarken kendi görüşleri ile haberi arasına bir
 mesafe koymaya çalışmalı ve okurun kendisinden bir şey kanıtlamasını değil,
 enformasyon beklediğini unutmamalıdır. Bu nedenle haberde bütün tarafların
 görüşlerini almaya çalışmalıdır. Gazeteci için taraf tutuyor görünmek çok kötü
 puandır. 

Benzer biçimde önemsiz bir olayı büyütmek ya da önemli bir
 olayı gizlemeye çalışmak da haberde adil olmak ilkesini zedeler. Reuters’in
 gazeteciler için çıkardığı kılavuzda, “Tam bir tarafsızlık ideal bir durumdur.
 Ama pratikte bunu başarmak imkânsız değilse de çok zordur. Gazeteciler kendi
 milliyetleri, eğitimleri, kültürleri, dinleri ve kişisel inançlarıyla
 koşullanırlar. Dürüst bir gazeteci bu faktörlerin bilincindedir ve bunların
 haberin sunumuna etki etmesine izin vermez.” Denilmektedir.

Haber ajanslarının temel yayıncılık ilkelerinden en
 önemlisi, İngilizce, “be first, but first be right” deyimiyle özetlenen, haberi
 ilk ileten ama aynı zamanda da doğru ileten ilk kaynak olmaktır. Haber ajanslarının
 iletişim teknolojisindeki gelişmeleri yakından izlemeleri ve bunların çoğunu
 kendi gereksinimlerine uyarlayarak kullanmalarının tek nedeni, ulusal ya da
 uluslararası rekabet çerçevesinde, hedef kitleleri olan üyelerine, abonelerine
 ve müşterilerine haberleri ve haber malzemelerini bir an önce ulaştırma
 kaygılarındandır. Çünkü hızlılık, ajans haberciliğinin temel ilkelerindendir.
 Ajans haberciliğinde hızlılık, temel özelliklerden biri olmasının yanı sıra
 haber ajansları arasında da başlıca rekabet alanlarından biridir. Haber
 ajansları, rekabet ortamı içerisinde hızlı haber peşinde koşarlar. Bir an evvel
 haberi abonelerine iletmek isterler ve bunun için yoğun bir çaba sarf ederler.
 Gelişmiş teknolojinin en son teknolojinin verdiği imkânlarla haberlerini,
 fotoğraflarını, görüntülerini aktarma gayreti içerisine girerler. Ajans
 muhabirlerinin, hızlı haber ulaştırma konusundaki duyarlılıklarının en belirgin
 kanıtı olan aşağıdaki öykü, yıllardır dilden dile aktarılmaktadır.

Zaman darlığı (yayına yetiştirmek) nedeniyle gazeteciler,
 çoğu zaman araştırmaları kısa tutmak zorunda kalırlar. Her konunun, her zaman
 derinlemesine incelenerek yazılması olası değildir. Bazen haberi bir an önce
 iletme öylesine zorunludur ki, haber bazı öğeleri içermeyebilir. Bu koşullarda
 bilgi eksikliğinin nedenleri açıklanmalı, söz konusu bilgilerin araştırıldığı
 ve en kısa sürede yayınlanacağı açıklanmalıdır. Hızlılık, doğru haberciliği
 gölgelememelidir.

&nbsp;

Özel durumlar dışında Kırklareli’de pek imkan sağlanan bir
 alan olmasa da haberciliğin farklı alanlarında televizyon haberciliği yer
 alıyor. 

Kitle iletişim araçları içerisinde en çok tartışılan araç,
 televizyondur. Ancak aynı zamanda, televizyon en etkili ve en gözde kitle
 iletişim aracıdır. Bilindiği gibi televizyonun temel işlevleri arasında haber
 verme en başta gelmektedir. Gerçi günümüzün bilgi toplumlarında gelişen
 teknoloji sayesinde televizyon farklı uzmanlık alanlarına bölünmüştür. 

Bununla birlikte yine de kısmen ya da tam zamanlı olarak haber
 yayını yapan televizyon kuruluşları çoğunluktadır. Haberleri görüntülü olarak
 sunan ve daha kolay algılanabilir hale getiren televizyon, günümüzde çok geniş
 bir izleyici kitlesine ulaşmaktadır. Televizyon haberleri de XX. yüzyılın
 ikinci yarısından beri en çok ilgi gören haberlerdir. 

