Kırklareli Üniversitesi’nde sosyoloji çalışmaları yaparken genelde
 saha çalışmalarımızı gönüllü olarak gerçekleştiriyorduk. Psikiyatri alanında
 grup mekanizması yoluyla karşılıklı destek ve karşılıklı uyaran sağlama
 konusunda dikkate değer bir görüş birliği vardır. Grup sürecinin bir çok
 hastanın yaşadığı duygusal stres, izolasyon, yalnızlık, suçluluk,
 damgalanmışlık, depresyon, çaresizlik veya umutsuzluk duygularının
 iyileştirilmesinde büyük yardımı vardır. Başarılı bir grupta bu duygular bir
 gruba ait olma duygusuyla atlatılır. Böyle bir grupta kişi anlaşıldığını ve
 kabul edildiğini hisseder.

Genellikle bir grubun üyesi olan kişiler artık yalnız ve tek
 olmadıklarını algılarlar. Grubun amacının bütünleşme ve iyileşme olması
 nedeniyle üyelerin fiziksel ve sosyal sağlığa kavuşması yönünde bir değişmenin
 olması beklenebilir. Bu üyeler bazı problemlerle başarılı bir şekilde başa çıkabilen
 diğer üyelerle kontak kurmaya başladıktan sonra, ilk zamanlarda belirsizlik ve
 umutsuzluk duygularının yerini bir umut duygusu oluşturmaya başlar.

&nbsp;Birçok hasta ve
 onların yakınları hastalığın ve sonuçlarının bileşimi olan acı bir deneyimi ve
 duyguları uygun bir şekilde yaşamak ve aktarmak için gerekli olan destekten
 yoksundur. Böyle önemli bir aşamada yeniden yapılanmaya grup güvenli ve
 destekleyici bir ortam sağlar. Gerçek ve güvenilir bilgiler uygulayıcılar veya
 bilgili üyeler tarafından sağlanır, mitler ve yanlış inançlar elemine edilir.
 Bozulmuş olan algılama veya etkili olmayan davranışlara karşı karşılıklı
 etkileşim sürecinin yaşandığı grupta mücadeleye başlanır ve grup gerçeğin test
 edildiği bir ortam haline gelir. 

Grup dışarıdaki ailesine karşı kendi düşüncelerini ve
 hareketlerini yargılama ve ölçmek için bir referans verir. Grup bu sayede
 bozulmuş algılama ve ilişkiler için düzeltici bir işlev görür. Tepkilerin ve
 görüşlerin çokluğu bir kişiye belirli bir kişilerarası gereksinime veya yaşam sorunlarına
 ilişkin geri bildirim almasını sağlar. Hastalar ve aileleri ile ilgili olarak
 çalışma amacıyla oluşturulan sosyal hizmet gruplarında terapötik mekanizmalar
 işlev görür. Bu sayede terapötik düzeltici ilişkiler, karşılıklı destek, kabul
 görme, evrenselleştirme, umudun aşılanması, başkalarını düşünme, bilgi ve
 beceriler kazanma, katarsis, gerçeklik testi ve uygun beklentilerin elde
 edilmesi sonucu ortaya çıkar. Grupların amaçları yapısı ve içeriğine bağlı
 olarak belirli güçler harekete geçer.

Terapi, destek, eğitim, çoklu aile, kriz müdahalesi,
 toplumsallaştırma, uygulama, mediasyon ve taburculuk planlaması gibi gruplar
 tıbbi bakım kurumlarında uygulana gelmektedir. Bu gruplarla birlikte hasta
 yakınları ve diğer bakım alanlara yönelik gruplar da işlevsel olarak pek çok
 ülkede pek çok kurumda uygulama alanı bulduğu görülmektedir.

Psikiyatri alanında en sık kullanılan gruplar olarak ifade
 edilmektedir. Bu grupların temel amacı: hastalar ve aile üyelerinin sağlıklı
 bir hale gelmesi için grup üyelerine yardım etmektir. Tedavi için gereksinim
 hastalar, aileleri ve bunlara bağlı diğer yakınlarının normal olan kişilerarası
 ilişkilerinin tıbbi koşullar veya hastalık veya sakatlık sonucunda bozulması ve
 çözümlenmesi zor sorunlar yaratması nedeniyle ortaya çıkmaktadır. 

Tedavinin amaçları; destek sağlama, anksiyetenin
 azaltılması, eğitim ve pratik kaynaklar sağlama ile yan yana gitmektedir.
 Ayrıca, ilişkiler ve iletişimde meydana gelen problemleri çözme, yüzleşme,
 anlama kapasitesini artırma ve hastalık ve onun kayıp ve ölüm tehditine karşı
 ruhsal reaksiyon geliştirme becerisini kazandırma, üyelerine yeni rollerine
 uyum sağlamalarında veya beklentilerinde değişiklikler yapmalarında yardımcı
 olma, gerçek durumu anlamalarında ve yanlış algılamaları düzeltmelerinde yardımcı
 olma amaçları vardır. 

Grup üyelerinin seçimi sıklıkla grup öncesi bir mülakatla
 yapılır. Burada olası grup üyelerinin grup için uygunluğu ve gruba katılma
 arzusuna bakılır veya tedavi ekibi üyelerinden birisinin havalesine bağlı
 olarak gruba alınır. Gruplar genellikle hastalık veya sakatlık türü, yaşam
 süreci evresinde homojen ve diğer özellikler bakımından heterojen özellikler
 gösterir. Belirli bir tıbbi koşulu paylaşma çok güçlü bir bağ oluşturur ve
 diğer alandaki farklılıklar daha az önemli hale gelir.

Destek sağlama birçok grubun temel odağıdır ama bazı
 grupların temel amacı destek sağlamaktır. Destek grubu aynı ilgiyi paylaşan
 insanların bir araya gelerek oluşturdukları bir gruptur. Bu insanlar belirli
 bir stres ve zorlukla baş edebilmek için birbirine destek sağlamak ve diğerine
 yardım edebilmek amacıyla bir araya gelirler. Destek grupları için profesyonel
 liderliğin kullanımı yeni bir olgudur. 

Tüm insanlar memnuniyet verici bir yaşam için destekleyici
 sosyal ilişkilere gereksinim duyar. Bu durum özellikle tıbbi bir olay sonucunda
 ortaya çıkan stresle baş etme çabasında olan hastalar için daha önemlidir. Ama
 sıklıkla destek sağlanamaz. Diğer insanlar hastanın durumu nedeniyle kendini
 tehdit edilmiş ve rahatsız edilmiş hissedebilirler; hastalık yaşamı tehdit eden
 bulaşıcı veya bir kişiyi damgalayıcı olursa bu durum daha da belirgindir

Kırklareli dışında bir yerde
 yaşadıktan sonra yerin kendine özgü bir kültürü olduğunu fark ettim. 

Popüler kültür kavramının kökeni
 halk kültürüne kadar geri gider ve Sanayi Devrimi ile oluşan Endüstri Toplumu’nun
 egemen kültürel pratiği olan kitle kültürüne kadar uzanır.

Günümüzde, gerçekleştirdiğimiz
 kültürel pratiklerin tamamına yakınını kitle kültürü pratikleri
 oluşturmaktadır; ancak her ne kadar kitle kültürü egemenliğini kabul ettirmiş
 olsa da popüler kültür kendine yaşam alanı bulabilmektedir. Halk kültüründen
 kitle kültürüne uzanan süreci ve bu süreçlerin anlamlarını ayrıntılarıyla
 açıklamak yararlı olacaktır.

Halk kültürü, aynı yer ve zamanda
 yaşayan insanların kendi için kendini, kendine ve çevresine anlatımı olarak
 tanımlanmaktadır. Buradaki vurgu, kültürel pratiklerin kendiliğinden
 gelişmesidir.

İnsanlar, olmayan bir şey,
 yaşanmamış bir duygu için herhangi bir kültürel pratik geliştirmezler. Halk
 türkülerinin yaşanmış olaylardan, duygulardan yola çıkılarak yazılmasının,
 söylenmesinin nedeni budur; çünkü halk, kendisi ve yaşadığı çevrenin ortak
 çıkarları için üretmektedir.

Sanayi toplumlarından önce, kitle
 kültürünün henüz tarih sahnesine çıkmadığı dönemlerde, popüler kültür olgusu
 Asur, Grek-Roma Uygarlıklarında kendisine yaşam alanları yaratmıştır. Bu
 uygarlıklarda ve tarihin ilgili dönemlerinde, popüler kültür olgusunun
 barajlar, tapınaklar, sulama kanalları gibi büyük masraf ve insan gücü isteyen
 kamusal projelerin inşası ile geliştiğini gözlemlemekteyiz.

Sanayi Devrimi öncesi dönemlerde,
 halkın içinden çıkan, halk tarafından üretilen, onun acısını, sevincini
 yansıtan popüler kültür, aynı zamanda ezilenlerin, toplum tarafından görmezden
 gelinenlerin de kendilerini ifade ettikleri bir alan oluşturmaktadır.

Sanayi kapitalizminden önce, popüler
 kültürün yaşama olanağı bulabilmesi, egemen bağımlı ilişkisine devamlılık
 kazandıracak kültürel, siyasi, baskıcı yönetme donanımlarının gelişmemiş
 olmasından ileri gelmektedir. Merkezi iktidarın kültürel seçimlerini yayacak
 (okul, yol, ulusal pazar vb.) uygulama mekanizmalarının gelişmemiş olması bu
 sonucu doğurmaktadır.

Ticarileşmiş Popüler Kültürün
 Anlamlandırılması

Popüler kültür kavramı içerisinde
 tek bir oluşumdan söz edilmez. Popüler kültür, bireylere tek bir zamanda ya da
 uzamda da ulaşmaz. Bu kavramın içerisinde;

Zaman ve Mekânın örgütlenmesi söz
 konusudur. Gündelik yaşam alışkanlıklarının toplamında, çoğu kez kendini pek
 fazla hissettirmeden yer almaktadır.

Ahmet Oktay’a göre, popüler kültür,
 dar anlamıyla emeğin yeniden üretilmesinin bir girdisi olarak eğlenceyi, geniş
 anlamıyla da belirli bir yaşam tarzının ideolojik olarak yeniden üretilmesinin
 ön koşulunu kapsamaktadır. Bununla birlikte, popüler kültür, en genel yaşam
 alışkanlıklarının yeniden üretimini, görsel ve sözel bir şölen içerisinde
 yeniden üretir. Kültür ögelerinin yaygınlaştırılmasında iki önemli oluşumun
 etkilerini gözlemlemekteyiz:

Bunlardan birincisi, elektronik
 çoğaltım tekniğinin gelişmesi,

İkincisi ise, daha önce
 belirttiğimiz gibi, kitle iletişim araçlarının etkinliklerinin artması.

Walter Benjamin, yeni gelişen
 teknolojinin sanata ve toplumsal yaşama olan etkilerini vurgularken, tekniğin
 niteliğe etkilerini de gözler önüne sermektedir. Sanat eserlerinin elektronik
 ortamda çoğaltılması ile birlikte bu eserlerdeki “biricik” olma niteliği de
 değişmektedir. Teknik çoğaltma ile birlikte sanat yapıtı tamamen değişikliğe
 uğramaktadır. Bu işlem, özgün bir yapıtı kopyalayarak, yapıt ile ilgisi olmayan
 bir tüketim mekânına aktarabilme özelliğine sahiptir.

Siyasal sağ ve tutucu kesim, popüler
 kültür ile kitle kültürünü aynı kefeye koyarak tanımlarlar. Batı’nın klasik ve
 aristokrat kültür geleneğini yüksek kültür ; popüler kültürü ise alçak kültür
 olarak adlandırırlar. Bu kültürün uygarlık, saf ve ciddi kültür için zararlı
 olduğunu, alçak zevklerin ve ilgilerin kültürü olduğunu iddia ederler.

İkinci yaklaşım ise, çoğulculuğun,
 demokratikleşmenin, bireysel özgürlüğün göstergesi olarak tanımlar popüler
 kültürü.

Marxist yaklaşım, halk üzerine
 empoze edilmiş kitle kültürü olarak ele almaktadır. Bu yaklaşıma göre, popüler
 kültür ürünleri ticari aygıtlar tarafından yaygınlaştırılmakta ve halk, atomize
 bir yapıda görülmektedir. Bu tanımlamadan yola çıkarsak, ortada empoze edilmiş
 bir kültür olduğuna göre, bu kültüre ait ürünlerin ve yaşayış biçiminin halk
 tarafından eş deyişle, çoğunluk tarafından seçildiğini söyleyemeyiz.

Kırklareli’de yaşamaya başladığım günden beri ailesel
 durumlardan daha uzağım. Aile, bilgi alış verişi ve aktif bir iletişimin olduğu
 bir sistem olarak kabul edilir. Ruhsal belirtilerin, kişinin içinde bulunduğu
 sosyal ortamla olan bağlantısını vurgulayarak, tedavi bu doğrultuda sağlamaya
 planlanır. Ruhsal sorunlar, bireyin içinde bulunduğu sisteme, sistemdeki
 kişilerle ilişkilerine mantıklı bir uyum olarak değerlendirilir. Etiyolojiye
 yaklaşımda semptomlardan sorumlu olan herhangi bir aile bireyi olmayıp, hatta
 fonksiyonu bozuk ailede olmayıp aile oyunudur.

&nbsp;Aile kısır bir döngü
 şeklinde süre giden etkileşim örüntülerine hapis olmuşlardır. Bu yaklaşımda
 sistemlerin kendi kendine sürekli olarak değiştiği ve geliştiği ancak görünürde
 stabil olduğu kabul edilir. Sistemik terapistin görevi ailenin değişebilme
 yeteneğinin değişmesi, değişme potansiyelinin özgürleşmesidir. Ailenin nasıl
 olması gerektiği konusunda terapistin kendi çözümlerini aileye kabul ettirmeye
 çalışması yerine ailenin kendi çözümlerini bulmasına yardımcı olmak esastır.

Sistem yaklaşımında aileyle ilgili dört temel unsurun
 varlığından söz edilmektedir: Aile yapısı, etkileşim, yaşam döngüsü ve aile
 fonksiyonları. Ailenin yapısal ve fonksiyonel özelliklerinin yapılandırılmış ve
 esnek olması aile üyeleri arasındaki uyumu arttıran etkiye sahiptir. Katı ve
 düzensin bir yapılanma içinde olan ailelerin problemle karşılaşma olasılıkları
 daha yüksektir. 

Katı ailelerde roller sert biçimde belirlenir ve aile
 üyeleri gücü elinde bulunduran otorite figürü tarafından yönetilir. Kuralların
 belirlenmesinde aile üyelerinin görüşlerine başvurulmaz. Düzensiz ailelerde ise
 kuralların belirgin olmaması sık sık tartışmalara yol açar ve kararların çok
 azı ailede onay görür. Esnek ve yapılandırılmış ailelerde, kurallar karşılıklı
 görüş alış-verişi yapılarak belirlenir ve problemler demokratik bir tarzda
 tartışılır. Güç tarafsız ve dikkatli bir şekilde kullanılır. Çocukların
 istekleri ve ihtiyaçları dikkate alınır, anlayışa dayalı disiplin yöntemi uygulanır.

Bir mikrosistem olarak ailenin yaşam döngüsünün evresini ve
 tüm aile üyelerinin bireysel gelişim evrelerini bilmek önem taşır. Sistemdeki
 her üyenin diğerlerini ve diğerlerinin de onu etkilemesi anlamına gelen
 döngüsellik ilkesi açısından aileye bakıldığında sorunun bireylerden değil,
 kişiler arasındaki ilişkilerden kaynaklandığı görülür. Dolayısıyla sorun veya
 belirti aile, yaşam döngüsündeki geçiş dönemlerine gereken uyarlamayı
 yapamadığında ortaya çıkar. Bu değişimlere evlilik, çocuk sahibi olma, boşanma,
 ölüm, göç, okul veya iş değişikliği, hastalık, kaza gibi örnekler verilebilir.
 Bu gibi değişiklikler yeni kurallar veya aile yapısı ile ilgili yeni
 anlaşmaları gerektirebilir.