Televizyon haberciliğinin kendine özgü özellikleri vardır.
 Televizyon haberi her şeyden önce görüntü unsuruna dayandığı için farklı bir
 biçimde ele alınmalıdır. Bu nedenle televizyon haberciliğinde haberlerin
 içeriği kadar televizyon teknolojisi ve bu teknolojinin haber formatına uygun
 biçimde kullanımı da önem kazanmaktadır. 

Haber bültenlerinin ve diğer haber programlarının
 oluşturulmasında görüntülerin ve ses kayıtlarının toplanması, haber haline dönüştürülmesi
 birtakım özel bilgi ve donanım gerektirir.

Genel olarak haber toplarken dikkat edilecek noktalar
 televizyon muhabirinin de dikkat etmesi gereken noktalardır. Öncelikli olarak
 muhabirin hangi kaynaklardan haber toplayacağını bilmesi gerekir. Yani haber
 kaynakları kimler ve neler olabilir sorusunu doğru yanıtlaması gerekir.
 Muhabirin zamanı sınırlı olabilir. Haberin kısa sürede yetişmesi gerekebilir. O
 nedenle haberle ilgili bütün kaynaklara ulaşması mümkün olmayabilir. 

Bu nedenle hangi haber kaynaklarının öncelikli olduğuna
 karar vermelidir. Bu konuda bilgisi yoksa araştırma yapmalıdır. Muhabir
 televizyon haberciliğinin görüntüye dayalı olduğunu unutmamalı, haberle ilgili
 bilgi ve belgelerin yanı sıra haberle ilgili ayrıntılı görüntü elde etmelidir.
 Haberle ilgili görüntü, olay yerinden elde edilebileceği gibi, olaya karışan
 kişilerin görüntüsü, olaya ilişkin arşiv görüntüleri de olabilir. Televizyon
 muhabiri haberle ilgili bilgi toplarken görüntü unsurunu en iyi biçimde elde
 etmelidir. Bunun için görüntü elde edilen ortamın fiziksel özelliklerine dikkat
 etmelidir. 

Bu fiziksel özelliklerden en önemlisi ışıktır. Görüntü
 alınan ortamın ışığı çok önemlidir. Bunun için mümkünse haberle ilgili mekâna
 önceden gidilmeli ve hazırlık yapılmalıdır. Televizyon da görüntüye eşlik eden
 en önemli unsur sestir. Haber yerinde olaya ilişkin seslerde net bir biçimde
 kaydedilmelidir. Muhabir kişiliği ve davranışlarıyla haber kaynağına güven
 vermelidir. Muhabir haberi toplarken saygı kuralları çerçevesinde hareket etmelidir.


Muhabirin kişiliğinin tutarlı ve dürüst olarak bilinmesi
 haber toplamasını kolaylaştırmaktadır. Muhabir haberi toplarken haber
 kaynağının doğru söylediğinden emin olmalıdır. Bunun içinde haber kaynağından
 elde ettiği bilgileri kontrol etmelidir

Görüntü haber programında kullanılan hareketli veya
 hareketsiz, sesli veya sessiz kamera ya da fotoğraf makinesi ile tespit edilmiş
 her türlü görsel malzemedir. Bu tanıma göre bir harita, bir olay yerinde
 çekilen film, bir fotoğraf hep görüntü olarak isimlendirilebilir. Ancak
 televizyon haberciliğinde kullanılan görüntü genellikle hareketli ve sesli
 haber filmleridir. 

Televizyon yayıncılığının temel ilkesi, haber metni ile
 görüntünün birlikte seyirciye sunulmasıdır. Haber yayınında kullanılacak
 görüntüler haberi tamamlayıcı ve açıklayıcı nitelikte olmalıdır. Televizyon
 izleyicisinin bu aracı seçmesinin en önemli nedeni habere ilişkin görüntüleri
 de görmektir.

&nbsp; 

&nbsp;Özellikle haberle
 ilgili sesli görüntülerin yayımlanması haberin inandırıcılığını arttırmaktır. Görüntüler
 elbette ki tek başına çok fazla anlam ifade etmez, bunları tamamlayan bir haber
 metininde yazılmış olması ve bu metinle görüntülerin eş zamanlı olarak
 izleyiciye aktarılması gerekir. Elde haberle ilgili çok uzun süreli görüntüler
 varsa bunların en çarpıcı ve haberi en iyi yansıtan bölümleri haberle birlikte
 verilmelidir. 

Haber yayımlanırken farklı görüntülerin verilmesi izleyici
 de düş kırıklığı yaratır. Aynı arşiv görüntülerinin aynı konulu haberde tekrar
 tekrar yayınlanması da haberin özensizce hazırlandığına dair bir kanaat
 oluşturur.

Kırklareli’de en çok önem verilen konulardan biri de aile
 birliği. Ailenin temelini oluşturan pek çok etkenin yanı sıra, aile prensipleri
 de bireylerin bir arada kalmasını sağlıyor. Aile, temel prensibi dâhilinde
 düşünüldüğünde, tıpkı din ve mülkiyet gibi sürekli bir kurumdur. Ancak yine
 diğer ikisinde olduğu gibi onun biçiminde de önemli değişiklikler meydana
 gelir. Bu üç kuruma verilen temel biçimler birbirlerinden hiç de bağımsız değildir
 ve bütünlükleri içinde her sosyal örgütün temel özelliklerinden biri olarak
 karşımıza çıkar. 

Burada, en genel bir bakış açısıyla önce birbirine zıt iki
 tip olan istikrarsız aile ile ataerkil aileyi, sonrasında ara bir tip olan kök
 aileyi ayırt edebiliriz. Birinci tip olan ataerkil aileler Doğu'daki
 çobanlarda, Rus köylülerinde ve Orta Avrupa bölgesi Slavlarında görülür.
 Buralarda baba, evli erkek çocuklarını gözünün önünden ayırmaz ve bütün
 çocuklarının üzerinde oldukça geniş bir otoriteye sahiptir. Birtakım taşınır
 nesneler dışında hiçbir mülk aile üyeleri arasında bölünmez. Baba bütün
 çalışmayı yönetir ve ailenin günlük ihtiyaçları dışında kalan ürünleri tasarruf
 olarak biriktirir. Göçebe çobanlarda bu birlik babanın hayatı boyunca devam
 eder. Yerleşik çiftçilerde, ocağın kapasitesi çiftlerin verimliliğiyle orantılı
 olmadığında evlenen oğul ya kasabaya yerleşir ya da bölge dışına göç eder.
 Burada elde toprak bulunması ya da bulunmaması etkilidir. 

Bu durumda baba, tasarrufun ve ortak çalışmanın yardımıyla
 yeni yerleşimin kurulması veya yuvadan göçen çocuklara gelir sağlanması
 süreçlerini yönetir. Aynı şekilde, ailede yeni ataerkil otoriteyi uygulamakla
 yükümlü olan kişiyi de belirler. Genç evli çiftleri bağımsız yaşama arzusuna
 yönlendiren eğilim, göçmenlerde bu çiftlerin kendi kendilerine yetmelerine izin
 vermeyen hayatın aynı ihtiyaçlarıyla, yerleşik çiftçilerde mülkiyetin feodal
 düzenlemesiyle ve ayrıca, hepsinde, geleneğin üzerine bina edilmiş ahlaki
 etkilerle etkisiz hâle gelir. Zihinlerdeki bu düşüncenin kaynağı, akıldan
 ziyade imandan gelen sağlam dini inançlardadır.

&nbsp;Çalışmaların
 yönetiminde ve toplumsal geleneklerde, girişimciliği geliştirmekten ziyade
 kurulu düzene saygıyı korur. Bu ahlaki ve maddi baskı durumunda birlik, ailenin
 seçkin üyelerinin bağımsız bir konumda kaydedebildikleri gelişimi durdurur.
 İkinci tip olan istikrarsız aile, şimdilerde Batı dünyasının yeni sanayi
 rejimine tabi olan işçi topluluklarını etkiler. Bunun yanı sıra zengin
 sınıflarda da birtakım etkilerin, en başta da zorunlu paylaşımın etkisi altında
 yayılır. İki eşin birleşmesiyle kurulan aile, önce çocukların doğumuyla
 genişler. Daha sonra ebeveynleri ve akrabalarına karşı olan ödevlerinden
 sıyrılmış olan çocukların bekâr kalarak ya da yeni bir aile kurarak dışarıda yerleştikçe
 aile küçülür. Sonunda da ebeveynlerin ölümüyle ya da bu kişilerin erken
 ölümleri durumunda küçük çocukların dağılmalarıyla birlikte aile parçalanır. 

Her çocuk baba evini terk ederken elde ettiği çeyizden
 dilediği gibi yararlanır ve her durumda, emeğinin ürünlerinden tamamen
 faydalanır. Okullarda verilen eğitimler, ebeveynlerin nasihatleri veya üst
 sınıfların örnekleri tarafından yayılan aklın erken yaşta kullanımı, yeni
 kuşağı inançlarının durumu doğrultusunda iyiye ya da kötüye götürür. Bu rejimde,
 evli ya da bekar olan ve yakınlarının ihtiyaçlarını karşılamak için akıldan
 başka bir şeye sahip olmayan birey, şayet seçkin yeteneklere sahipse hızla
 yüksek bir konuma ulaşır. 