Aile içi roller ve ilişkilerde değişimin yaşandığı, her
 dönemin kendine özgü iletişim biçimi ve çatışmalarının olduğu, evliliğin
 başlamasından eşlerin ölümüne kadar geçen aşamalı gelişim süreci aile yaşam
 döngüsü olarak adlandırmaktadır. Döngünün her aşamasında aile çeşitli
 sorunlarla yüz yüze gelir ve yeni beceriler elde ederek gelişir. Ailenin bu
 yeni durumlara uyum sağlayamadığı dönemlerde kriz yaşanır.

Şiddetinin psikolojik bir rahatsızlıktan mı yoksa güç
 gösterisinden mi kaynaklandığının tespit edilmesi önemlidir. Çünkü şiddetin bir
 güç gösterisi olarak uygulandığının anlaşılması sonrasında danışmanlık
 hizmetlerinin yanında hukuki mekanizmaların da devreye girmesi gerekmektedir.
 Şiddet davranışıyla güç ve kontrolün doğası arasındaki ilişkiyi açıklamak için
 suçlama, yalanlama ve aşağılama gibi sorumluluğun farklı boyutları üzerinde
 durulmaktadır.

Aile yaşamında sıklıkla aşağılama ve yalanlamayı kullanan
 kişiler, eşlerine karşı şiddet davranışlarını inkâr etmekte ve bu
 davranışlarından sorumlu olmadıklarını iddia etmektedirler. Suçlama; şiddet
 sorumluluğunu kendisinin dışında bir kişiye ve bir şeye yükleme girişimi olarak
 tanımlanır. İnsanların acı gerçeklerden kaçınmak için psikolojik bir mekanizma
 olarak kullandıkları inkâr, bireylerin şiddet içeren davranışlarını ortadan
 kaldırma girişimi olarak tanımlanmaktadır. Şiddet uygulayan çoğu erkek şiddet
 nedeniyle üzgün olduğunu belirterek, bir daha tekrarlanmayacağına dair sözler
 verir. Şiddet mağduru kadın şiddetin biteceğini düşünür ve dengesi bozulmuş
 aile sistemine geri döner. Şiddetin altında yatan nedenler ortadan kaldırılmadığı
 için çoğu zaman şiddet döngüsü yaşanmaya devam eder ve kronikleşir.
 Araştırmalara göre, şiddetin sorumluluğunu inkar eden kişilerin hukuki
 yaptırımlara ve terapi sürecine direnç gösterdikleri belirlenmiştir. 

Yeterince değer vermeme, hafife alma veya yaptığı şiddet
 davranışını önemsememe olarak tanımlanan aşağılama, mağdur kadının şiddeti dile
 getirmesini engelleyen temel nedenlerinden birisidir. Bazen kadının akraba
 çevresi de “kocandır, döver de, sever de” anlayışıyla yaklaşarak kadının
 yaşadığı şiddeti önemsizleştirme girişiminde bulunmaktadır. “Kol kırılır yen
 içinde kalır” gibi anlayışlar, şiddetin aile içinde gizli kalması gerektiğini
 öğreten bir değer olarak geleneğe yerleşmiştir.

Medya, kamu gündemini belirleyen en önemli unsurdur.
 Kırklareli’de medya alanında çalışarak bu amaca hizmet ediyoruz. Bu anlamda,
 kamuoyunun oluşumu ve biçimlenmesinde medya oldukça önemli bir işlev görür.
 Sivil topluma çeşitli örgütler temel oluşturmaktadır. Bu örgütler, medyada
 ortaya çıkma ve kendilerini anlatıp, ifade etme olanağı bulabilmektedirler.
 Çağdaş demokratik toplumlarda, medya ve sivil topluma temel oluşturan sivil
 toplum örgütlenmeleri arasında doğrudan bir ilişki kurulmaktadır.

&nbsp; 

Medya, sivil toplum örgütleri ve onların sorunlarını,
 hedeflerini, eylemlerini gündeme getirme ve gündemde tutma gücüne sahiptir.
 Böylelikle medya, sivil toplum örgütlerinin etkinliğinin artmasını
 sağlamaktadır.

&nbsp; 

Spurk, sivil topluma karşı medyanın rolünü üç farklı
 yaklaşım çerçevesinde incelemektedir:

&nbsp; 

İlk yaklaşım kapsamında, demokratik etkileşim içerisinde
 sivil toplum ve diğer kuruluşlara karşı kitle iletişim kuramının medyayı nasıl
 konumlandırdığı ele alınmaktadır.

İkinci yaklaşımda, demokrasinin konsolidasyonunda olduğu
 gibi, doğrudan sistem değişiminin desteklenmesi ya da desteklenmesinde medyanın
 nasıl bir performans gerçekleştirildiğine bakılmaktadır.

Üçüncü yaklaşımda ise, bazı ampirik çalışmalar, medyanın
 demokratik niteliğini saptamayı ve mikro düzeyde yurttaşlar üzerinde etkilerini
 gözlemlemeyi denemektedir.

Sivil toplum ve medya arasındaki ilişkide, alternatif
 medyanın önemi ön plana çıkmaktadır. Sivil toplumun bir parçası olarak
 alternatif medya, devlet ve özel ticari medya arasında “ üçüncü ” bir ses
 olarak tanımlanabilir. Bu yaklaşım, sivil toplumun bir parçası olarak
 alternatif medya, devlet ve piyasa arasındaki mücadelenin öne çıkarılmasına
 olanak sağlamaktadır. Sivil toplumun bir parçası olarak alternatif medya, demokrasinin
 yaşayabilirliği ve canlılığı açısından kritik bir toplumsal parça olarak kabul
 edilmektedir.

&nbsp; 

Röportaj, Kuzey Amerika’da edebi gazetecilik olarak bilinen
 gazetecilik türüne denk gelmektedir. Ancak, bu durum, Türkiye’de
 bilinmemektedir.

&nbsp; 

Edebi gazetecilik, edebiyat hakkında gazetecilik yapmak
 değil, edebi olarak gazetecilik yapmaktır. Edebi gazetecilik metinleri, özünde
 roman gibi okunabilen gazetecilik metinleridir. Edebi gazetecililer, roman ve
 kısa hikâyelerdeki yazım tekniklerini kullanabilmektedirler. Geleneksel ve
 edebi gazetecilik arasındaki en önemli fark, yazarın insanlarla ilişkileri ve
 betimlediği olayları değiştirmesinde yatmaktadır. Yazı, kişiselleştirilmiş ve
 öznel olmaktadır. İkinci temel fark ise; tarz, dil ve form farkıdır.

&nbsp; 

Edebi gazeteciliğin bazı işlevleri bulunmaktadır. Bunlar;

&nbsp; 

Derinlemesine araştırma ve görüşme ile

Dramatik hikâye anlatım tekniklerini kullanarak okuyucunun
 dünyasını genişletmek,

Okuyucuya aydınlanmış bir yönelim kazandırmak şeklinde
 sıralanabilir.

Edebi gazetecilikte her şey doğrulanabilir olmalıdır.
 Gerçeğin yaratılmış sunumu değil, gerçek bilgi kullanılmalıdır. Edebi gazeteci,
 gerçekler, düşünceler, gözlemler ve araştırma aracılığıyla elde edilmiş
 enformasyonu kullanmaktadır.

&nbsp; 

Röportaj, Türkçe literatür açısından çok yönlü bir
 gazetecilik yaklaşımının çok daha geniş boyutlu bir yazı türüdür. Yalnızca
 sorular ve yanıtlardan oluşan içerikten daha zengin bir içeriği vardır.
 Röportajın kaynağının görüşme olduğu söylenebilir, ancak her görüşme röportaj
 değildir.

&nbsp; 

Röportajın haber boyutu son derece önemlidir. Haber unsuru
 olmadan, röportajların gazetelerde yayınlanmaması gerekir. Röportaj, gerektiği
 zaman yazarına bir ozan, bir öykücü, bir yorumcu vb. gibi kalem kullanma
 olanağı tanımaktadır. Burada vurgulanması gereken nokta, edebi gazetecilikte
 olduğu gibi, röportajın da gerçeklere dayanması gerektiğidir.

&nbsp; 

Röportajın, haberle ilişkisinin kurulmasında aşağıdaki
 unsurlar önemlidir:

&nbsp; 

Haberler olaylarla ilgilidir, yoksa bir takım sorunların
 durumuyla ilgili değildir: Röportaj da olaylar ver gerçekler hakkındadır. Ama,
 röportajın temelinde, haberde olduğu gibi tek bir olay yoktur.

Haberin temel amacı bugündür, geçmiş ya da gelecek olaylar
 değildir.

Haber bir olayın ortaya konmasıdır, bir olayla ilgili
 deneyimi yansıtmaz.

Bu anlamda, röportajın da bu unsurları taşıması gerekir.
 Röportaj, aynı olayın birden fazla, hatta her yönünü dikkate almak
 durumundadır. Röportaj için çok yönlü bir araştırma gerekmektedir, röportaj
 yazarı aynı zamanda iyi bir araştırmacı olmalıdır. Röportajda, haber metninde
 verilmeyen ya da önemsenmeyen en küçük ayrıntılar üzerinde durulmaktadır.

&nbsp; 

Röportajda olması gereken en önemli unsurlardan biri de
 yorumdur. Röportajlarda yorum olmalıdır ancak yorumlar nesnel şekilde sunulmalıdır.
 Röportajda olaylar gerçekçi bir gözle izlenmeli; yalın, duru ve gerektiği zaman
 fanstastik bir anlatım kullanılmalıdır. Röportajın en önemli yönlerinden biri
 de, sosyal içerikli olması gerektiğidir. Röportajın konusu bireyleri
 ilgilendirmeli ve onların yararına olmalıdır. Röportajcı eldeki verileri çok
 iyi şekilde kullanmalıdır. Verilerin yetersiz olduğu durumlarda, eksik
 bilgileri tamamlamak için gerekli soruşturmaları yapabilecek yetenekte
 olmalıdır.

Kırklareli’de rölativist seçenekler hakkında bilgilendirme
 çalışmaları başladı. Rölativizm, Kuhn’la ilişkilendirilen bir diğer
 pozisyondur. Kısaca betimlemek gerekirse rölativist görüş tecrübenin,
 düşüncenin, değerlendirmenin ve gerçeğin göreli olduğunu iddia eder.

Rölativist, “kendisiyle rasyonel olarak karar
 verebileceğimiz ya da mücadele hâlindeki rakip paradigmaların iddialarını
 belirli bir anlam dâhilinde değerlendirebileceğimiz köprü kurucu bir tözel
 çerçeve ya da meta dil”in varlığına inanmaz. Rölativist için hakikat görelidir
 ve işin gerçeği rölativizmin bu karakteri onu bilhassa sosyal bilimciler için
 son derece çekici kılmaktadır. Bununla beraber tam da bu çekici yanı rölativizm
 için bir tehdit oluşturur. İleride daha detaylı değineceğimiz gibi
 rölativistler hakikatin göreli olduğunu belirtirken aynı zamanda bir hakikat
 iddiasında bulunmaktadırlar. Oysa hakikatin göreli olduğu hakikatinin herkesçe
 kabulü, hakikati göreli olmaktan çıkaracağı için çelişkilidir. Bernstein haklı
 olarak bu durumu şu şekilde ifade eder: “Rölativizmin tutarlı bir tarzda
 savunulabilmesi onu ortadan kaldırmaksızın mümkün olmaz”

Esasen benzer bir çekicilikten ve onun yarattığı
 kırılganlıktan Kuhn’un teorisi bağlamında da söz edebiliriz. Thomas Kuhn,
 Bilimsel Devrimlerin Yapısı eserinden başlayarak rölativizmi çağrıştıran birçok
 unsura teorisinde yer vermiştir. Bu unsurların bazıları konvansiyonalizm
 tartışmasındakine benzerdir. Kuhn, konvansiyonalizme karşı takındığı pozisyona
 paralel bir şekilde rölativizm yakıştırmalarına da karşı çıkmıştır. Ne var ki
 teorisinde öyle unsurlar bulunmaktadır ki kanımızca hem o unsurların doğruluğunda
 ısrar edip, hem de rölativist olmadığını iddia etmek mümkün değildir. Yukarıda
 Kuhn’un eş-ölçülemezlik (incommensurability) görüşünden bahsedilmişti. Bu
 kavram konvansiyonalizmle ilgili olduğu kadar rölativizmle de ilgilidir. Zira
 eşölçülemezlik tezinin iddia ettiği şey bir paradigmanın ortak bir kritere
 bakılarak diğerinden daha iyi olduğunun söylenemeyeceğidir. Geleneksel bilim
 görüşlerinin aksine –mantıksal ampirisizm ve Popper’ın teorisini kast ediyoruz-
 Kuhn, sonra gelen teorinin doğruya/hakikate önceki teoriden daha fazla
 yaklaştığını iddia edemeyeceğimizi düşünür. 

Çünkü ona göre paradigmaları değerlendirebileceğimiz ortak,
 evrensel bir kriter yoktur. Her ne kadar Kuhn paradigmaların “başarı”sından söz
 etse de aklında gelişme veya daha iyiye gitme anlamında bir başarı yoktur. Onun
 başarıdan anladığı daha fazla bulmaca çözme yetisidir. “Daha fazla bulmaca
 çözme başarısı o paradigmayı daha doğru kılmaz mı?” sorusuna Kuhn’un cevabı
 yine negatiftir. Kuhn, paradigmaların “daha doğru” olma anlamında ortak bir
 kritere bakarak ölçülemeyeceğinde ısrarcıdır. Paradigmalardan hangisinin daha
 iyi olduğu tartışmasını “sağırlar diyaloğu”na benzetirken Kuhn’un aklında ortak
 bir ölçüt bulmanın imkânsızlığı vardır.

&nbsp;Kuhn rakip
 paradigmalardan hangisinin seçileceği tercihinin de bir paradigma içinde
 yapıldığını hatırlatarak, bu tercih yapılırken kullanılan kriterlerin o
 paradigma içinde şekillendiğine dikkat çeker. Yani bu kriterleri evrensel
 göstermek, gerçeği deforme etmek anlamına gelir. Kriterler o paradigma içinde
 evrensel gözükseler de paradigmanın dışına çıkıldığı anda bu özelliği
 yitirirler. O hâlde paradigma tercihinde paradigmaların birbirlerinden bilimsel
 olarak daha iyi veya daha kötü olduğuna odaklanarak gerçek resmi çözemeyiz. 

Yapılması gereken bilim dışı faktörlerin etkilerini
 incelemektir. Bu nedenle Kuhncu anlayışa göre doğanın ve mantığın evrensel
 yasaları yerine bilim topluluğunun kendi içindeki etkileşim ve ikna süreçlerini
 incelemek daha doğru olacaktır. Buradaki rölativist eğilim son derece açıktır.
 Kuhn, bir bilimsel teorinin diğerinden daha iyi olduğunu iddia edemeyeceğimizi
 söyleyerek bilimsel analizi rölativist pozisyona itmiştir. Çünkü rölativizmin
 tanımında olduğu gibi Kuhn’un teorisinde de değerlendirme görelidir. Her
 paradigma kendi değerlendirme standardını beraberinde getirir.

Kuhn’un eş-ölçülemezlik tezini başka açılardan da rölativist
 olarak görmek mümkündür. Öncelikle teorilerin daha iyi olabileceğini iddia
 edenlerin kastettikleri şey bir teorinin doğayı daha iyi resmettiğidir. Oysa
 -yukarıda da ifade edildiği üzere- eş-ölçülemezlik iddiasında bulunan bir kişi,
 doğanın daha iyi veya daha kötü resmedildiği konusunda fikir beyan
 edilemeyeceğini ileri sürer.

Onunla bağlantılı olarak böyle bir durumda Kuhn’un
 paradigmaların gözlemi etkileyeceği inancı daha da önem kazanır. Teoriden
 bağımsız bir gözlemden söz edemeyiz. Kuhn’a göre aksi yönde bir iddia ortodoks
 bilim görüşünün temelsiz iddialarının başında gelir ve hem bilim tarihi, hem de
 sağduyu ile çelişir. Ona göre – tam da rölativistlerin iddia ettiği gibi- aynı
 gerçeğe bakan farklı paradigmadaki kişiler farklı gerçekleri gözlemleyebilirler

Kırklareli halkını bilgilendirirken hak haberciliği
 yaptığımız zamanlarda oluyor. Hak haberciliği konusuna, UNESCO’nun 1978 yılında
 kabul ettiği, “Barışın Güçlendirilmesi ve Uluslararası Anlayış, İnsan Hakları
 Kabulü ve Irkçılık Karşıtı Tutum İçin Kitlesel Medya Katkısına İlişkin Temel
 İlkeler” adlı bildirgede değinilmiştir. Buna göre, hak haberciliğinde, haberler
 insan haklarına dayandırılarak verilmelidir.