Buna karşılık, kimseden en ufak bir yardım isteyemeyen
 birey, şayet ahlaksız ve beceriksizse, daha da çabuk şekilde sefil bir duruma
 düşer. Ve böylece, aynı anda birçok ivedi servetle beraber, tarihin başka
 hiçbir döneminde rastlanmamış ve bugünlerde onun için sürekli yoksulluk
 kelimesini yaratmış olduğumuz bu özel sosyal durum oluşur.

Kök aile belirgin iki özelliğiyle diğer ikisinden üstündür:
 “Eksiksiz intikalin bilge geleneklerine dayalı vasiyet özgürlüğünün
 ebeveynlerin iradesine baskın çıktığı her yerde kendiliğinden gelişir;
 çeyizleriyle beraber uzaklarda servet peşine düşenler için bile önemli ve
 değerlidir. Ortak-vârisin erken ölümü durumunda, bu sonuncular parlak gelecek
 hayallerinden vazgeçmeye ve doğdukları eve dönerek burada oluşmuş olan boşluğu
 doldurmaya daima hazırdırlar. Bu rejim ataerkil hayatın geleneksel etkileri
 altında yerleşebilir. Ancak verimli olması dini özgürlük ve bireysel mülkiyetle
 mümkün olur. Bu rejim hem doğdukları koşullardan hoşnut olanları hem de
 maceracı girişimlerde bulunarak toplumsal hiyerarşide yüksek konumlara ulaşmayı
 arzulayanları tatmin eder. Bu çeşitli nedenlerle, baba otoritesini ile
 çocukların özgürlüklerini ve yeniliğe olan eğilim ile geleneklere saygıyı doğru
 bir ölçüde uzlaştırır”

Annenin adanmış bakanlığıyla desteklenen baba
 otoritesi, bütün toplumsal güçlerin en gereklisi ve en fazla meşruiyete sahip
 olanıdır. Aslına bakılacak olursa, bu güç hiç de sosyal hayatın temeli ve
 prensibi olan ve hem erkeğin hem kadının hem de çocuğun doğasından ortaya çıkan
 aile gibi bir sosyal kurum değildir. Daha geniş toplumların yokluğunda aile ve baba
 otoritesi kendilerine yeter. Aksine, fiziksel doğanın ve ahlaki düzenin en açık
 yasalarını ihlal etmedikçe hiçbir toplum, bu birinci dereceden kabul edilme ve
 güçten vazgeçemez. Sivil yasalar, çocuklara ebeveynler karşısında saygıyı ve
 itaati benimseterek ve baba otoritesini daha da fazla güçlendirerek kendilerini
 onurlandırırlar.

Kırklareli Üniversitesi’nde eğitim aldıktan sonra çalışmalarıma
 eğitim sosyolojisinden devam etme kararı aldım. Eğitim ve öğretim aile, okul,
 ekonomi, siyaset, din gibi başlıca toplumsal kurumlarla ve nihayetinde bütün
 toplumla ilişkilidir. Toplum ve toplumsal kurumlar ile eğitim ve eğitsel
 süreçler arasındaki ilişkiyi inceleyen bilim dalına da Eğitim Sosyolojisi denir.
 Aile ve okul eğitimin doğrudan ilişkili olduğu toplumsal kurumlar olmakla
 birlikte bireyin eğitim sürecinde yakın çevresi, iletişim teknolojileri
 sayesinde uzak çevresi, geleneksel ve modern değerler gibi çok çeşitli
 toplumsal unsurlar etkin olabilmektedir. Bu sebeple eğitim sosyolojinin
 araştırma alanı geniş kapsamlıdır. Bireylerin toplumsallaşarak yetişkinlerin
 dünyasına dahil olması ve toplumsal roller edinmesi eğitim sosyolojisinin
 araştırma alanının geniş kapsamının sınırlarını oluşturur. 