&nbsp;Bildirinin tümünde,
 insan haklarının sağlanması, korunması ve yaygınlaştırılması yönünde kitle
 iletişim araçlarına bazı görevler yüklenmiştir. Buna göre, haberler farklı ırk,
 toplum ve yaşam biçimlerine saygılı şekilde verilmeli ve hak ihlalleri
 yapılmamalıdır. Hak haberciliğinin üç anlamının olduğu ifade edilmektedir:

Hak ihlâllerini görmezden gelmeyen.

“Ötekileri” haber yapmak için mutlaka hak ihlâli konusu
 olmalarını beklemeyen.

Herhangi bir haberi yaparken hak ihlâline yol açmayan bir
 habercilik.

Hak haberciliği, hak ihlâllerini haber yapıp izleyen bir
 haberciliktir. Haberleri, ötekiler lehine odaklı kılmayı amaçlamaktadır.
 Bireylerin hakları konusunda bilgilendirici olmalıdır. Haklardan yana taraftır.
 Muhabirler, özellikle dezavantajlı grupların sesini duyurmalıdır. Hak
 haberciliğinin kaynakları;

Haberin ilgili olduğu alanda çalışan hak örgütleri,

Sivil toplum örgütleri,

Sendikalar,

Bu alanda çalışan akademisyenler ve uzmanlar olabilmektedir.

Hak haberciliği, insan hakları kavramını ölçü almaktadır.
 Toplum içerisinde sesini duyurmakta zorlanan azınlıkların sesi olur. Özellikle,
 ayrımcılığa uğrayan grupların sözcüsü olarak karşımıza çıkmaktadır. 

Bu habercilik anlayışına göre, kitle iletişim araçları
 aracılığıyla sunulan haberler, insan haklarına dayalı olmalıdır. Hak
 haberciliğinde, teröre çağrı, savaşı övme, farklı gruplara karşı nefret yayma
 gibi unsurlar olmamalıdır. Eşdeyişle, hak haberciliği her türlü ayrımcılığa
 karşıdır.

Hak haberciliğinde kitle iletişim araçları, insan haklarına,
 insan yaşama hakkına, bireylerin kendisini geliştirme hakkına ve diğer tüm
 haklara saygılı olmakla yükümlüdür. Bu şekilde bir habercilik anlayışının
 sürdürülmesi, kitlelerin bilinçli hale gelmesini sağlayacaktır.

Bir haberin, hak haberi olarak değerlendirilebilmesi için şu
 unsurları taşıması gerekmektedir:

Olay odaklı değil, sorun odaklı haber sunumu.
 Dezavantajlıların lehine anlatım. İnsan haklarına yer verme. Hak örgütlerine
 yer verme. Mücadeleye yöneltme/yol gösterme. Bilgilendirme. Eğitme. Sivil
 Toplum ve Medya

Medya, kamu gündemini belirleyen en önemli unsurdur. Bu
 anlamda, kamuoyunun oluşumu ve biçimlenmesinde medya oldukça önemli bir işlev
 görür. Sivil topluma çeşitli örgütler temel oluşturmaktadır. Bu örgütler,
 medyada ortaya çıkma ve kendilerini anlatıp, ifade etme olanağı
 bulabilmektedirler. Çağdaş demokratik toplumlarda, medya ve sivil topluma temel
 oluşturan sivil toplum örgütlenmeleri arasında doğrudan bir ilişki
 kurulmaktadır.

Medya, sivil toplum örgütleri ve onların sorunlarını,
 hedeflerini, eylemlerini gündeme getirme ve gündemde tutma gücüne sahiptir.
 Böylelikle medya, sivil toplum örgütlerinin etkinliğinin artmasını
 sağlamaktadır.

Spurk, sivil topluma karşı medyanın rolünü üç farklı
 yaklaşım çerçevesinde incelemektedir:

İlk yaklaşım kapsamında, demokratik etkileşim içerisinde
 sivil toplum ve diğer kuruluşlara karşı kitle iletişim kuramının medyayı nasıl
 konumlandırdığı ele alınmaktadır.

İkinci yaklaşımda, demokrasinin konsolidasyonunda olduğu
 gibi, doğrudan sistem değişiminin desteklenmesi ya da desteklenmesinde medyanın
 nasıl bir performans gerçekleştirildiğine bakılmaktadır.

Üçüncü yaklaşımda ise, bazı ampirik çalışmalar, medyanın
 demokratik niteliğini saptamayı ve mikro düzeyde yurttaşlar üzerinde etkilerini
 gözlemlemeyi denemektedir.

Sivil toplum ve medya arasındaki ilişkide, alternatif
 medyanın önemi ön plana çıkmaktadır. Sivil toplumun bir parçası olarak
 alternatif medya , devlet ve özel ticari medya arasında “ üçüncü ” bir ses
 olarak tanımlanabilir. Bu yaklaşım, sivil toplumun bir parçası olarak
 alternatif medya, devlet ve piyasa arasındaki mücadelenin öne çıkarılmasına
 olanak sağlamaktadır. Sivil toplumun bir parçası olarak alternatif medya,
 demokrasinin yaşayabilirliği ve canlılığı açısından kritik bir toplumsal parça
 olarak kabul edilmektedir.

&nbsp; 

&nbsp;

Kırklareli toplumu, her açıdan araştırılmaya değer. Emile
 Durkheim dendiğinde ilk akla gelenlerden biri “toplumsal olguları şeyler gibi
 ele almak” önermesidir. Toplumsalın insani taraflarını basite indirgediği
 iddiasıyla günümüzde birçok itiraz ve hatta reddiyeye kaynaklık eden önermenin
 Durkheim’ın döneminde de oldukça tepki toplaması şaşırtıcı gelebilir. 

1895’de yayınladığı Sosyolojik Yöntemin Kuralları’ndaki bu
 ifadey toplumsal olguların gereksiz yere yenilen son tabağın ardından çekilen
 karın ağrısı ile aynı şekilde bilinebileceğini mi kast eder? Durkheim
 “paradoksal ve günahkarca bir şey olarak” görüldüğünden kitabın ikinci
 baskısına yazdığı önsözde toplumsal olguların maddi olmasalar da “başka bir
 şeysellik” taşıdığını belirtmek zorunda kalır.

Dokunamasak, göremesek ya da işitemesek de toplumsalın bilgisine
 sahibizdir. Tam da bu bilgiye nasıl sahip olduğumuz Durkheim’ın temel çıkış
 noktasını oluşturur. Toplumsal olguların şeyliği onların kendine özgü bir
 varlıklarının olmasına ve bu varlıklarıyla bireyler üzerinde baskı
 uyandırmalarından kaynaklanır. Durkheim’a göre toplumsal tasavvurlar, bireysel
 bilincimizin inşa ettiği şeyler değildir. İcra etmemiz gereken roller veya
 uymamız gereken kuralların kişisel düşünce ve arzularımızdan bağımsız bir
 şekilde karşımıza çıkmasında görebileceğimiz gibi nesnel bir doğaları vardır. 

Toplumsal olguların bireyle ilişkisindeki ikinci kritik
 aşama olan nesnelikleri iç dünyanın şekillenmesinde varoluşsal bir etkiye
 sahiptir. Kimyasal bir analojiden yararlanarak Durkheim, bütünün parçaların
 toplamından başka bir gerçekliği olduğunu ileri sürer. Yanıcı ve yakıcı
 maddenin birleşmesinden su gibi bir molekülün ortaya çıkması gibi bireysel
 bilinçlerin ardında da onlara hiç benzemeyen kollektif bir bilinç bulunur.
 Toplumları özgün kılan insani faaliyetleri yürütmekte farklı araç ve kaynaklara
 başvurmaları değil bu faaliyetleri düzenlemelerindeki kolektif mantıktır. Bu
 bağlamda selefi Comte ile yollarını ayıran Durkheim, onun toplumsal olguların
 nesnel tarafını göstermekte oldukça başarılı olmasına rağmen toplumsal farkları
 düz bir çizginin üzerinde yan yana gelmiş aynı toplumun tipinin niceliksel
 fazlalılığı olarak okumasını eleştirir.

Durkheim toplumsal olguların bağımsızlığından veya
 üzerimizdeki baskılarından bahsettiğinde aslında aklında ahlak duygusunun
 içimizde oluşturduğu inkar edilemez tesiri vardır. İnsanların arzularından
 vazgeçmeleri, yeterli güç ve imkana sahip oldukları halde bir şeylerden feragat
 etmeleri veya başkalarını iyiliğini düşünmelerinin içimizdeki başka bir varlığa
 işaret eder. Bu bağlamda insan bir yanda ihtirasları diğer yanda ise kolektif
 duyarlılıkları olan çift yönlü bir doğaya sahiptir.

Böyle bir insan doğasının devrimlerin birlik ve beraberlik
 duygusu namına ne varsa tarumar ettiği bir kuşak için özel bir anlamı vardı.
 Fransız Devrimi Durkheim ve akranlarına ahlak yasalarının ebedi bir düzen tesis
 etmekte yetersiz kaldığını göstermenin yanında iç ve dış dünya arasındaki
 çatışmanın ancak toplumların ortak bir ideal eşliğinde dindirilebileceğini de
 kanıtlamıştı.

İlkel ya da uygar her düzeydeki toplum ortak bir anlatış,
 düşünme ve eyleme kalıbı eşliğinde yaşamların sürdürebilir. Her toplum kendine
 özgü bir kolektif bilince sahip olduğundan birinin gelişmiş diğerinin basit
 olarak nitelendirebilecek müşterek bir referans çerçevesi bulunmaz. Her
 toplumsal yapının kendi maddi koşulları ile ilişkisi bağlamında
 değerlendirilmesi gerektiğini öne sürmesine rağmen Durkheim maddi koşullardaki
 değişimin beraberinde bu koşullar altında ayakta kalmayı gerektirecek yeni bir
 ahlak düzeni doğurduğunu belirtir. Sabit bir nüfus, sabit bir etkinlik alanı ve
 sabit kaynakların içinde gelişen kolektif bilinç ile bu değişkenlerin
 yükselmesi veya azalması ile ortaya çıkan kolektif bilinç aynı örüntüleri
 sergilemez.

Manevi bütünleşme yerine profesyonel iş ve işlemlere dayalı
 bir işbölümü öngören bu toplum tipinde işlenen suç bireyler arasında ortaya
 çıkacak dengesizliği tazmin etmeye çalışan bir sözleşme hukuku içinde
 değerlendirilir. Bununla birlikte Durkheim mekanik dayanışmanın ahlaki organik
 dayanışmanınsa ekonomik nitelikte değerlendirilmesine itiraz ederek görünüşteki
 bütün farklarına rağmen iki toplum tipinin aynı ahlaki temellerde yükseldiğini
 ileri sürer. 

Toplumsal gücünü sadece dayanışma ve istikrardan mı alır?
 Başka bri deyişle bir şeyler yolunda gitmediğinde ya da bireyler boyun
 eğecekleri bir ahlaki ideali içlerinde hissetmediklerinde toplumsal olana ne
 olur? Durkheim’ın sosyoloji disiplinine en büyük katkılarından biri toplumsalın
 “evrensel” metafiziğini formülüze etmekse diğer biri de dışarda bırakılanların
 toplumun “kutsal yapısı” içinde bir işleve kavuşturmaktır.

Ahlakı nasıl insanın ikili doğası içindeki bir denge durumu
 olarak değerlendirmişse sapmayı da iki taraf arasındaki bir dengesizliğin
 tezahürü olduğunu ileri sürer. Bireylerin diğerleri ile arasındaki bağlar zayıflayıp
 salt kendi arzularına gömülmesi ya da kendi arzularını askıya alıp bütün
 odağına diğerlerinin bakışlarını yerleştirmesi aynı derecede hayatı anlamsız
 kılar ancak her halükarda bireylerdeki intihar düşüncesi çevrelendiği kolektif
 bağların çözülmesi ile ona tasallut eder

Birisi bana nerelisin diye
 sorduğunda cevabım “Doğma büyüme Kırklareliliyim” oluyor. Evet Kırklareli’de
 doğdum, belki fiziksel olarak Kırklareli’de büyüdüm. Ama ben nerede ben oldum? 

Yaşadığım şeylere verdiğim
 karşılıklar nerede şekillendi? İnsanlarla nasıl iletişim kuracağımı nerede
 öğrendim? Ara sırada olsa her insanın cevabını bildiği ama kendisine bile
 cevabını vermekten çekindiği sorularla karşınıza çıkıyorum. 

Şimdi sorun kendinize ne zaman
 büyüdünüz? 

Yıllar önce üniversite için bu
 şehirden çıkıp, her dinden, her dilden, her milletten insanın bir arada yaşadığı
 küçük bir şehrin insanı olarak büyük bir şehre gittim. Dört senemi o şehirde
 yalnız değil ama tek başıma geçirdim. Büyümüştüm. Birileri bana akıl vermeden
 neyi, nerede, nasıl yapmam gerektiğini, nasıl geçinebileceğimi öğrendim.

Evet büyümüştüm. Çünkü günümüzde
 insanlar bu saydığım şeyleri yaptığında büyümüş sayılıyor. Tabi ki arada geçen
 zamanlara alınan yaşında bir etkisi olmuyor değil. 

Benimle aynı dönemde okuyan her
 gencin kara belası pandemi yüzünden öğrencilik hayatımın güzel zamanlarında ve önemlisi
 artık ben büyüdüm diyebildiğim noktada aile evine geri döndüm. 

Büyümemişim. Başlarda sadece evin
 küçüğü olduğum için böyle düşündüğümü sanıyordum. Ama değilmiş. Buradaki beni
 ve onun ‘sorunlarını’ halının altına süpürüp gitmişim. Buradaki beni büyütmeyi
 unutmuşum. 

Şu ana kadar geçen zamanda onu da
 büyüttüm. Yeni arkadaşlarım oldu. Yeni insanlar tanıdım. Halının altına
 attıklarımı temizlerken benim yanımda oldular. 

Ve en güzel yanı da sadece eski beni
 değil büyümüşte küçülmüş olan beni de büyüttüler. 

Eski hayatı, eski dostları, eski
 acıları, eski kırıklıkları… Bu şehirde bir yerlere ne sakladıysam onları
 çıkartıp tek tek avlamam gerektiğini öğrendim. &nbsp;

Tabi birlikte bir yerlere
 gizlediğimiz bir şeyler de oldu. Ama çok önemli bir şeyi öğrettiler. Bir
 şeyleri asla bir yerlere saklamamayı. Nerede ne varsa bulduk. 

Beraber bir yola çıkmaya karar
 verdik. Aynı istikamet üzerinde farklı güzergahlardan yürürken birden
 yollarımız birleşti. Yürüdüğümüz yolda bizi zaman zaman yavaşlatan, durduran,
 yolumuzu değiştirmeye çalışan bir şeyler oldu. 

Ama biz aynı yola devam ettik. Kimi
 zaman durduğumuz için hızlı gitmesi gerekenlerimiz oldu. Bazen durup bu yolda
 bana yer var mı diye düşündüren anlar. 

Zamanında yürüdüğüm çok yanlış yol
 oldu. Sonunda bir yere varacağımı düşünüp yıllarca yürüdüğüm yollar. Şu an
 yürüdüğüm yol bunlardan biri değil. 

Sadece dümdüz bir yol değil.
 Manzaramızı güzelleştirmek için yeni patikalar aradığımız, ararken birbirimizi
 cesaretlendirdiğimiz, yolumuza çıkan iyi kötü üstesinden beraber
 gelebileceğimiz bir yol. 

Çünkü biz hangi ayrımdan, beraber
 mi, tek başımıza mı? Nasıl yürüyeceğimize karar verdik.

İlk nefesinizi aldığınız günden beri
 sizinle birlikte olan aklınıza hayalinize gelebilecek her koşulda sizinle aynı
 şeyi yaşayan insanlarla bile aynı şeyleri hissedemezsiniz. Ben yürürken sağıma
 ve soluma baktığımda bunları düşünüyor ve hissediyorum. 