Eğitimin eğiten ve eğitilen ve yine öğretimin öğreten ve
 öğrenen şeklinde oluşmuş tarafları vardır. Eğitenler ebeveyn ve öğretmen gibi
 belirli unsurlar olabileceği gibi toplumsal çevre ve medya gibi
 yapılandırılmamış unsurlardan da oluşabilir. Okul, eğiten-öğreten ve
 eğitilen-öğrenen rollerinin bilinçli bir şekilde yapılandırıldığı toplumsal bir
 kurumdur. Bu yönüyle okul, eğitim sosyolojisinin özel ilgi alanıdır. Okul
 eğitimi bir taraftan eğitimin en önemli işlevi olan bireylerin
 toplumsallaştırılmasını gerçekleştirirken diğer taraftan devletin siyasi ve
 ideolojik yönelimlerinin toplumda gerçekleşmesinin kanalı haline gelir. Başka
 bir deyişle devlet toplumdan aldığı yetkiyle okul gibi kurumlar vasıtasıyla
 toplumsal düzeni sağlamayı ve ekonomik kalkınmayı gerçekleştirmeyi hedefler.
 İşte Eğitim sosyolojisi bu düzenin nasıl sağlanacağı, kimler tarafından,
 kimlerin lehine ve aleyhine gerçekleşeceği gibi sorun alanlarını araştırır.

Eğitim sosyolojisi, görüldüğü üzere, toplum ve eğitim
 arasındaki ilişkiyi hem özel hem genel yönleriyle ele almaktadır. Mikro eğitim
 sosyolojisi, okul içinde yönetici, öğretmen, öğrenci ve veli ilişkilerini konu
 edinirken makro eğitim sosyolojisi bir toplumsal kurum olarak eğitimin ekonomi,
 siyaset, aile ve din gibi toplumsal kurumlarla olan ilişkilerini konu eder.
 Eğitim sosyolojisi eğitim ve toplum ilişkileri bağlamında ortaya çıkan
 sorunları tespit eden, inceleyen ve bu sorunlara çözüm yolları öneren bir bilim
 dalıdır. Bu haliyle eğitim sosyolojisi hem kuramsal hem uygulamalı bir
 disiplindir.

Eğitim sosyolojisinin tanımını zorlaştıran durumlardan biri
 konularının Pedagojinin konularıyla yakın olmasıdır. Bugün eğitim
 sosyolojisinin sosyolojinin bir alt dalı olduğu genel kabul görse de pedagojik
 bakış açısına göre sosyoloji bu alanı ele alan temel sosyal bilimlerden sadece
 biridir. Buna göre pedagoji sosyoloji, psikoloji gibi sayılı temel sosyal
 bilimden faydalanan bir alandır. Tıpkı Mühendislik ve Tıp Bilimlerinin
 Biyoloji, Fizik, Kimya gibi temel bilimlerden faydalanan alanlar olmaları gibi.


Dolayısıyla sosyoloji eğitim alanında yaptığı çalışmalarla
 “eğitim sosyolojisi” olarak adlandırabileceğimiz bağımsız bir bilimsel alanda
 değil pedagojik alanla ilgili olarak “eğitimin sosyolojisini” yapmaktadır.
 Ancak son yıllarda Eğitim Sosyolojisi alanında yapılan değerli çalışmalarla
 eğitime sosyolojik bakışı diğerlerinden ayıran ve bu alanı farklı bir bilim
 dalı olarak kabul ettiren bir gelişme yaşandığı da görülmektedir. Bu noktada
 pedagoji alanı en fazla Psikolojiye yakınlaşırken Eğitim Sosyolojisi araştırma
 alanında izlediği yöntemlerle ve araştırma sorularıyla sınırlarını
 netleştirmektedir.

Sosyoloji ve Psikoloji “eğitim”i farklı tanımlarlar.
 Psikolojiye göre eğitim “her bireydeki yetenekleri en yüksek derecede
 geliştirmelidir ve bu geliştirme, bireyin gelecekteki başarılarını
 sağlamalıdır.” Psikolojik görüş bireyden hareket eder ve bireye öncelik verir.
 Buna karşın topluma öncelik veren Sosyolojik bakış açısıyla ise eğitim,
 “yetişkinlerce gençler ve çocuklar üzerine uygulanması gereken bir eylemdir.” Bu
 eylem sayesinde çocuklar, önceki nesillerin mirasını edinir ve böylece içinde
 yaşadıkları topluma daha iyi uymalarını sağlayan fikirleri ve gelenekleri
 kazanırlar. Sosyolojik görüş, bireyin zekâsının, algısının ve ahlakî
 duyarlılığının kaynağının toplum olduğunu savunur. Bu iki görüş eğitim alanında
 birey ile toplum arasında çelişki oluşturur. Eğitim bireysel gelişimi mi yoksa
 toplumsal gelişimi mi öncelemelidir? Bireyi önceleyen psikolojik yaklaşım,
 modernleşme döneminde “yeni eğitim” anlayışı olarak kendisini geleneksel
 eğitimin, yani sosyolojik görüşün karşısında konumlamıştır. 