Her durumda aynı olmasa da birlikte
 yürüdüğüm insanlarında benimle aynı şeyleri düşündüğünü biliyorum. 

Ha gayret deyip yolumuzu daha da
 güzelleştireceğimiz yeni güzel şeylerin peşindeyiz. Peşimizden bizi kovalayan
 irili ufaklı fırtınalar, bizi daha güzel yerlere ulaştıracak. 

Bir şeyin daha üstesinden gelip
 gönül rahatlığı ile büyüdüm diyebileceğiz. İstediğimiz yere ulaştığımız da
 gönül rahatlığı ile “Kırklareli’de büyüdüm” diyebileceğim, diyebileceğiz. 

Çocukken en çok istediğimiz
 büyümenin; korkulacak bir şey olmadığını, üstesinden gelebildiğimizi en önemli
 kişiye kendimize kanıtlamış olacağız.

Sahi siz nerede büyüdünüz? 

&nbsp; 

&nbsp; 

&nbsp; 

&nbsp; 

&nbsp;

Kırklareli’de olduğu gibi toplumların genelinde bir ilerleme
 anlayışı vardır. Bunlar durumlara göre farklılık gösterebilir. 19. yüzyıl büyük
 dönüşümler ile başlamıştı. Aydınlanmanın ümitvar ve heyecanlı yüzyılı Fransız
 devriminin bütün her şeyi altüst eden devrimci dalgası ile son bulmuştu. Bir
 yandan da İngiltere’de sanayinin gelişimi bütün kurulu düzenleri alt-üst
 etmekteydi. Tarımın kapitalistleşmesi ile birlikte kır boşalmış büyük kitleler
 şehirlere akın etmişti. Dönem kıtayı baştan başa dolaşan büyük bir dönüşüm
 dönemiydi.

&nbsp;Sosyoloji böyle bir
 ortamda eski düzeni arayan muhafazakâr bir bilim olarak ortaya çıktı. Onu
 mümkün kılan en önemli etken bu kadar büyük bir dönüşümün bir düzene nasıl
 temel olacağını araştırmasıydı. Bu çerçevede aydınlama düşüncesi içinde doğmuş
 ve olgunlaşmış olan evrimci gelişme teorisi sosyolojinin değişime yaklaşırken
 kullandığı ilk ve en uzun soluklu teorik ve kavramsal çerçeveyi sunmuştur. 

Evrimcilik tarihte toplumların tecrübenin birikimi ve daimi
 gelişme yoluyla gittikçe daha mükemmele doğru ilerlediği şeklindeki temel
 varsayıma dayanmaktaydı. Bir taraftan 18. yüzyılın akla ve bilime merkezi rol
 veren ve iktisadi yaşamın tecrübe ve uygulamada mükemmeleşmeye dayanan
 evrimcilikleri ile öte yandan 1870’lerden itibaren tüm bilimsel ve fikri
 alanları altüst eden Darwinci evrimcilik sosyolojinin toplumsal değişime
 yaklaşımını köklü bir biçimde etkilemiştir. Sosyolojide evrimcilik kadar çok
 eleştirilen ancak yine onun kadar çok yaygın olan bir ikinci teori
 söyleyebilmek zordur. 

Avrupa’da sanayinin gelişmesi ile ortaya çıkan toplumsal
 sorunlarla yüzleşerek bu sorunların çözümü için sosyolojik çözümlemeler
 geliştiren ilk kişi Claude Henri de SaintSimon’dur. Her bakımdan tartışmalı bir
 figür ve döneminde büyük bir etki sahibi olan Saint-Simon sürükleyici, coşkun
 ve parlak kişiliği ile ismini koyamasa da sosyolojinin başlatıcısı olmuştur. 

Karmaşık bir geçiş çağının filozofu Saint-Simon’a göre
 bilimin temel görevi kaçınılmaz ve mutlak olan ilerlemenin, sosyal gelişmenin
 ve evrimin kanunlarını keşfetmektir. Bu ilerleme çerçevesinde, Saint-Simon,
 birbirini takip eden çağların temel sistemlerini inceleyerek insanın sosyal
 gelişmesinin kanunlarını keşfetmeye soyunmuştur. Böylece yeni kurulan sanayi
 toplumuna bilimsel bir yol çizmeyi hedeflemektedir

Saint-Simon çağın düzensizliklerine bir cevap olabileceğini
 düşündüğü ve “insan bilimi” ya da “özgürlük bilimi” dediği bu yeni bilimi (daha
 sonra öğrencisi Comte’un adını koyacağı sosyolojiyi) bir din gibi formüle
 etmiştir. Daha doğrusu dinin yerini almasını arzulamıştır. Saint-Simon bunun
 Yeni Çağ’ın toplumsal yapısına uygun olacağına inanmaktaydı. Ona göre eğer
 devrimler (Fransız ve Sanayi) etkili olacaklarsa bir felsefi düşünce etrafında
 toplumu yeniden kurmalıydılar. Bu düşünce, aslında iki devrimi (Rönesans ve
 Reform) tamamlayan Aydınlanma’nın toplum felsefesinin yeni bir kalıpta yeniden
 ifade edilmesinden başka bir şey değildir.

Dünya tarihini üretimin tarihi olarak gören Saint-Simon’un
 bu bakışını onun burjuvaziye ve sanayiye olan saplantılı sevgisinin bir mahsulü
 sayabiliriz. Ancak yine de dönemin ruhunu yansıtması açısından önemlidir. Ona
 göre toplumların gelişmişlik düzeyleri üretimlerinin gelişmişlik düzeyiyle
 ortaya çıkmaktadır. Böyle olunca sanayi toplumu gelişmişlikte zirvede yer
 almaktaydı. Bu düşünceleri ile Saint-Simon, aslında feodal aristokrat sınıfla
 sanayici burjuva sınıf arasındaki çatışmalara ve burjuvazinin zaferine felsefi
 bir zemin sağlamaktadır. Diğer taraftan da değişik toplum tiplerini
 tanımlamakta ve modern toplum biçimini tarihin gördüğü en mükemmel toplum tipi
 olarak kayda geçirmekteydi: karmaşık ve üretken.

Hegel ile aynı dönemde yaşayan Saint-Simon onunla benzer bir
 tarihsel gelişme anlayışına dayanmış ve dolayısıyla benzer toplum tasniflerine
 ulaşmıştır. Saint-Simon’a göre tarihsel ilerlemenin her aşaması belirli bir
 akılcılık düzeyine tekabül etmektedir. Ona göre toplumun evrimine ekonomide,
 mülkiyette ve siyasal düzende somutlaşan toplumsal grup veya sınıflar
 arasındaki çatışmalar yön vermektedir. Bu çerçevede Saint-Simon toplumları
 sırasıyla çok tanrıcılık etrafında şekillenen kölelik, teizm etrafında
 şekillenen feodalizm ve pozitivizm etrafında şekillenen sanayi aşamalarına göre
 tasnif etmektedir.

Bir dönem Saint-Simon’un sekreterliğini yapan ve ondan
 ziyadesiyle etkilenen Auguste Comte onun gibi ilerlemeci bir bakış ve bilime
 duyduğu inanç ile yeni oluşan toplumu incelemiştir. Comte’un sosyolojik
 çözümlemesinin temel ögeleri Montesquieu, Turgot, Condorcet ve Saint-Simon’dan
 gelmektedir. Turgot’nun insanlığın bir bütün olarak daima mükemmelliğe doğru
 ilerlemekte olduğu fikri Comte’u aşamalar arasında hiyerarşik bir ilişki
 anlayışına götürmüştür. Comte, Montesquieu ve Saint-Simon’dan toplumsal
 olayların belirli kanunlar etrafında şekillendiği fikrini almıştır.

&nbsp; 

&nbsp;

Kırklareli’de sürdüğüm çalışma
 hayatı öncesinde basın ve medya konusunda yüzeysel bir bilgiye sahiptim.
 Öğrenim hayatım boyunca basın ve medyanın şu anki haline gelene kadar ne kadar
 yok ettiğini anlamış oldum. 

Liberal demokrasi anlayışına göre,
 geleneksel medya; Yasama, Yargı ve Yürütme’den sonra 4. Güç olarak kabul
 edilmektedir. Ancak, uygulama kısmındaki bazı aksaklıklardan dolayı bu durum
 beklenildiği gibi gerçekleşmemektedir. Bu anlamda, egemen medya örgütlenmesinin
 karşısında olan bir medya anlayışına ihtiyaç vardır. Geleneksel medya
 örgütlenmesinin karşısında olan bu medya anlayışı, alternatif medya olarak
 isimlendirilir. Bu anlayış; muhalif medya, yeni medya, başka medya, bağımsız
 medya ve karşı medya olarak da isimlendirilebilir.

Alternatif medya, bireylerin varoluş
 ve kendi kimliklerini sürdürebilme çabası içerisinde doğmuştur. Küreselleşmenin
 de etkisiyle, bireyler dünya genelinde olan olayları, kitle iletişim araçları
 aracılığıyla takip etmeye başlamıştır. Ancak, geleneksel habercilik anlayışının
 haber değerleri egemen sistemden yanadır ve haber kaynakları egemen sistem
 içerisinden çıkmaktadır. Bu anlamda, farklı olan, kendi kimliğini sürdürmek
 isteyen bireyler egemen medya içerisinde yer bulamamaktadır. Dolayısıyla,
 alternatif medya; geleneksel habercilik anlayışının eksiklik ve
 yetersizliklerine karşı olarak ortaya çıkmıştır. Bu habercilik anlayışı,
 haberleri sosyal bir olgu olarak görür. Olayların nedenlerini halka sunar ve
 halkın yararına yayın yapar. 

Geleneksel habercilik anlayışının
 haber değerleri egemen kesimlerden yanadır ve haber kaynakları egemen kesimde
 yer alan insanlardan oluşturulmaktadır. Sıradan insanlar haber olamamakta, olsa
 bile ancak şiddet haberlerinde gözükmektedir. Dolayısıyla, geleneksel
 habercilik anlayışının eksiklikleri ve yetersizliklerine karşı bir tepki olarak
 alternatif medyalar ortaya çıkmaya başlamıştır. Alternatif medya, başka
 kavramlarla da tanımlabilmektedir. Bunlar arasında, “muhalif medya”, “topluluk
 medyası”, “bağımsız medya” “karşı medya”, “yeni medya”, “yerel medya”, “başka
 medya”, “radikal medya” da bulunmaktadır. Bu kavramsallaştırmalar, varolan
 medya hegemonyası dışında ve bu hegemonya karşısında olana işaret etmektedir.
 Başka bir deyişle, alternatif medyanın geleneksel medya örgütlenmesinin
 karşısında olduğunu söylemek mümkündür.

Alternatif medya konusunda dörtlü
 bir sınıflandırma yapılmaktadır.

Bunlardan birincisi, topluluğa
 hizmet olarak görülen alternatif medyadır.

İkincisi, geleneksel medyaya
 alternatif olarak sunulan alternatif medyadır.

Üçüncüsü, alternatif medyayı sivil
 toplumun bir parçası olarak görür.

Dördüncü ve son yaklaşım ise,
 alternatif medyayı; belli bir grup insana söz tanıyan bir alan olarak görür.

Alternatif medya, tekelleşmiş haber
 ve eğlence içerikleri karşısında, farklı bir habercilik anlayışını ortaya
 atmaktadır. Alternatif medyanın yapısal özellikleri şu şekildedir:

Küçük ölçekli ve farklılıklarına
 saygı gösterdiği, toplum içerisindeki özgün topluluklara yönelmek.

Devlet ve pazardan bağımsız olmak.

Yatay şekilde yapılanmış. İzleyicinin
 erişim ve katılımına izin veren.

Egemen olmayan söylem ve temsilleri
 sunmak.

Alternatif medya; ana akım medya
 içerisinde yer verilmeyen konulara yer vermeyi amaçlamaktadır. Ticari amaç
 gütmez, devlet yapısından bağımsızdır, iktidar yanlısı değildir, egemen medyaya
 karşı dayanışma sağlar, aktivist yönelimlere yer verir ve gönüllü çalışma
 esastır. Alternatif medya türleri olarak

Yu;rttaş gazeteciliği, Hak
 haberciliği, Sivil toplum medyaları, Edebi habercilik ve Barış gazeteciliği
 gösterilebilir.

Liberal çoğulcu demokrasi anlayışına
 göre medya Yasama, Yargı ve Yürütme’den sonra 4. Güç olarak kabul görmektedir.
 Ancak günümüz medyası, genellikle ekonomik, askeri ve politik seçkinler
 üzerinden haberlerini sunmaktadır. Sıradan yurttaşlar, şiddet içerikleri haberlere
 konu olurken; geleneksel medyada temsil bulamamaktadır. Bunların dışında
 tekelleşme, içeriğin türdeş hale gelmesi ve editöryel süreçler de sıradan
 bireylerin haber içeriklerinde yer almasını engellemektedir.

Yurttaş gazeteciliğinin özünde,
 bireylerin demokratik süreçlere aktif katılımını sağlamak ve onların pasif
 izleyici olmalarını engelleme çabası vardır. Yurttaş gazeteciliğine kamu
 gazeteciliği de denilmektedir. Yurttaş gazeteciliğinin bilinen anlamda ortaya
 çıkışı, 1980’lerin sonu ve 1990’ların başına denk gelmektedir. Bu gazetecilik
 anlayışının ortaya çıkmasındaki en önemli neden; hükümet ve vatandaş arasındaki
 mesafesinin açılmasıdır. Yurttaş gazeteciliği yeni bir gazetecilik anlayışı
 olmaktan öte, basının toplumsal rolünü yerine getirebilmesi için yapılması
 gerekenleri önermektedir. Yurttaş gazeteciliğinin temelinde yurttaşların
 demokratik sürece aktif katılımları bulunmaktadır. Bu nedenle, haber tanımını
 genişletir. Haber kaynakları, egemen kesimde yer alan akredite kaynaklar
 değildir.

Yurttaş gazeteciliği konusundaki
 önemli unsurlardan birisi de, haber kaynaklarının tümüne ulaşmaktır. Haber,
 mutlaka birden fazla kaynaktan alınan bilgilerle yapılmalıdır. Yurttaş
 gazeteciliğinde haberin oluşum süreci de önemlidir. Ekip ruhu içerisinde,
 sabırla ve uzun vadede çalışmak önemlidir.

Yurttaş gazeteciliğine getirilen
 eleştiri ise, varolan egemen medya sistemini devre dışı bırakacak, sistemli,
 ayrıntılı ve derin bir gazetecilik anlayışı sunmamasıdır.

Kırklareli’de kadrosunun her elemanı kadın olan bir gazetede
 çalışmak meslek hayatım boyunca gurur duyacağım bir şey olacak. 

Medya, hem medya üretim alanındaki hem de toplumsal
 düzlemdeki iktidar mücadeleleri üzerinden söylemini oluşturur. İdeolojik olarak
 niteleyeceğimiz bu söylemlerin başında cinsiyetçilik gelmektedir.

&nbsp; 

Cinsiyetçi söylem, bir eşitsizlik söylemi olarak kabul
 edilir ve “Bir cinsin ya da cinsel eğilimin, diğeriyle eşit haklara sahip
 olduğunun reddi ya da bu hakları kullanmasının temsil düzeyinde engellenmesi,
 dolayısıyla da esas alınan cins ya da cinsel eğilimin diğerleri üzerindeki
 üstünlüğünün ön kabulü ve tahakkümünün meşrulaştırılması” olarak
 tanımlanabilir.

&nbsp; 

Açık ya da örtük biçimlere bürünebilen cinsiyetçilik,
 cinsiyet temelinde uygulanan bir ayrımcılıktır.

Medyada cinsiyetçilik, temsil kavramı baz alınarak, iki
 düzlemde ele alınabilir. Bunlar;

&nbsp; 

Her türlü medya metni içeriğindeki temsil ve

Bu içerikleri üreten sektör çalışanları açısından temsildir.

Bu temsiller, kadınlığa ve erkekliğe atfedilen kültürel
 değer ve beklentileri ve egemen toplumsal cinsiyet rollerini yeniden
 üretmektedir.

&nbsp; 

Cinsiyetçi bakış açısının sürdürülmesi ve meşruluk
 kazanmasında medyada çalışan profesyonellerin kimliği önemlidir. Bu yapılanmaya
 bakıldığında, genel olarak medyadaki mekanizmaların oluşturulma sürecindeki
 çalışma ve uygulama pratiklerinin erkekler tarafından belirlendiği görülmüştür.
 Burada da en önemli etkenlerden biri, medyada çalışan kadın profesyonellerin
 oranlarının düşüklüğüdür. Kadının aleyhinde bir görünüm sunan medyadaki
 cinsiyetçi yapılanma üzerine yapılan araştırmalar;

&nbsp; 

Hem dikey,

Hem de yatay olmak üzere iki yönlü bir ayrımcılıktan söz
 eder.

Dikey ayrımcılık, kadınların mesleklerinde yükselmelerini ve
 yönetici konumuna gelmelerini engelleyen görünmez kuralların ya da eğilimin
 varlığına ilişkindir. Yatay ayrımcılık ise, kadınların mesleklerini toplumsal
 cinsiyete göre ayrışmış alanlar doğrultusunda, başka bir deyişle, kadın alanı
 olarak kabul edilen sınırlar dahilinde yapmak zorunda olduklarına ilişkindir.

&nbsp; 

Medyanın bize sunduğu imgeler, dünyaya bakış açımızı ve
 değer yargılarımızı şekillendirirken, erkeklik ve kadınlıkla ilgili anlamların
 üretilme sürecine de katkıda bulunur. Bu bağlamda, ideal kadın ve erkek
 imgelerini tanımlayarak hâkim kültürel değerlere nasıl uyum sağlanacağını da
 gösterir.

&nbsp; 

Bir popüler kültür formu olarak niteleyeceğimiz medya
 metinleri, toplumsal cinsiyet temelli kimliklerin kültürel temsillerinin
 yeniden oluşturulduğu, üretildiği ya da değiştirildiği alanlardır. Egemen kadın
 ve erkek kategorilerinin ve cinsel farklılıkların yaratılması ve sürdürülmesi
 sürecine katkıda bulunur. Güç ilişkilerini de bünyesinde barındıran medya
 metinleri, böylelikle, kadın ve erkeklerin kimliklerini oluşturma sürecinde
 toplumsal cinsiyet rollerini öğrenebilecekleri önemli kaynaklar olur.

&nbsp; 

Televizyon: Toplumsal cinsiyetle ilgili hâkim değerlerin ve
 beklentilerin üretilmesinde çok önemli bir rolü olan televizyon, araştırmacılar
 açısından önemli ve büyük bir araştırma alanı haline gelmiştir.

&nbsp; 

Televizyon program türleri üzerine yapılan araştırmalar, bu
 programların bir kısmını erkeksi, bir kısmını ise kadınsı olarak
 değerlendirmiştir. Örneğin, macera filmleri, diziler, haberler erkekleri güç,
 otorite, saldırganlık ve teknoloji içinde tanımlar. Spor programları da,
 erkeklerin hâkimiyeti altındadır ve erkeklik değerlerini öğretir. Bu tür
 programlar, erkekleri rekabet, güç ve disiplin ilişkileri içinde tanımlar.

&nbsp; 

Gazete-Dergi: Gazetelerde de erkek egemen söylemin varlığı
 görülmektedir. Gazetelerdeki haberlere bakıldığında kadınların büyük oranda
 mağdur, kurban, bir erkeğin denetiminde, anne ve eş olarak temsil edildiği
 bulunmuştur.

&nbsp; 

Kadınlar, siyasetçi ya da meslek sahibi kişiler olarak konu
 oldukları durumlarda bile toplumdaki geleneksel rollerinden kopamamıştır. Söz
 konusu kimliklerden birine sahip olan kadınlar, habere konu edildiğinde kadın
 oldukları vurgulanmaktadır.

&nbsp; 

Reklam: Medya metni içeriğindeki cinsiyetçi söylemi
 incelerken üzerinde önemle durulması gereken bir mecra da reklamlardır.
 Reklamlardaki cinsiyetçi söylem, pek çok araştırmanın konusu olmuştur.
 Gazeteler, dergiler, televizyonlar ya da diğer iletişim araçlarında yer alan
 reklam metinlerinin içeriği aynı söylem doğrultusundadır. Reklamlardan kaçınmak
 mümkün değildir.

&nbsp; 

Etkileme gücü de düşünüldüğünde, reklamlar önemli bir olgu
 olarak karşımıza çıkmaktadır. Biz istemesek de, her gün yüzlerce reklam
 imgesiyle karşılaşmaktayız. İnsanların karşısına bu denli sık çıkan başka
 hiçbir şey yoktur denilebilir. Hem çok sık karşılaşılması hem de hızlı temposu
 reklamlarda görülenlerin özellikle çocukların ve gençlerin zihinlerine daha
 kolay yerleşmesini sağlamaktadır. Dolayısıyla, kadınlar ve erkeklerle ilgili
 imgeleri de bu süreç içinde değerlendirmek gerekmektedir.

&nbsp;

Kırklareli’de olduğu gibi pek çok yerde aile kavramı değişiyor.
 1968-2011 yılları arasında Türkiye’nin sosyal-demografik yapısında önemli
 değişimler yaşanmıştır. Bu süreçte, nüfusun sayısal büyüklüğü, yapısı, yerleşim
 yerlerine göre dağılımı, sektörel dağılımı değişmiştir. Doğurganlık seviyesi,
 doğurganlık normu, beklenen yaşam süresi farklılaşmıştır. Aileye- evliliğe
 ilişkin özellikler, kadının toplumsal konumu, sosyal güvenlik sisteminin yapısı
 ve toplumun zihniyeti önemli değişimlere uğrayarak aile yapısının dönüşmesine
 neden olmuştur.

Günümüzde %70 seviyesinde olan çekirdek aile oranı
 1960-1970’li yıllarda 58-60 seviyesinde bulunmaktadır. Türkiye’de son 40-45 yıl
 içinde, çekirdek aile ve dağılmış aile oranlarının sırası ile %15 ve %53
 arttığı; geniş aile oranının ise %161 azaldığı görünmektedir. Veriler,
 Türkiye’de çekirdek aile oranındaki artışın, özellikle çocuksuz çekirdek aile
 oranındaki artıştan kaynaklandığını göstermektedir. 

Sadece eşlerden oluşan karıkoca ailesindeki bu artış, temel
 olarak Türkiye’de kendisini evlilik içi doğurganlığın ertelenmesi ve yaşam
 beklentisinin artması biçiminde gösteren demografik dönüşümün bir sonucudur. Bu
 dönüşümle ilgili bir başka gelişme de çocuklu çekirdek ailenin iç dağılımında
 kendisini hissettirmektedir. Türkiye’de bir ve iki çocuklu çekirdek ailelerin
 oranı hızlı bir şekilde artarken, üç ve daha fazla çocuklu çekirdek ailelerin
 oranında ciddi bir azalma görünmektedir.

Bu dönemde yaşanan başka bir gelişme, geçici geniş ailenin
 ataerkil geniş aileye göre daha dirençli kalarak zamanla ataerkil geniş aileden
 daha yaygın hale gelmesidir. Aynı dönemde dağılmış ailede meydana gelen
 değişime bakıldığında, özellikle tek kişilik hanelerdeki önemli artış dikkat
 çekmektedir. Son 40-45 yılda tek kişilik aile oranı yaklaşık üç kat artmıştır.
 Tek kişilik hanelerin yaklaşık üçte ikisi kadınlardan, özellikle de yaşlı
 kadınlardan oluşmaktadır. Tek kişilik hanelerdeki artışın nüfusun yaşlanması ve
 genç işgücünün göç etmesi sureciyle ilişkili olduğu düşünülmektedir.

Dağılmış aile içinde diğer dağılmış aileler ile aralarında
 akrabalık olmayan kişilerden oluşan hane halklarının da oransal olarak arttığı
 görünmektedir. Diğer dağılmış aileler içinde torun-anneanne, torun-babaanne,
 torun-dede türündeki aile yapılarının ağırlığı dikkat çekmektedir. 1978-2011
 döneminde önemli oranda bir artışın gözlendiği aralarında hısımlık ya da
 akrabalık bağı olmayan kişilerden oluşan dağılmış ailelerin ise, eğitim ve
 istihdam imkanlarının daha fazla olduğu kentsel alanlara yükseköğrenime devam
 etmek ya da çalışmak için göç eden gençlerden oluştuğu görünmektedir.

Aile yapısına göre hane halkı üyelerinin yaş ortalamalarına
 bakıldığında, yukarıdaki bulguları doğrular nitelikte yeni bulgular elde
 edilmektedir. Türkiye’de 2008 yılında 30,2 olan hane halkı nüfusunun ortalama
 yaşı 2011 yılında 31,2’ye yükselmiştir. Yaşlı nüfusun aile yapısına göre yüzde
 dağılımına bakıldığında önemli bir bölümü karı-koca ailesinden olmak üzere,
 yaşlı nüfusun yaklaşık yarısının çekirdek ailede yaşadığı görünmektedir. Toplam
 hane halkları içinde sadece %9’luk paya sahip tek kişilik hanelerde ise, yaşlı
 nüfusun beşte birinin yaşadığı dikkat çekmektedir. Benzer şekilde geçici geniş
 ailelerde yaşayan yaşlı oranı da yüksektir.

-Çocuklara en fazla verilen ceza %72,6 ile azarlamadır. Son
 bir yıl içerisinde çocuk veya çocuklarına ceza veren anne ve babaların ne tür
 ceza verdikleri incelendiğinde; anne ve babaların çocuklarına verdikleri en
 yaygın ceza türü %72,6 ile azarlama oldu. Bunu, %48,7 ile İnterneti yasaklama
 ve %40,8 ile TV izlemesine izin vermeme cezaları izledi. Son bir yıl içerisinde
 anne ve babaların çocuklarına verdikleri en az ceza türü %8,9 ile odaya kapatma
 oldu. Bunu, %14,2 ile harçlığını kesme ve %14,3 ile arkadaşları ile
 görüştürmeme cezaları izledi.

-Bireylerin yaşlılıktaki tercihi %37,6 ile çocuklarının
 yanında kalmaktır. Bireylerin kendilerine bakamayacak kadar yaşlandıklarında
 nasıl yaşamayı düşündükleri sorulduğunda; bireylerin %37,6’sı yaşlandıklarında
 çocuklarının yanında kalmayı istediklerini belirtti. Diğer en çok tercih edilen
 yaşlılıktaki yaşam biçimi tercihi sırasıyla, %29,4 ile evde bakım hizmeti almak
 ve %11 ile huzurevine gitmek oldu. Bireylerin %21,6’sı ise yaşlandıklarında
 nasıl yaşayacakları hakkında bir fikirlerinin olmadığını belirtti. Bireylerin
 kendilerine bakamayacak kadar yaşlandıklarında nasıl yaşamayı düşündükleri yaş
 grubuna göre incelendiğinde; huzurevine gitmek istediğini belirten bireylerin
 oranının en az olduğu yaş grubu %7,7 ile 65 yaş ve üzeri yaştaki bireyler oldu.


En önemli boşanma nedeni sorumsuz ve ilgisiz davranmadır. En
 az bir kez boşanmış bireylerin boşanma nedenleri incelendiğinde; Türkiye
 genelinde en fazla boşanma nedeni %50,9 ile sorumsuz ve ilgisiz davranma oldu.
 Bunu, %30,2 ile evin ekonomik olarak geçimini sağlayamama ve %24,3 ile eşlerin
 ailelerine karşı saygısız davranması sorunu izledi. Boşanma nedenleri cinsiyete
 göre incelendiğinde; en önemli boşanma nedeni her iki cinsiyette de sorumsuz ve
 ilgisiz davranma oldu. Bu oran, kadınlar için %61,5, erkekler için ise %40,2
 oldu. Kadınlar için sorumsuz ve ilgisiz davranmadan sonra en önemli boşanma
 nedenleri %42,6 ile evin ekonomik olarak geçimini sağlayamama, %36,4 ile
 dayak/kötü muamele oldu. Erkekler için sorumsuz ve ilgisiz davranmadan sonra en
 önemli boşanma nedenleri ise %24,5 ile eşin ailesinin aile içi 208 ilişkilere
 karışması ve %24 ile eşlerin ailelerine karşı saygısız davranması oldu.

&nbsp; 

Kırklareli’de de pek çok genç Avrupa’ya gitmek istiyor. Gönüllü
 göçler kapsamında değerlendirilen, insanların daha iyi bir yaşam için, ekonomik
 nedenlerle yaşadıkları şehirleri ve ülkeleri değiştirmeleri sadece içinde
 yaşadığımız çağa ait bir olgu değildir. 

Ancak, İkinci Dünya Savaşı sonrasında ekonomik göçlerde
 önemli bir değişim yaşanmıştır. İkinci Dünya Savaşı’nın ardından Avrupa’nın
 yeniden imarı için işgücü ithal ettikleri görmekteyiz. Bu göçlerin en önemli
 niteliği, devletlerin karşılıklı istekleri ve anlaşması sonucu bireylerin
 işgücü göçlerine dahil olmasıdır.

&nbsp;Çöken Avrupa’nın
 ayağa kaldırılması için liberal ekonomik politikaların bir uzantısı olarak
 teşvik edilen ve neredeyse kutsanan göçmenler, Avrupa’da ekonomik sıkıntıların
 baş göstermesiyle ilk öncelikli olarak “istenmeyen toplumsal grup” olarak görülmüştür.
 1970’lerdeki petrol krizi ile başlayan dönem, Avrupa ülkelerinin göçmenlere
 bakışını değiştirmiş, işgücü göçü durdurulmuş, sonraki yıllarda da Avrupa’da
 göçmen sayısının azaltılması için geri dönüş teşvikleri, vizeler, çalışma
 zorlukları, oturum ve vatandaşlık işlemlerindeki prosedürler, aile
 birleşmelerine getirilen kısıtlamalar vb. uygulamalar ile göçmenlere yönelik
 pozitif algı ve politikalar, yavaş yavaş negatife doğru evrilmiştir. 1970’lerin
 ortalarından itibaren göçmenlere yönelik bakış açısı değişmiş, Soğuk Savaş
 sonrasında da “güvenlik” kavramının yeniden tanımlanmıştır. 

Bu yeni yaklaşıma göre, insanodaklı, çevre, yoksulluk ve
 nüfus hareketleri gibi birçok konuyu içine alan, aslında göçü güvenlik
 sisteminin merkezine yerleştiren, “yeni” bir güvenlik anlayışı ortaya
 çıkmıştır. 1990’lardan itibaren ivme kazanan göçün güvenlikleştirilmesi,
 kalkınma ve güvenlik arasında güçlü bir bağ kurarak, “güvenliksiz kalkınma,
 kalkınmasız güvenlik olmaz” anlayışı üzerinde yükselmiştir. 

Kalkınma ve göç arasında kurulan bağ, gelişmiş ve azgelişmiş
 ülkeler arasındaki ayrım çerçevesinde incelenerek, gelişmiş ülkelerin aslında
 “kalkınma” yaklaşımlarıyla azgelişmiş toplumları yönetmeyi ve göçü kontrol
 altına almayı amaçladıkları biçiminde eleştirilmiştir. Duffield’e göre
 kalkınma, zengin ve fakir ülkeler arasındaki ekonomik uçurumu azaltmak ya da
 zengin ülkelerdeki sosyal güvenceyi fakir ülkelere yaymak gibi konularla ilgili
 olmaktan ziyade, “azgelişmişliğin” düzensiz göçmenler, sığınmacılar, ulus ötesi
 kayıt dışı ekonomiler ya da suç ağları gibi dolaşımla ilgili istikrar bozucu
 etkilerini kontrol etme ve yönetme işlevini yerine getiren bir güvenlik
 teknolojisidir.

Göçmenlere yönelik negatif yaklaşımların tamamen ekonomik
 kaygılara bağlamak da doğru değildir. Önceleri sosyo-ekonomik problemlerin
 kaynağı gibi görülen göçmenler, zamanla suç ve terör gibi sorunlarla da
 ilişkilendirilmeye başlanmıştır. 11 Eylül saldırısı, Avrupa ülkelerinin göçmen
 karşıtı politikalarını daha görünür hale getirmiştir. Bu saldırı sonrasında
 İslam, terör, göç ve suç arasında bir bağlantı kurulmuş, Müslüman göçmenleri
 terör olayları ile ilişkilendiren ayrımcı ve ırkçı politikalar yaygınlaşmaya
 başlamıştır.