Okulun toplumun bir parçası olduğu yönünde pedagojik
 alandaki düşünsel gelişme, yine pedagog olan John Dewey’de görülür. Ona göre
 okul toplumu taklit etmelidir ve çocuk içinde yaşayacağı toplumun kurallarına
 okulda alışmalıdır. Bunun ötesinde eğitim meselelerini sosyolojik olarak ele
 alma imkanını sağlayan pedagojik genişleme 1950’li yıllarda gerçekleşmiştir.
 Bir çocuğun büyürken bireyselleşmeden önce toplumsallaştığını vurgulayan Henri
 Wallon ve Jean Piaget eğitimin toplumsal boyutuna önem kazandırdı. Pedagojinin
 içinde yaşanan bu gelişmeyle birlikte bireyi sadece psikolojik bir varlık
 olarak kabul eden ve eğitim süreçlerini bu ilke doğrultusunda düzenleyen
 pedagojik bakış açısının yetersiz kalışı eğitime sosyolojik bakışı ve Eğitim
 Sosyolojisini önemli kılmıştır.

Uluslararası iletişimdeki eşitsizlik ve dengesizliklere
 tepki olarak Üçüncü Dünya Ülkeleri 1978 yılında, yeni bir ‘Dünya İletişim
 Düzeni’ oluşturulması için UNESCO bünyesinde girişimde bulunmuşlardır.

&nbsp;Bu girişim sonucu
 UNESCO bünyesinde, İrlandalı devlet adamı Sean MacBride başkanlığında bir
 komisyon oluşturulmuştur. Komisyonun hazırladığı “Many Voices, One World”, (Çok
 Sesli, Tek Dünya) adlı raporda, gelişmiş ülkelerle, gelişme hâlinde olanlar ya
 da üçüncü dünya ülkeleri arasındaki haber akımının dengesizliğinin giderilerek,
 haber toplama ve dağılımının her iki yönde dengeli ve hakça yürütülebilmesi
 için bir dizi öneride bulunulmuştur. 

Bu öneriler şöyledir: “Ulusal ajansların kurulması, bunların
 kendi aralarında ve uluslararası nitelikteki büyük ajanslarla işbirliği
 yapmaları, gelişme hâlindeki ülkeler arasında iletişimi hızlandırmak ve
 pekiştirmek için bölgesel haber havuzları oluşturulması.”

Raporda, bu amaçların gerçekleştirilmesi için gelişmiş ülkelerden
 diğer ülkelere bu alanda uzman personel gönderilmesi ve hazırlanacak eğitim
 programlarıyla yerel elemanlar yetiştirilmesi de öngörülmüştür. Uluslararası
 haber üretim ve dağıtım hizmeti, uzun yıllar Associated Press (AP), United
 Press International (UPI), Agence France Presse (AFP), Reuters ve TASS’ın
 önderliğinde yürütülmüştür.

&nbsp;Bu hizmet günümüzde
 1970’li yıllarda UPI’ın el değiştirerek küçülmesi, 1992’de Sovyetler
 Birliği’nin dağılmasıyla TASS’ın (yeni adıyla ITAR-TASS) etkinliğinin azalması
 sonucu, Amerika Birleşik Devletleri, Fransa ve İngiltere kökenli üç ajansın
 etkin denetimi altındadır. Dünya ülkelerine ulaştırılan haberlerin büyük
 çoğunluğu AP, AFP ve Reuters haber ajansları kaynaklıdır. 

Daha önce gördüğünüz ‘Basının Doğuşu ve Gelişimi’ modülünde
 saydığımız haber ajanslarının tarihçesi ile ilgili ayrıntılı bilgilere yer
 verilmiştir. Biz burada uluslararası haber ajanslarının bugünkü durumu ile
 ilgili genel bilgilere yer vermekle yetineceğiz.

Associated Press (AP) kurulduğu günden bugüne kadar sürekli
 kendini yenileyerek önemli ajanslardan biri hâline gelmiştir. Ajans birçok ilke
 imza atmış, Associated Press muhabirleri 46, foto muhabirleri 27 Pulitzer ödülü
 almışlardır. 

Associated Press geniş haber kaynakları, yaygın haberleşme
 ağı, yeni teknolojileri kullanması, güvenilirliği ile uluslararası haber
 ajanslarının en yaygın ve etkilisidir. Hâlen özel anlaşmalı foto ve haber
 muhabirlerinin dışında 600’e yakın teknik uzman olmak üzere 3 binden fazla kişi
 çalışmaktadır. 