Düzenli göçler genellikle göç veren ve göç alan ülkeler
 arasında karşılıklı imzalanan anlaşmalarla, planlı ve kontrollü bir biçimde
 yürütülmekteydi. Ancak, dünyadaki ekonomik krizlere bağlı olarak göç alan
 ülkelerde zamanla işçi alımlarını sınırlamış, hatta durdurmuşlardır. Ancak,
 bireysel olarak göçler bitmemiş ve Avrupa ülkelerine daha önce düzenli
 göçmenlerin açtığı yoldan, düzensiz bir biçimde devam etmiştir.

AB ülkelerinde göçmenlerin oranı yüzde 11’dir. Almanya,
 İngiltere ve Fransa en fazla göçmen barındıran ülkeler olarak dikkat
 çekmektedirler. Bu üç ülke toplamda AB’deki göçmenlerin yarısına yakınına ev
 sahipliği yapmaktadır. Nüfusuna göre en fazla göçmen barındıran ülkeler
 sıralamasında Lüksemburg yüzde 43 ile ilk sırada bulunurken, İsviçre yüzde 29
 ile ikinci sırada yer almaktadır. Daha sonra ise yaklaşık yüzde 16’lık göçmen
 oranı ile İsveç, İrlanda ve Avusturya gelmektedir. Yaklaşık 4 milyon göçmen
 barındıran Türkiye ise göçmenlerin oranı yüzde 5 civarındadır.

Ülkelerindeki savaş, iç çatışma ve siyasi baskılardan kaçan
 sığınmacılar ve mülteciler öncelikle Avrupa ülkeleri olmak üzere, Amerika,
 Kanada ve Avustralya gibi Batılı refah devletlerine ulaşmayı
 hedeflemektedirler. Düzensiz göçlere karşı sınırlarını sıkı sıkıya kapatmak
 isteyen Avrupa Birliği (AB) ülkeleri ise, özellikle Akdeniz’i geçerek İspanya,
 İtalya ve Yunanistan üzerinden giriş yapan yasadışı göçlere karşı çaresiz
 kalmaktadır. 2010 yılında Avrupa’ya Akdeniz’den geçerek sadece 9.654 mülteci
 ulaşmışken, 2011 yılından itibaren Suriye’de iç savaşın başlamasıyla Avrupa’ya
 göçlerde önemli bir artış görülmeye başlanmıştır. 2012 yılında görece bir düşüş
 yaşansa da göçler artarak devam etmiş, 2015 yılında 1 milyon rakamını aşarak
 tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaşmıştır.

Kırklareli’de kamu editörlüğü yapan kişiler yazdığı
 yazılarla habercilik sürecin bir parçası haline gelir. 

Kamu editörlüğünün kurum içi yapılanması ombudsmanlık ve
 okur temsilciliğinden farklıdır. Kamu editörü genellikle editoryal sürecin bir
 parçasıdır. Ombudsmanlar tamamen kurumlardan bağımsız, okur temsilcileri
 editoryal sürecin dışında kalarak ama o kurumdan maaşına alarak görev yaparken,
 kamu editörleri haber üretim sürecinin mutfağında yer alarak aynı amaç için
 çalışmaktadır.

&nbsp; 

Kamu editörlüğü sisteminde bu görevi yerine getiren kişi
 yazı işleri müdürüne ve genel yayın müdürüne karşı sorumludur. Kamu editörü
 aynı zamanda okura haberi haberciliğin güçlüklerini anlatmakla da yükümlüdür.

&nbsp; 

Kamu editörün izlerkitleye seslenme çabası bu haliyle
 haberin arka planını anlatmaktır. Bu iş haberin haberini yapmak olarak da
 nitelendirilebilir. Bu nedenle kamu editörü yazdığı yazılarla habercilik
 sürecinin de parçasıdır.

&nbsp; 

Basında “ombudsman” uygulaması Türkçeye “okur temsilcisi”
 kavramı olarak yerleşmiştir. Her iki kavram da birbirinin yerine
 kullanılmaktadır ancak Türkiye’de tam anlamıyla bir ombudsmanlık mekanizması
 kurulmamıştır.

&nbsp; 

Okur Temsilciliği ülkemizde yaygın olarak görülmemesine
 rağmen Türk basınında ilk uygulama 1980’li yılların başında Hürriyet Haber
 Ajansı’nda Seyfettin Turhan ve Hürriyet Gazetesi’nde Emre Kongar tarafından
 yapılmıştır. Okur temsilciliğinin bir özdenetim mekanizması olarak gündeme
 gelmesi 22 Mart 1999’da Milliyet Gazetesinin “okur temsilciliği” adı altında
 uygulamayı başlatması ile olmuştur.

&nbsp; 

Haber kuruluşları yasaların ve gönüllü kuruluşların
 belirlediği ilkelerin dışında kendi ilkelerini belirleyerek bunları topluma
 duyurabilirler. Bu yolla kurumun güvenilirliğini ve saygınlığını artırmaya
 çalışırlar. Bu tür uygulamaları iki yönlü değerlendirmek olanaklıdır.

&nbsp; 

İyimser bir bakış açısıyla bu türden ilkeler belirleyen
 kuruluşlar etiğe önem veren, yaptığı işin ciddiyetinin farkında olan, koyduğu
 kurallar kedisini kısıtlasa bile ilkelerinden vazgeçmeyen yayın organları olarak
 nitelendirilebilir.

&nbsp; 

Eleştirel bir bakış açısıyla konuya yaklaşıldığında topluma
 verilen iyi mesajın sağladığı imajla denetim yapmak isteyen gönüllü kuruluşlara
 bizim kendi ilkelerimiz var sizin ilkelerinizi kabul etmiyoruz mesajı verilir.

&nbsp; 

Bu türden ilkelerin belirlenmesi konusunda Türkiye'de de
 çalışmalar yapılmıştır. Söz konusu girişimlerin en sonuncusu Doğan Yayın
 Holding (DYH) bünyesindeki kuruluşların topluma duyurdukları ilkelerdir.

&nbsp; 

DYH belirlediği ilkelerde yasaların belirlediği sınırlar bir
 kenara bırakılacak olursa, gönüllü kuruluşları belirlediği farklı etik kodları
 kendi kurumsal yapıları ve bünyelerinde yer alan yayın organlarının ilgi
 alanlarını temel alarak yeniden ele almıştır.

&nbsp; 

İlkeler daha başında günümüz habercilik sektörü içinde yer
 alan finans ve ekonomi haberciliğine atıfta bulunarak bu alanda çalışan
 habercilere piyasada yönlendirmeyi, mesleğin kendi çıkarları için
 kullanılmasını engelleyici kurallar koymuştur. Bir başka önemli nokta ise
 haberci ile kaynak arasındaki ilişkilerin düzenlenmesine yönelik kısımdır.
 Burada haber kaynağından hediye ya da ayrıcalık kabul etmek, yönetimden izinsiz
 haber kaynağı ile seyahat etmesi ya da planlamasının önüne geçilmiştir.

&nbsp; 

BBC Birleşik Krallığa ve deniz aşırı alanlarına radyo ve
 televizyon hizmetleri sağlayan bir kurumdur. Dünya genelinde yayın yapan ve
 bunun bilincinde olarak kendini küresel bir yayın kuruluşu olarak konumlandıran
 BBC yayın ilkelerini ve etik kurallarını da bu çerçevede oluşturmuştur.

&nbsp; 

BBC’nin yayın ilkelerinin ilk sırasında doğruluk yer
 almaktadır. Doğruluk BBC’nin sahip olduğu ünün temel taşlarından biri olarak
 kabul edilmektedir. Bunu desteklemek için habercilerin üzerindeki baskı
 unsurlarından biri olan zaman faktörüne dikkat çekerek BBC için doğruluk
 çabukluktan önce gelir demektedirler. Kılavuzda yapılması gerekenler şöyle
 ifade edilmiştir.

&nbsp; 

Tarafsızlık BBC’nin izlerkitlesine karşı temel
 yükümlüklerinden bir olarak karşımıza çıkmaktadır.

&nbsp; 

Mahremiyet BBC kılavuzunda yer alan konulardan biridir.
 Bütün etik metinlerin değindiği bu konuda nelerin doğru olduğunun yanı sıra
 doğru davranış biçimleri ortaya konulmuş, BBC çalışanlarına sorunu tanımlamak
 kadar önemli olan sorunla karşılaşıldığında nelerin yapılacağı da
 anlatılmıştır.

&nbsp; 

Çocuk BBC yayın ilkeleri kılavuzunda yer alan önemli
 bölümlerden biridir. Kılavuz 15 yaşının altındaki herkesi çocuk olarak kabul
 etmektedir. BBC on beş yaşından küçük çocukların fiziksel ve duygusal
 gönencinin ve onurunun, programların yapımı ve yayını sırasında ve internet
 ortamında ebeveyn, veli ya da vasileri tarafından herhangi bir konuda rıza
 verilmiş¸ olmasına bakılmaksızın, korunmasını hedeflemektedir.

Kırklareli’de toplum içerisindeki iletişimin ne kadar
 kuvvetli olduğunu hepimiz biliyoruz. Toplum, insan yığını veya bireyler toplamı
 değil, aralarında anlamlı etkileşim bulunan bir grup insanı tanımlamak için kullanılır.
 Yani toplum için olmazsa olmaz olan, tek tek insanlar değil, “iletişim hâlinde
 olan” insan topluluklarıdır. Tarihin başlangıcından bu yana, insanların
 kendilerini koruyabilmeleri, ihtiyaçlarını giderebilmeleri, kısacası hayatta
 kalabilmek için “birlikte olmaları” yaşayabilmek için bir araya gelmeleri,
 toplumsal etkileşim içinde bulunmaları ancak iletişim ile mümkün olmaktadır.
 Tarihin her döneminde toplumsal sistemlerin yapısal işleyişleri içinde
 biçimlenen iletişim, insanlık tarihi kadar eskidir. İletişim süreci içinde
 değerlendirilmesi gereken, toplumsal yapıdaki kültürel değerler, normlar,
 semboller, dil sistemleri sürekli güncellenmekte ve değişime uğrayarak dinamik
 bir yapı arz etmektedir.

İletişim eylemleri giderek bireysel düzeyi aşarak toplumsal
 değişimlere de ivme kazandırmaktadır. İster bireysel, ister toplumsal olsun,
 hareket, değişim, dönüşüm, dinamizm gibi bütün eylemler iletişim sistemine
 dayanmaktadır. Bu sistemin temelini, bireylerin üzerinde anlaştıkları ortak
 semboller sistemi olan “dil” oluşturmaktadır. İster yüz yüze, isterse kitle
 iletişimi yoluyla herhangi bir iletinin aktarılması için mesajın içeriğinin
 üretilmesi gerekmektedir. Bu içeriğin üretilmesi ise belli bir bilgi
 birikiminin kullanılmasını zorunlu kılar. Bilgi birikimi ise insanlığın
 deneyimlerinin ortak simgelerle kavramlara dönüştürülmesinden geçer. İnsanın
 çevresini algılayıp, bazı biçim ve içerikler oluşturarak simgelerle
 karşısındaki kişiye aktarabilmesi kültürü en önemli taşıyıcısı dil ile
 olmaktadır. 

İletişim, görünürde bir mesaj aktarımı ve alışverişi gibi
 algılansa da, toplumun yapısal dinamikleri içinde biçimlenen bir kurum olarak,
 sosyal ilişkileri yönlendiren bir yapısı vardır. Bilgi, duygu ve düşüncelerin
 en az iki kişi arasında paylaşılması eylemi olduğu kadar, kişi veya grupların
 tutum ve davranışlarını etkilemeye yönelik bir eylem olarak da tanımlanabilir.

Saint Simon’a göre, iletişim sadece bir noktadan diğerine
 olan uzaklığı azaltmakla kalmaz, toplumsal sınıflar arasındaki uzaklıkları da
 azaltır. Dolayısıyla iletişimi etkinleştirmek, “eşitliği ve demokrasiyi
 sağlamaktır.” Farklı toplumları ve insanları birbirine ulaştıran köprülere ve
 yollara hayran olan Saint Simon, “dolaşım uygarlığı”na da oldukça determinist
 yaklaşmaktadır. Simon sadece fiziksel anlamda ağları (yolları ve köprüleri)
 savunmakla kalmaz, “soyut ağlar” olarak nitelendirilebilecek iletişim ağlarının
 da yaygınlaştırılması gerektiğini, çünkü bu ağların toplumsal organizmanın
 uyumlu işlemesinde büyük bir payı olduğunu savunur.

Marx ve Engels’in “Komünist Manifesto”da çağdaş toplumların
 bir sorunu olarak gördükleri “emeğin özgür olmaması” sorununun çözümü ancak
 “gelişmiş ülkelerin kuramda ve uygulamada işbirliği yapması” ile mümkündür.
 Bunun için 1864’te Londra’da açılan ilk işçi enternasyonali “iletişim ve
 işbirliği merkezi olmak” amacıyla kurulmuştur.

Toplumsal bir kurum iletişim, toplumların evrensel bir
 özelliğidir. İletişimin geniş, heterojen ve bilinmeyen bir izleyiciye doğru
 yönelmiş şekli olarak tarif edilebilen kitle iletişimi ise yine ancak topluma
 özgü bir mesaj alış veriş biçimidir. Kamusaldır. Çünkü iletişim kaynağından
 gönderilen iletiler halkın izlemesine açıktır.

İnsanın biyolojik bir varlık olmaktan çıkıp, duygu, düşünce
 ve inançlarını çeşitli semboller kullanarak kendisiyle ve çevresi ile
 paylaşmaya başlaması, yani toplumsallaşma dediğimiz, içinde yaşadığı toplumun
 bir parçası olma süreci ancak iletişim ile mümkün olmaktadır. Bu nedenle
 iletişim, bireyden topluma, toplumdan toplumlararası ilişkilere kadar, günlük
 hayatın kurgulanmasında ve toplumsal kurumların oluşmasının her aşamasında
 hayati bir rol üstlenmektedir.

Toplumsallaşma, bireylerin kendi toplumlarının değerlerini,
 tutumlarını, örf ve âdetlerini kazandığı, içselleştirdiği, aynı zamanda her
 bireyin belirgin ve farklı bir kişilik geliştirmesine fırsat tanıyan bir süreç
 olarak tanımlanabilir.

George Simmel’e göre toplumsallaşma, bilim dalı olarak
 sosyolojinin ilgi alanına giren tek özel alandır. Sosyoloji, ekonomi, ahlak,
 tarih, psikoloji, antropoloji, iletişim gibi alanların sadece davranışsal
 temelli etkileşimleri, yani toplumsallaşma üzerinde yoğunlaşır. “İnsanlara ne
 oluyor?”, “İnsanlar hangi kurallara göre yaşıyor?” sorularına cevap arar. “Tüm
 insanların davranışı bireylerin davranışları olmasına rağmen, bunların çoğu bireylerin
 grup ilişkileri açısından açıklanabilir”

Bireyin kişilik kazanarak belli bir toplumsal çevreye
 hazırlanması, toplumla bütünleşmesi süreci olarak tanımlanan toplumsallaşma
 “sosyal” teriminden türetilmiştir. ‘Sosyal’ terimi Latince socius sözcüğünden
 gelmektedir. Socius’un anlamı ‘birliktelik’, ‘birlikte oluş’tur. Birisi gibi
 nasıl davranılacağını öğrenmek ve bir socius olmak içgüdüsü bireyde doğuştan
 var olan bir durumdur.

Kırklareli’de mesleğimizi icra ederken belli başlı etik
 çerçeveleri dikkate alıyoruz. Hiçbir sosyal faaliyet alanı yoktur ki kendine
 özgü¨ bir ahlak disiplinine ihtiyaç¸ göstermesin. Toplumsal ve örgütsel
 ilişkileri büyük ölçüde piyasa kuralları tarafından belirlenen basında,
 çalışanlar, bu yapının dışına çıkmadan, var olan kurallar içinde çalışırlar. 

&nbsp; 

Başka bir ifadeyle haberciler belirli bir düşüncenin ısrarlı
 savunucusu ya da yalnızca kamusal çıkarları gözeten emekçiler değil, para
 karşılığı isini yapan, ürününün ticari bir meta olduğunun farkında olan,
 kurumunun yayın politikasını anlamış, kendinden bekleneni yerine getiren
 profesyoneller olarak belirirler.

&nbsp; 

Haberci sözleşmeyle bağlı olduğu patrona karsı bir
 sorumluluk taşımaktadır. Çünkü¨ gazete piyasada para karşılığı satılır ve
 patron buradan kazandığı para ile çalışanının gazetecinin ücretini öder, ama şu
 ilkeyi hiçbir koşulda göz ardı edemez: Habercinin halka karşı kamusal
 sorumluluğu, basta işverenine veya kamu otoritelerine olmak üzere, diğer tüm
 sorumluluklarından önce gelir.

&nbsp; 

Habercilik sektöründe “kendi kendini denetim” yöntemine
 “özdenetim” denmektedir. Sektörünün medya etiğine dönük olarak hataları en aza
 indirmek kurumsal saygınlık kazanmak, yasalara ters düsen üretimi engellemek
 adına kendi kendilerine uygulamaya koydukları özdenetim sistemleri, medyanın
 topluma verdikleri sözdür.

&nbsp; 

Özdenetim terimiyle anlatılmak istenen mesleki saygınlığı
 sağlamak, doğru, güvenilir haber vermek, yorumları inanılır kılmak, okurun
 güvenini sürdürmek için yapılması ve yapılmaması gerekenlerin bütün¨ olduğunu
 söylemektedir.

&nbsp; 

Haber kuruluşlarınca yapılan maddi hatalar dışındaki tüm
 hatalar, yanlı tutumlar etik tartışmaları da beraberinde getirmektedir. Haber
 kuruluşlarının bu tartışmaları aşmak, olası etik sorunların farkına varmak ve
 önüne geçmek adına özdenetim mekanizmaları geliştirmiştir. Bunlar;

&nbsp; 

Ombudsman, vatandaşın koruyucusu anlamına gelen İsveççe
 kökenli bir sözcüktür.

&nbsp; 

Bu uygulamada ombudsman okurların basınla ilgili
 şikâyetlerini ilettikleri kişidir. Resmi hiçbir kurumla bağı yoktur, maaşı
 İsveç yayıncılar derneğindeki gazeteciler tarafından ödenir. Bu uygulamanın
 diğer bir biçimi de basın organının kendi ombudsmanını belirlemesidir. Bu
 modelde ombudsman rolüne soyunan kişi ilişkide olduğu kurum içinde yazılı
 eleştiriler yayınlayarak, habercilere mesleki sorumluluklarını hatırlatır.

&nbsp; 

Bir kurum ile yurttaş ilişkisinin kurulabildiği her yerde
 ombudsmanlık kurumu kurulabilir. Bu küçük bir ticari kurum da olabilir,
 uluslararası bir kuruluş da olabilir.

&nbsp; 

Haber Ombudsmanlığı model olarak İsveç’te geliştirilmiştir.
 İsveç’te 1969’da kurulan basın ombudsmanlığı, medya kuruluşlarının haber verme
 işlevini yerine getirilmesi sırasında ortaya çıkan yanlışlıkların,
 yanlılıkların, eksikliklerin ve kusurların deneyimli ve tarafsız bir gazeteci
 tarafından izlenerek düzeltilmesini sağlar.

&nbsp; 

Basın kuruluşları ya da çalışanlarınca yapılan ihlaller ve
 bu ihlallere ilişkin şikâyetler de dahil olmak üzere her türlü şikâyet dilekçe
 yolu ile ombudsman bildirilir. Ombudsman gerekli incelemeleri yaptıktan sonra
 şikâyetin haklı olup olmadığı konusunda bir karar verir.

&nbsp; 

İsveç uygulamasında, okuyucuların basınla ilgili
 şikâyetlerini yönelttikleri ombudsmanın hükümetle doğrudan bir bağlantısı
 yoktur.

&nbsp; 

İngilizce adı Organization of News Ombudsmen olan ve kısaca
 ONO olarak anılan Haber Ombudsmanları Örgütü sistemin uluslararası düzeyde
 standartlarını belirleyen kuruluştur.

&nbsp; 

ONO’nun internet sayfasında örgütün amaçları şu şekilde
 sıralanmıştır:

&nbsp; 

Gazetecilik mesleğinin, habercilik alanında yüksek etik
 standartlar kazanmasına ve bu standartları sürdürmesine yardımcı olmak, bu
 sayede mesleğin hizmet ettiği insanların gözündeki güvenilirliğini arttırmak,

Haber ombudsmanları ya da okur temsilcileri için ilkeler
 belirlemek ve bunları geliştirmek,

Haber ombudsmanlığının yaygınlaşmasına destek olmak,

Üyeleri arasında deneyim, bilgi ve fikirlerin paylaşılması
 için bir platform sağlamak,

Yayıncılar, editörler, basın konseyleri ve diğer meslek
 kuruluşlarıyla bağlantılar kurmak, belirli çıkar grupları için sözcü sağlamak
 ve medya soruşturmalarına yanıt vermek.

Haber ombudsmanlarının gazeteci olması zorunlu değildir.
 Buna karşın bünyesinde bir ombudsman barındıran kurumların tercihlerini
 genellikle gazeteci kökenli bir ombudsmandan yana yaptıklarını söylemek yerinde
 olacaktır.

&nbsp; 

Ombudsmanın görevi en yalın haliyle izlerkitle ile haberci
 arasında bir iletişim köprüsü kurmak olarak tanımlanabilir.

&nbsp; 

Ombudsmanlar haber üretim sürecinin içinde aktif bir rol
 almaktan kaçınırlar. Bu durum üstlendikleri rolün gereğidir. Aksi takdirde
 genel yayın yönetmeniyle ve yazı işleri müdürleri ile bir yetki çatışması içine
 girmeleri söz konusu olabilecektir.

Reklam sektörün açısından ele aldığımızda Kırklareli’de
 çıkan yerel gazetelerde reklam aracı görevi görüyor. 

Reklam ya da reklam kampanyalarının en önemli aşamalarından
 biri reklam mecrasının seçimidir. Çünkü reklam mecraları reklam mesajıyla hedef
 kitlenin buluştuğu noktadır. Bu noktada yapılacak yanlış bir seçim, mesajın
 doğru hedef kitleye ulaşamamasına neden olur. 

&nbsp; 

Kısaca doğru mecrayı seçmeden yapılan reklam harcamaları, bu
 konuda yapılan çalışmaların boşa gitmesi anlamına gelir. Bu nedenle reklam
 mecralarının yapısının, işleyişinin, olanaklarının, sınırlılıklarının ve
 tirajlarının araştırılması, reklamın doğru mecrada yayınlanması adına önem
 taşımaktadır. Her şeyden önce bir reklam metni hedef kitlenin ve yayınlanacağı
 mecranın özellikleri bilinmeden yazılamaz.

&nbsp; 

Basılı reklam ortamları mesajların hedef kitlesine yazı,
 fotoğraf, grafik gibi görsel unsurlarla ulaştırıldığı reklam araçlarıdır.
 Basılı reklam araçları ile yapılan reklamlar, diğer mecralardaki reklamlara
 göre daha kalıcıdır.

&nbsp; 

Reklamverenlerin medya seçiminde yazılı medyanın ayırt edici
 bir özelliği vardır. Gazete ve dergi gibi basılı reklam mecraları okuyucunun
 iradesi ve özel bir satın alma girişimiyle gerçekleşmektedir. Okuyucunun
 isteklilik düzeyi yüksektir. Ancak radyo ve televizyon gibi araçlar bir kez
 insan hayatına girdikten sonra izlenilen kanal, program ya da reklam seçiminde
 izleyici yüksek bir irade ve seçicilik gösteremez. Bu nedenle gazete ve
 dergiler yüksek katılımlı medya olarak adlandırılırlar.

&nbsp; 

Basılı reklam mecralarını temel olarak üçe ayırabiliriz:

Gazeteler

Dergiler

El ilanları, kataloglar ve broşürler

Gazeteler, reklam tarihinin en eski araçlarından biridir.
 Radyonun, televizyonun ya da internetin ortaya çıkmasıyla birlikte eski gücü
 azalsa da, gazetelerin genel olarak basılı reklam araçlarına düşen paydan
 önemli bir bölüm aldıklarını ve halâ geçerliliklerini koruduklarını söyleyebiliriz.

Basılı kitle iletişim araçları arasında, okuyucu sayısı en
 fazla olan günlük gazetelerdir. 

Ancak günlük gazeteler geniş bir okur kitlesine ulaşmak
 için, her tip okurun ilgisini çekecek haberlere ve yazılara yer verirler.
 Heterojen bir okur profilleri vardır. Geniş açıklama gerektiren, hareket
 içermeyen ürün ve hizmetlerin reklamlarının yapılması için en uygun araçlardan
 biridir.

&nbsp; 

Dergiler daha az sayıda kişiye fakat belirli özelliklere
 sahip olan daha homojen bir kitleye seslenirler. Dergilerin bu özellikleri
 reklamverenlerin işini kolaylaştırmakta ve maliyeti düşürmektedir. Günümüzde
 yalnızca spor, sağlık, bilişim, turizm, ev dekorasyonu vs. gibi pek çok özel
 ilgi alanına seslenen dergiler mevcuttur.

&nbsp; 

Dergilerin reklamcılık anlayışı, üretici ile tüketicinin
 seçimleri arasında bir uzlaşma arar. Birçok dergi ulusal çapta basılmakta ve
 dağıtılmaktadır. Dergiler gazetelere kısayla bazı avantajlara sahiptir.
 Genellikle boş zamanları değerlendirmek, ilgi duyulan alana ilişkin son
 gelişmeleri takip edebilmek vs. gibi amaçlarla okunan dergiler, uzun süreli
 olarak saklanabilir ve defalarca okunabilir.

&nbsp; 

&nbsp;Oysa günlük
 gazetelerin geçerliliği ve ömrü yalnızca bir günlüktür. Ertesi güne haberler
 eskimiş bir nitelik kazanır. Dergilerin bir başka avantajı da gazetelere oranla
 daha renkli, kaliteli bir baskıyla dağıtıma girmeleridir. Reklamcılar
 dergilerdeki bu kalite baskısının avantajını reklamları tasarlarken ve sunarken
 kullanırlar. Dergilerdeki reklamların görsel çekicilikleri gazetelere oranla
 daha fazladır.

&nbsp; 

Kataloglar kuşe kağıda hazırlanır ve firmanın ya da kurumun
 kurumsal kimliğiyle özdeşleşmesi gerekir. Ürün ya da hizmetlerin detaylarının
 verilmesi ve bu bilgilerin kolay anlaşılması önem taşır. Günümüzde kurumsal
 firmaların kendilerini ifade etme ve tanıtmada kullandığı önemli basılı reklam
 araçlarındandır. 

&nbsp; 

İstenilen amaca ulaşılmasını sağlamakla birlikte maliyeti
 yüksektir. Ürün türleri, özellikleri, fiyatları hakkında tüketiciye ayrıntılı
 bilgi sağlayan katalogların, ürün türlerine ve fiyat değişikliklerine göre
 yenilenmesi gerekmektedir.

&nbsp; 

Broşürler ise; firmaların potansiyel müşteri olabilecek
 gönderdiği, ürün veya hizmetleri hakkında detaylı bilgi içeren, maliyeti yüksek
 olan küçük kitapçıklardır. Kurumun kendisi tarafından hazırlandıkları için
 belirli üstünlükler taşırlar.

&nbsp; 

&nbsp;Broşürün içeriği
 kuruluşun denetimi altındadır. Broşür, genellikle az sayfalı, bol resimlidir.
 Çoğunlukla renkli olarak basılırlar. Açıldığında ilk ve yoğun dikkat ön
 sayfalarda toplandığı için gerek kapağın gerekse baş sayfalardaki düzenin göze
 hoş görünmesi ve çekici olması gerekir.

Daha önce her toplumun kendi kültürü olduğunu ifade
 etmiştik. Kültür, Kırklareli’de de farklı etkenler çerçevesinde şekillenir.
 Bugün bunu anlatacağım. Kültür kavramını açıklamaya çalıştığımızda karşımıza
 birçok tanım çıktığını görebiliriz. Düşünceyi geliştiren, zevki incelten,
 eleştiri anlayışını geliştiren bilgilerin tümü (yani genel kültür) anlamına
 geldiği gibi, bir etnik gruba, bir ulusa, bir uygarlığa niteliklerini veren
 olguların tümü (Batı kültürü gibi) ya da bir toplumsal grupta bir kimsenin
 davranışlarını niteleyen, o kişiyi bir başka toplumsal tabakanın insanından
 farklı gösteren konuşma, hareket, giyim-kuşam belirtilerinin tümü (örneğin
 burjuva kültürü) anlamlarına da gelebilir. Bizim için kültür, her toplumun
 kendisini diğerlerinden farklılaştıran düşünce ile eylem modellerinin ve kendi
 özgül anlam çerçevesi içinde yaratıp kullandığı araç ve gereçlerin soyut bir
 bütünüdür. 

Yani kültür,bir yandan bireylerin toplumsal yollarla
 edindikleri ve toplumsal yollarla ilettikleri bir değer, yargı, inanç, simge ve
 davranış ölçütleri düzeninden, diğer yandan da, böylece ortaya çıkan geleneksel
 davranış kalıplarının simgesel ve maddi ürünlerinden oluşur. Birey bu düşünce,
 değer, davranış ve eylem modellerini, gerçek toplumsal yaşam içinde dolaylı ve
 dolaysız yollardan öğrenir. Böylece kültür aynı zamanda, diğer kuşaklardan
 günümüze ulaşan bir toplumsal mirastır. Bugünün kültürü, geçmiş kuşakların
 çabalarının ve deneyimlerinin ürünü olduğu gibi, yaşayan kuşakların deneyim ve
 katkılarından yararlanarak zenginleşme olanağına da sahiptir. 

Kültür böylece öğrenme yoluyla, bazen de oluşturduğu
 gelenekleri de kullanarak, sonraki kuşaklara ulaşır. Belirli bir kültürü
 paylaşan toplumun üyeleri, genellikle paylaştıkları bu kültür bütününün
 bilincindedirler. Bilinçli bir nitelik taşıyan bu kültür türüne karşılık,
 bireyler farkına varmadan da kültürü yaşarlar. Bu tür kültür unsurlarına
 verilecek en iyi örnek, bizi, biz farkında olmadan da belirli bir yön ve
 biçimde düşünmeye yönelten dildir.

&nbsp;Konuyu ilginç
 arkeolojik verilerle daha detaylı incelemek mümkündür: Bilgilerimize göre
 insan, dünyamızdaki biyolojik türlerin en sonuncusu olarak yeryüzünde
 görünmüştür. Yazılı tarih öncesi bilimi, insan toplumlarının çevrelerine
 uymalarını ve çevrelerini kendilerine uydurmalarını sağlayan insan yapısı ve
 insanın bedenine yapışık olmayan araç ve gereçlerdeki gelişmeler sayesinde, bu
 türün varlığını sürdürüp sayısının çoğalması sürecini gözleyebilir. İnsan türü,
 daha çok yaşam için yararlı araç gereçlerini geliştirmesi sayesinde varlığını
 sürdürmeyi ve çoğalmayı başardı. 

Diğer hayvanlar gibi insan da, dış dünyayla etkileşimini,
 ondan geçimini sağlamasını ve onun tehlikelerinden kaçmasını, başlıca araç ve
 gereçleri aracılığı ile başarır; yani kendini çevresine uydurur hatta çevresini
 ihtiyaçlarına göre düzeltir. Fakat insanın araç gereçleri diğer hayvanların
 araç gereçlerinden oldukça farklıdır. Diğer hayvanlar tüm araç gereçlerini bedenlerinin
 bölümleri olarak üzerlerinde taşırlar; tavşanın toprağı kazmak için pençeleri,
 aslanın avını parçalamak için pençe ve dişleri, çoğu hayvanların kendilerini
 soğuktan koruyan kıllı ya da kürklü giysileri hep yanlarındadır. Hatta
 kaplumbağa evini sırtında taşır. İnsanın bu türden pek az araç gereci vardır ve
 bunlardan da yazılı tarih öncesi zamanlarda sahip bulunduğu bazılarını atmıştır.