Associated Press bugün 1700’ün üzerinde gazeteye, 6 bin
 dolayında TV ve radyo istasyonuna hizmet vermektedir. Associated Press, ABD’nin
 yanı sıra 112 ülkede 8 bin 500 dolayında olmak üzere toplam 15 binden fazla
 abonesi bulunmaktadır. 145’i ABD’nin eyalet merkezleri ve önemli kentlerinde,
 95’i 78 ülkede olmak üzere 240 bürodan sağlanan haberlerle 6 dilde, ortalama 20
 milyon kelime haber, bini aşkın fotoğraf ve grafik yayınlamaktadır. 

Dünyanın en büyük haber ajansı sayılan Associated Press’nin
 dış ülkelere ulaştırdığı, ABD ile ilgili yerel haberlerin oranı, tüm yayının
 yüzde 18’ini oluşturmaktadır. Associated Press yayınının, ABD’den dış dünyaya
 yayımladığı haberlerin yüzde 81’i ise dış haberdir.

&nbsp;Uluslararası
 ajansların, ulusal kamuoylarını etkilemek ya da ilgisiz kılmak amacıyla haber
 seçimlerini belirli siyasal ve diplomatik ölçütlere göre yaptıkları bir
 gerçektir. Associated Press’nin dış ülkelerden 6 ABD içine ulaştırdığı yerel
 haber oranı ancak yüzde 1’i bulmaktadır. AP’nin haberlerinin yüzde 41’i
 devletlerarası ilişkileri konu alan haberlerdir. Türkiye’ye yönelik Associated
 Press bülteni, günlük ortalama 300 haber içermektedir. Bu haberlerin bir bölümü
 AA tarafından çevrilerek abonelere aktarılmaktadır.

Dünyanın ABD Başkanı Abraham Lincoln’e yapılan suikast
 haberlerini Avrupa’ya ilk ulaştıran ajanstır. Dünyanın en büyük üç haber
 ajansından biri olan Reuters, 151 ülkede, 24 dilde, günde 2 milyon kelimeyi
 aşan haber servisi yapmaktadır. Abonelerine 263 borsadan haber ulaştıran
 Reuters, ayrıca 93 ülkedeki 310 televizyon kuruluşuna görüntülü haber
 satmaktadır. Toplam 163 ülkede 217 bürosu bulunan ajansın bünyesinde 2 bin
 dolayında haberci, foto muhabiri kameraman olmak üzere toplam 16 bin kişi
 çalışmaktadır. 

Reuters’in özelliği yalnızca uluslararası haber
 yayınlamasıdır. İngiliz kitle iletişim araçlarına yerel, yöresel ve ulusal
 haberlerde Press Association (PA) hizmet vermektedir. Reuters’in günümüzdeki
 büyük başarısı, ajans haberciliğinde ağırlığı politik haberlerden mali ve
 ekonomik haberlere kaydırmasının yanı sıra televizyon ve multimedia haberlerine
 ağırlık vermesinden kaynaklanmaktadır. Günümüzde gelirinin yüzde 85’ini
 İngiltere dışındaki abonelerinden sağlayan Reuters’in faaliyetlerinin önemli
 bir bölümünü de radyo ve TV haberciliği oluşturmaktadır. Reuters Television, 93
 ülkedeki 310 kuruluşa, TV ve aktüalite filmleri pazarlamaktadır. Reuters,
 Türkiye’de dakikada 66 kelimeden, 5 milyon kelimeye kadar hızla aktarılan
 bilgilerle 4 binin üzerinde kullanıcıya hizmet vermektedir. Reuters’in,
 “Türkiye Yatırım Servisi” Türkiye ve mali piyasaları ile ilgili bilgiler
 içermektedir. Reuters’in İstanbul, Ankara, İzmir ve KKTC’de büroları
 bulunmaktadır.

&nbsp;

Küreselleşen dünyamızda haber olgusu giderek önem
 kazanırken, habere ulaşım da önemli bir konu olarak karşımıza çıkmaktadır. 

Medya kuruluşlarının dünyanın dört bir yanında muhabirleri
 bulunmadığından habere ulaşmak denildiğinde akla ilk gelen kuruluşlar haber
 ajansları olmaktadır. Haber ajansları, basındaki hızlı ve güvenilir haber
 akışını sağlayan son derece önemli kuruluşlardır. 

Kitle iletişim araçlarının haber, bilgi ve görüntü
 gereksinimini önemli ölçüde sağlayan bu kuruluşlar, ülkemizde ve dünyada basın
 sektörüne damgasını vurmuşlardır. Günümüzde haber ajansları önemli sorumluluk
 ve işlev üstlenmişlerdir. 