Onların yerini, beden-dışı organlar, kendi iradesi ile yapıp
 kullanıp bıraktığı organlar almıştır; insan toprağı kazmak için kazmalar ve
 kürekler, av hayvanlarını ve düşmanlarını öldürmek için silahlar, ağaçları
 kesmek için keserler ve baltalar; soğuk havalarda kendini sıcak tutması için
 giysiler, kendine barınak olarak tahta, kerpiç ya da taş evler yapar. Bazı çok
 eski insanlar, gerçekten büyük çene kemikleri üzerinde oldukça tehlikeli
 silâhlar olabilecek fırlak köpek dişlerine sahiptirler, fakat bunlar çağdaş
 insanda yok oldu; bizim diş takımımız öldürücü yaralar açamaz.

Öteki hayvanlarda olduğu gibi elbet insanın araç
 gereçlerinin de tümüyle organsal olan bir temeli vardır. Bu iki sözcükle
 özetlenebilir: Eller ve beyin. Beyin ve eller dışındaki insan araç
 gereçlerinin, beden-dışı ve bedenden ayrılabilir bir nitelikte olmasının açık
 üstünlükleri vardır. Bunlar öteki hayvanların araç gereçlerinden daha
 kullanışlı, daha uygundurlar. Öteki hayvanların araç gereçleri sahibinin özel
 bir çevrede özel koşullar altında yaşamasını kolaylaştırır. Dağ tavşanı renk
 değiştiren postu sayesinde karla kaplı tepelerde kışı rahat ve güvenlik içinde
 geçirir; ama sıcak vadilerde bu postu kendisini tehlikeli bir biçimde göze
 çarpacak duruma sokar. 

İnsanlar daha sıcak iklimli bir yere giderlerse, sıcak tutan
 giysilerini çıkarıp giydiklerini o bulundukları yere göre değiştirebilirler.
 Bir tavşanın pençeleri iyi kazıcı aletlerdir, fakat silâh olarak bir kedinin
 pençeleri ile yarışamazlar, öte yandan kedinin pençeleri de toprağı kazmada
 kötü küreklerdir. İnsan ise hem alet hem silâh yapabilir. Özetle, bir hayvanın
 kalıtımsal araç gereçleri hemen her türlü çevrede sınırsız sayıda işleri
 görecek biçimde düzenlenebilir.

Araç gereçlerin bu üstünlüklerine karşılık, insan, yalnızca
 araç gereçleri kullanmayı değil, aynı zamanda onları yapmayı da öğrenmek
 zorundadır. Bir civciv kısa zamanda kendisini, tüyler, kanatlar, gaga ve
 pençelerle donanmış bulur. Elbette bunları kullanmayı, örneğin tüylerini nasıl
 temiz tutacağını öğrenmek zorundadır. Fakat bunu öğrenmesi çok kolaydır ve
 fazla bir zaman almayacaktır

Kırklareli’de öğrenmenin sonu yok. Ne yazık ki bazı sosyal
 olguları da bu yolla öğreniyoruz. İşçi sınıfından gelen çocukların yine işçi
 sınıfına özgü işleri seçmelerine yönelik yapılan açıklamalar, genelde bu
 çocukların okul başarıları düşük olduğu için entelektüel yetersizliklerini
 kabullendikleri ve kendilerine fazla olanak sunmayan işlere yöneldiklerini
 söyler. Ya da alt sosyo-ekonomik sınıftan geldikleri için yüksek statülü iş
 seçmek için yeterli zeka ve beceriye sahip olmadıklarını kabullenmek zorunda
 oldukları ileri sürülür. Ancak Paul Willis İngiltere’nin Birmingham şehrinde
 yaptığı bir araştırmada işçi sınıfından gelen öğrencilerin zannedildiği gibi
 sistemle uyumlu ve üzerlerindeki otoriter güçten habersiz olmadıklarını
 göstermeye çalıştı.

Willis’e göre kendilerine “hergeleler" diyen bu
 öğrenciler okul idarecileri ve öğretmenlerle çatışmaya girmekten zevk
 alıyorlardı. Uyumlu olmak bir yana otoritenin zayıf noktaları çok iyi tespit
 edebiliyorlardı. İçlerinden birinin öğretmen tarafından kovuşturulacağını düşündüklerinde
 başkaldırmak üzere oldukları görüntüsü vererek öğretmenin dikkatini
 dağıtıyorlardı. Çünkü bu öğrenciler, yoksul bölgelere mahsus “sokak bilgeliği”
 diyebileceğimiz ve okulun kazandırdığı bilgi ve becerilerden çok farklı bir
 deneyime sahiptiler. 

Ancak yine de hepsi okulu bitirip tamircilik, badanacılık,
 halı döşeme gibi kol gücü gerektiren ve kalifiye olmayan işlerde çalışmak için
 sabırsızlanıyorlardı. Bu öğrenciler içi sınıfına özgü işleri kendi
 tercihleriyle nasıl ve neden kabul ediyorlardı? İşçi olduklarında da aşağılık
 duygusuna kapılmıyorlar ve hatta okula karşı olduğu gibi işe karşı da
 “reddedici bir üstünlük tavrı” sergiliyorlardı. Willis’e göre bunların bu tür
 işlerde çalışmaları, “okul-karşıtı kültürlerinde yarattıklarına oldukça
 benzeyen -şakacılık, hazır cevaplık ve gerektiğinde otoritenin bir şey talep
 etmesini engelleme becerisi gibi- kültürel özellikler içerir” 

&nbsp;Bu kültürel içerik
 işçiliğin ve düşük statülü işlerin belli toplumsal gruplara özgü işler olması
 sonucunu doğurur. İşçiliği öğrenen bu öğrenciler bedensel işleri “kutsadıkları”
 bir kültürü ebeveynlerinden miras alıyor ve okul karşıtı bu kültürü yeniden
 üretiyorlardı. 

İşçiler evlenip aile sahibi olduklarında yaptıkları işlerde
 çalışmaya mahkum edildiklerini anlayarak eğitim hayatlarında yüksek statülü
 işler için çaba harcamadıklarına pişman oluyorlar. Kendi çocuklarının aynı
 yanlışı yapmamalarını sağlamak için uğraşsalar da kalifiye işlerde çalışma
 kültürü çoğunlukla galip gelmekte ve yeni nesiller de işçiliği öğrenmeye devam
 etmektedir. Bu noktadan hareketle, okulun formel ve enformel süreçleriyle emek
 gücü oluşturmaya etkisi olduğu kabul edilse de, işçi sınıfı deneyiminin
 kendisinin emek gücünün sürekli olarak yeniden üretilmesinde daha fazla etkisi
 olduğu görülmektedir

Eleştirel pedagoji Marksist eğitim kuramından beslenir ve
 çatışmacı kuramın çağdaş bir yorumu olarak değerlendirilir. Bu yaklaşım,
 eğitimi iktidar ilişkilerinin yeniden üretildiği bir alan görmekle birlikte
 demokratik bir dünyaya ulaşmak amacını güden eylemliliğe de imkan sağlayabilir.
 En önde gelen temsilcileri Paulo Freire, Michael W. Apple, Henry A. Giroux ve
 Peter McLaren’dir. Eleştirel pedagoji 1960’larda Paulo Freire tarafından
 geliştirildi ve eğitim kuramlarına dahil oldu.

Giroux eğitimin değişim imkanını şöyle açıklar: “Eğitim,
 kişinin değerinin sıklıkla cins, ırk, yurttaşlık ve dil gibi ayrıcalıklı
 kategoriler vasıtasıyla ölçüldüğü bir toplumsal düzende öteki olarak
 addedilenlere yönelik kötü muamele, dışlama ve küçük düşürmeyi reddeden ve
 şiddetin minimize edilebileceği bir dünya tahayyül etmemize yardım eder.”
 Eleştirel pedagoji yaklaşımının eğitime yüklediği bu aktivist anlam onlara göre
 eğitim sisteminin kendisinin ürettiği bir özelliktir. Çünkü, Apple’e göre,
 eğitim bir taraftan iktidar ilişkilerini yeniden üretirken “sapma
 kategorilerini” de üretiyor. Okullarda egemenlerin ideolojileri ve kültürleri
 aktarılırken bunlara karşı bir direniş de oluşur. Özellikle işçi sınıfının ve
 alt sosyo-ekonomik sınıfın çocukları okul dünyasını reddederler. Bilinçli bir
 karşı koyma davranışı olmasa da informal davranışlarla sisteme içgüdüsel olarak
 direnirler. Okul terk, ders çalışmama, tembellik yapma vb. davranışlar aslında
 bu karşı koyuşun farklı şekillerde ifade edilmesidir.

Bahsi geçen demokratik dünya, ayrımcılıklara karşı eşitlikçi
 bir dilin inşasıyla mümkündür. Eleştirel pedagoji yaklaşımına göre dil, asla
 salt bir iletişim aracı değildir. Neoliberalizm bireyleri birbiyle rekabet eden
 unsurlara indirgeyen ve demokratik değerlere zarar veren bir dil
 yerleştirmektedir. Bu dil eşitlikçi yurttaşlık anlayışına zarar vermektedir. Bu
 sebeple “eleştirel pedagoglar için dil, egemen iktidarın halka ve ezilenlerin
 çıkarlarına karşı kullandığı bir formattan çıkarılıp muhalif bir eksende yeni
 bir demokratik mücadelenin aracı olarak okullarda direniş biçimlerine çağrı
 yapan bir şekil almalıdır.” Yeniden bir dil inşası için, Freire de ezilenlerin
 direnme biçimlerini anlamak amacıyla dillerini çözümlemek gerektiğini vurgular.

Kırklareli reklam sektörü açısından gelişmiş bir şehir
 değil. 

Türkiye’de reklamcılık Osmanlı döneminde ilk çıkan
 gazetelerle birlikte gelişmeye başlamıştır. Bu gazetelerde satılık ev, arsa ve
 kitap gibi ürünlerin ilanları yer almaktaydı. İngilizlerin Osmanlı
 topraklarında çıkardıkları gazetelerde de İngiliz firmalara ait tarım araç
 gereçlerinin reklamları yer almaktaydı. 1909 yılında Türkiye’nin ilk reklam
 şirketi olan İlânat Acentası kurulmuştur. Cumhuriyet dönemiyle birlikte yerli
 malı kampanyaları için de çeşitli ilanlar hazırlanmıştır. 

İhap Hulusi, eserleriyle yepyeni bir dönemi başlatmış,
 ağırlığı çizimlerin oluşturduğu eserleri bir okul yaratmıştır. İhap Hulusi’nin
 Avrupa’da da yayınlanmış pek çok reklamı vardır. 1944 yılında Guy Scialom’un
 kurduğu Grafika, reklamcılığın Türkiye’deki önderlerinden Eli Acıman, Vitali
 Hakko ve Mario Began’ın kurduğu Faal Reklam Acentası gibi şirketler ilk reklam
 ajansları arasında sayılmaktadır. Türkiye’de ilk TRT kanalının kurulmasıyla
 birlikte televizyon reklamcılığına da geçiş başlamıştır. Ayrıca 80 sonrası
 liberal ekonomi politikalarıyla birlikte birçok çok uluslu reklam ajansı da
 Türkiye’de faaliyet göstermeye başlamıştır.

&nbsp; 

İnternetin keşfi yaygınlaşmasıyla birlikte reklamcılık da
 yepyeni bir boyut kazanmıştır. Artık reklamcılığın herhangi bir zaman veya yere
 bağlı olarak yapılması zorunluluğu ortadan kalkmıştır. Her an dünyanın her
 yerine çok çeşitli kanallarla reklam mesajları bir saniyeden az bir sürede
 ulaşabilmektedir. 

İnternet reklamcılığının birçok avantajı olmasıyla birlikte
 bazı dezavantajları da söz konusudur. Örneğin reklam maliyetlerinin
 düşürülmesi, hedef kitlelerin genişletilmesi ve çok farklı yöntemlerle hedef
 kitleye ulaşabilme imkanları sunması internetin avantajları olarak sayılabilir.
 Ancak ulaşılan hedef kitlenin tam net bir şekilde ölçümlenememesi ve mesajın
 istenilen kitleye ulaşıp ulaşmadığının tam tespit edilememesi internet
 reklamcılığının dezavantajlarından bazıları olarak sayılabilir.

İş başında verimliliğin artması

Teknolojik gelişmeler

Gelirdeki artış

Orta sınıfın gelişmesi

Eğitimde gelişme

Kişisel satış kullanımının azalması

Reklam ajanslarının gelişmesi

Araştırmada gelişme

Ambalajda gelişme

Üretim ve serviste gelişme

Üreticinin tüketiciden uzaklaşması

Pazarlama anlayışında gelişme

Self-servis satışlarının doğuşu

İş başında verimliliğin artması bir işi tek kişinin değil iş
 bölümüyle birden çok kişinin daha etkin ve kısa sürede tamamlamasını iade
 etmektedir.

&nbsp; 

Teknolojik gelişmeler ise sanayi devrimiyle birlikte emek
 yoğun üretim tarzından teknoloji yoğun üretim tarzına geçişe neden olmuştur.
 Teknoloji yoğun üretim tarzı ise insan gücünü en aza indirerek makine ve
 robotları iş süreçlerinde aktif hale getirmiştir.

&nbsp; 

Gelirdeki artış ise insanların alım gücünü arttıran
 teknolojik ve ekonomik gelişmeleri ifade etmektedir.

&nbsp; 

Orta sınıfın gelişmesi ise çalışan kesimin nüfus oranının
 artmasıyla birlikte satın alma gücü oluşan büyük bir kitleyi ifade etmektedir.
 Bu sınıf reklamcıların da hedef kitlesini oluşturmaktadır.

&nbsp; 

Eğitimde gelişme bilinçli bireylerin bilinçli satın alma
 davranışları sergilemesi olarak açıklanmaktadır.

&nbsp; 

Kişisel satışın azalması yüz yüze iletişim kurarak müşteriye
 bire bir ürün sunumu döneminin kapanması anlamına gelmektedir. Üretimin artması
 tüketicilerin sayısındaki artış satılmak istenen ürünlerin farklı dağıtım
 kanalları aracılığıyla tüketiciye ulaştırılması zorunluluğu getirmiştir. Bu
 durum ise reklamcılık faaliyetlerinde gelişimin önünü açmıştır.

&nbsp; 

Reklam ajanslarındaki gelişme ise arz fazlası ve ürün
 çeşitliliği sonucu reklamcılık faaliyetlerinin bir iş kolu olarak ortaya
 çıkmasıyla gerçekleşmiştir. Reklam ajansları tüketicilere birçok ürün ya da
 marka arasından hangi tercihi yapmaları gerektiği yönünde mesajlar vermek için
 kampanyalar tasarlayan kurum ve kuruluşlardır.

&nbsp; 

Araştırmada gelişme günümüzde hiç durmadan devam etmektedir.
 Her şirketin bir AR-GE departmanı bulunmaktadır ve bu departmanlar ürün
 geliştirmede maliyet düşürme, kaliteyi arttırma, üretim sayısını arttırma ve
 yeni iş süreçleriyle ilgili sürekli araştırmalar yapmaktadırlar. Bu
 araştırmalara Pazar araştırmaları da dahildir.

&nbsp; 

Ambalajdaki gelişmeler artık ambalajın sadece bir ürünü
 korumak için kullanılan bir malzeme olmaktan çıktığını ürün hakkında bilgi
 veren, ürüne albeni katan ve ürünün kimliğini yansıtan bir konuma yükseldiğini
 göstermektedir. Ambalaj dahi bir reklam mecrasıdır.

&nbsp; 

Üretim ve servisteki gelişmeler, üreticinin tüketiciden
 uzaklaşması, pazarlama anlayışındaki gelişmeler de günümüzde reklamcılığın
 gelişmesine katkı sağlayan süreçlerdir. Özellikle self-servis satışların doğuşu
 tüketicilerin üreticiye herhangi bir gereksinim duymadan ürünü inceleme ve
 satın alma olanağı sunmaktadır.

Köşe Yazıları