Güvenilir ve hızlı haber akışını sağlamakla yükümlü olan
 haber ajansları bir bakıma medya kuruluşlarının can damarını oluşturmaktadır.
 Ajanslardan yararlanmayan televizyon kanalı, gazete ve dergi olduğunu düşünmek
 olası değildir. 

Haber ajansları kuruluş amaçları ve gerçekleştirdikleri
 hizmetin gereği olarak diğer kitle iletişim araçlarına göre daha büyük boyutta
 örgütlenmişlerdir. Ayrıca, sahip oldukları olanaklar ve sürekli geliştirdikleri
 teknolojileri sayesinde, haber alma ve yayma işlevini diğer kitle iletişim
 araçlarına oranla daha çabuk ve hızlı bir biçimde gerçekleştirmektedirler.

Haber ajanslarının uluslararası nitelik taşımasının ölçütü,
 öteki ülkelerde büro açmış olmak ya da muhabir bulundurmak değil, doğrudan
 kamuoyuna haber ulaştıran kitle iletişim araçları arasında abonelerinin
 bulunmasıdır. 

Uluslararası haber ajansları dünyaya yayılan haber ağları
 sayesinde abonelerine kesintisiz hizmet verebilmektedir. Ajansların haber
 hizmeti verdikleri abone yelpazesi çok geniştir. 

Birçoğu gazeteler ile radyo ve TV istasyonlarının ortak
 oldukları kooperatif özelliği taşımaktadır.&nbsp;
 Güvenilirliklerini ve tarafsızlıklarını sürdürmek için kendi ekonomik
 kaynaklarıyla yetinmek gerektiği bilincindedirler. 

&nbsp;Dış büro ve temsilci
 sayısının çokluğu nedeniyle kendi kaynaklarından haber alma olanağını
 artırmışlardır.&nbsp; Gerek ülke içinde, gerek
 ülke dışında abone sayısı çok fazladır. 

Az fakat öz haber değil, bol ve çeşitli haber
 vermektedirler. Dış yayınları çok çeşitli ve güçlüdür.

Çok dilde dış yayın yapmaktadırlar. Radyo ve TV’lere özel
 haber servisi vermektedirler. Çok geniş bir arşive sahip bulunmaktadırlar.
 İletişim alanında yoğun bir rekabet içinde olduklarından, en yeni ve en
 gelişmiş teknikleri uygulamaktadırlar. Gelişmekte olan ülkelerin ajanslarına
 teknik ve bilimsel danışmanlık hizmeti vermektedirler. 

İletişim teknolojilerinin gelişmesi haber akışını
 kolaylaştırmakta, ancak haberlerin iletilmesi için dünyanın birçok yerinde
 muhabir bulundurmayı gerektirmektedir. Haber toplama ve dağıtma işleminin
 maliyeti yüklüdür. 

Bu maliyetin altından da ekonomik yönden güçlü olan ülkeler
 kalkabilmektedir. Büyük haber ajansları kuruldukları yıllarda birbirleriyle
 işbirliği içine girmişlerse de daha sonraki dönemlerde artan yoğun rekabet
 ortamının etkisiyle kendi olanaklarını kullanmaya başlamışlardır. Ancak teknik
 olarak bu tarz ayrıcalıklara sahip olmayan gelişmekte olan ülkeler uluslararası
 ajanslara bağlı kalmaktadırlar. Az gelişmiş ülkelerin ise dünya basınında çok
 fazla yer almadığı yadsınamaz bir gerçektir. Az gelişmiş ülkelerin ekonomileri,
 teknolojileri ve muhabir sayıları haberleşme işleyiş düzeni açısından
 yetersizdir. Ekonomik açıdan güçlü olan gelişmiş ülkeler, teknolojik
 gelişmelerin de desteğiyle kitle iletişim araçlarını ellerinde tutmaktadırlar. 

Bu nedenle dünya haberlerinin dolaşımında tek yönlü ve
 dengesiz bir düzen söz konusudur. Örneğin az gelişmiş bir ülkede meydana gelen
 çok önemli bir olay çoğu kez duyulmamakla birlikte gelişmiş ülkelerin belki de
 çok fazla önem taşımayan bir haberi tüm dünyaya anında yayılmakta ve böylece
 dünyanın ilgisini çekmektedir. 

Az gelişmiş ya da gelişmekte olan ülkeler genellikle doğal
 afet, iç savaş gibi çok önemli olaylarla seslerini dünyaya duyurabilmektedir.

Köşe Yazıları